De drie belangrijkste oorzaken van de klimaatcrisis: hoe we eten, de manier waarop we ons vervoeren en hoe we energie opwekken. Energieverbruik is iets waar alle bedrijven veelvuldig mee te maken hebben, en een belangrijk onderdeel van de bedrijfskosten. ‘Toch blijkt uit onderzoek dat maar liefst 85 procent van alle opgewekte energie binnen bedrijven wereldwijd nog steeds niet duurzaam is’, vertelt Patrick van der Meulen, die samen met zijn jongere broer Milan oprichter is van duurzaam energiebedrijf Enie.nl.
Onwetendheid
Zo zijn er veel bedrijven in Nederland die niet eens duurzaamheidsdoelen hebben geformuleerd. Volgens de broers Van der Meulen heeft dit te maken met perceptie en onwetendheid: veel bedrijven hebben het idee dat ze iets moeten inleveren als ze moeten verduurzamen en zijn er bovendien van overtuigd dat het handenvol met geld kost. Terwijl allang bewezen is dat dit niet het geval is.
Vanuit de politiek en de klant wordt er bovendien al veel druk op duurzaamheid gelegd. Bedrijven kunnen dus niet langer wegkomen met een simpele tekst over maatschappelijk verantwoord ondernemen, maar moeten met een gedegen plan of oplossing komen. Wanneer je duurzaamheid als bedrijf niet erkent, is jouw bedrijfsmodel op den duur dus niet meer houdbaar. Bovendien is het niet alleen belangrijk op moreel en ethisch vlak, maar is duurzaamheid ook een opkomende markt waarin talloze zakelijke kansen liggen.
Duurzaamheid managen
Patrick benadrukt hierbij dat dit niet de verantwoordelijkheid is van alleen de manager. ‘Het is niet iets wat je bij een persoon neerlegt. Het is veel meer iets wat je met elkaar moet doen. Duurzaamheid moet je omarmen met het hele team.’ Pas dan creëer je als bedrijf draagvlak.
Een bedrijf dat dat heel goed doet is Tony’s Chocolonely. Het duurzaamheidsconcept van de chocoladerepen spreekt de consument enorm aan. Ondanks dat het merk veelal duurder is dan andere chocolademerken, is het zeer succesvol dankzij hun duurzame DNA.
‘Het begint bij bewustzijn’, vult Patrick aan. Als jouw medewerkers zich bewust zijn van de duurzame doelen of welke rol duurzaamheid op de werkvloer zou kunnen spelen, kun je veel meer impact maken. Bovendien maakt het veel meer indruk op de directie wanneer de hele organisatie ergens achterstaat. Zo kunnen plannen sneller gerealiseerd worden.’
Elfwegentocht
Een ander voorbeeld is de Elfwegentocht. Omdat de Elfstedentocht door klimaatveranderingen veel minder plaats kan vinden, wordt de Elfwegentocht georganiseerd door een groep bedrijven, organisaties en gemeenten. Het doel: laten zien dat iedereen zich twee weken lang (dit jaar van 1 t/m 14 juli) kan vervoeren zonder gebruik te maken van fossiele brandstoffen.
Binnen de deelnemende organisaties werd iedereen betrokken om een duurzame transportoplossing te bedenken. Zo reden medewerkers met elkaar mee, maakten ze gebruik van het OV of gingen ze per fiets naar hun werk. Het zorgde bovendien voor extra synergie binnen de organisatie: alle medewerkers hadden het gevoel dat ze met elkaar iets bij konden dragen aan duurzaamheid. Ook na die twee weken bleef het bij veel mensen hangen: hierdoor was iedereen nog gemotiveerder om bewust bezig te zijn met duurzaamheid.
‘Bedrijven spelen hier een enorme rol in’, vertelt Milan. ‘Het viel in die twee weken ook meteen op als je niet meedeed: dan was je als bedrijf opeens een buitenstaander.’ Bedrijven die duurzaamheid niet serieus nemen, verliezen draagvlak, verliezen klanten en verliezen – uiteindelijk – bestaansrecht, waarschuwt Milan.
Inzicht en actie
Bedrijven die duurzaamheid nog niet op de kaart hebben staan, kunnen dit eenvoudig op twee manieren doen. ‘Het begint bij inzicht geven en bewustzijn creëren’, legt Patrick uit. Laat je medewerkers nadenken over bepaalde vraagstukken: wat voor projecten kunnen wij opzetten of welke concrete stappen kunnen we maken?
‘Daarnaast is het belangrijk dat je mensen in beweging krijgt’, vertelt Milan. Medewerkers weten inmiddels dat er iets moet gebeuren. Verbind daar specifieke stappen aan. Dit kan heel laagdrempelig, door bijvoorbeeld te beginnen met energiebesparing – een grote kostenpost voor ieder bedrijf. Gebruik LED-lampen of investeer in zonnepanelen of huur ze. Dat is zichtbaar (wat het bedrijfsimago ten goede komt) en het bespaart geld (je kunt het financieel verantwoorden).
Een andere actie die bedrijven eenvoudig kunnen implementeren zijn werknemerscollectieven. Want, zo herhalen de broers Van der Meulen, duurzaamheid streef je na als team. Bij sommige bedrijven schaffen medewerkers bijvoorbeeld collectief elektrische fietsen of zonnepanelen aan. En, ook niet onbelangrijk: wanneer je medewerkers zo betrokken worden binnen het bedrijf, trekt dit uiteindelijk ook de klant jouw kant weer op.