Geen producten in de winkelwagen.
Goed leiderschap vraagt om een heldere strategie. Een strategie die toekomstbestendig is, voortbouwt op de unieke krachten van de organisatie en kan rekenen op draagvlak en enthousiasme. Juist deze bijzondere tijden laten zien hoe belangrijk het is dat de strategie wendbaar is of tegen een stootje kan. Helaas wordt strategieontwikkeling nog vaak ervaren als complex, taai en tijdrovend. Strategie is een plan dat voor vier jaar wordt opgesteld om er daarna nooit meer naar om te kijken. Dat is zonde en onnodig.
Niets is praktischer dan een goede theorie
Als ervaren strategieconsultants weten we hoe lastig en complex het onderwerp kan zijn. Er zijn zoveel definities en aanpakken, soms zie je door de bomen het bos niet meer. Wat mooi lijkt op papier, blijkt in de praktijk vaak niet te werken en organisaties verliezen zich vaak in langdradige discussies over de juiste missie, visie, kernwaarden en doelstellingen. In de loop van de jaren is onze kijk op strategievorming daarom veranderd.
Soms zijn we het eens met de theorieboeken, soms niet. Sommige modellen vinden we sterk en krachtig, maar andere vinden we vooral verstorend werken. Daarom hebben we onze eigen strategieaanpak ontwikkeld: de Strategy CUBE, die bestaat uit zes simpele stappen. In het recent verschenen boek ‘Klaar voor de toekomst’ kun je er alles over lezen.
Een mix van klassieke strategieprincipes en moderne methoden
Het volstaat niet langer om vanuit een ivoren toren een meerjarenplan te ontwikkelen om vervolgens vier jaar op je handen te gaan zitten. De Strategy CUBE is fijngeslepen in de honderden trajecten die we hebben begeleid en gebaseerd op zowel klassieke strategieprincipes als moderne methoden, waaronder design thinking en scenarioplanning, die ook de nieuwe generatie leiders zullen aanspreken. Deze aanpak steunt op vier praktische uitgangspunten:
- Omarm onzekerheid
De externe omgeving waarin organisaties opereren is fundamenteel onvoorspelbaar. Dit is, zeker met de coronapandemie in het achterhoofd, een behoorlijke open deur maar nog onvoldoende doorgedrongen tot veel organisaties. Het menselijk brein kan slecht omgaan met onzekerheid, dus het helpt enorm om met feitelijke analyses van de omgeving en de creatieve maar gestructureerde methode van scenarioplanning samen die onzekerheid te doordenken.
- Begin met een heldere ontwerpopdracht
Bij design thinking wordt vooraf duidelijk gespecificeerd wat het team moet opleveren en binnen welke kaders ze kunnen werken. Voor strategieontwikkeling is dit niet anders. Focus in het strategietraject op de belangrijkste strategische uitdagingen van de organisatie. En ga al bij de start in gesprek met de (interne) toezichthouder over de kaders waarbinnen de organisatie mag of moet blijven.
- Stel een multidisciplinair ontwerpteam samen
In strategietrajecten is creativiteit cruciaal. Unieke oplossingen, die de organisatie onderscheiden van concurrenten en moeilijk te kopiëren zijn, vergen creativiteit en kennis van zaken. “All of us are smarter than any of us,” zei Tim Brown, de CEO van het vermaarde designbureau IDEO, over het ontwerpteam. Een divers ontwerpteam combineert de juiste functionele expertise met collectief eigenaarschap.
- Werk van concreet naar abstract
Start altijd met de inhoud, dat wil zeggen heldere analyses, een rationele beoordeling van oplossingen en een gebalanceerde mix aan inhoudelijke keuzes. Pas als er een concrete strategie ligt, kun je aandacht besteden aan het formuleren van een meer abstracte missie en visie. In veel klassieke benaderingen wordt daarmee juist gestart, maar het nadeel is dat de missie en visie dan makkelijk los komen te staan van de werkelijkheid omdat er nog geen concreet beeld is van relevante, kansrijke en haalbare (!) strategische opties.
Veel organisaties laten zich leiden door de waan van de dag, omdat ze strategiebepaling te ingewikkeld vinden
Strategie en leiderschap
Strategie is onlosmakelijk verbonden met leiderschap. Leiderschap gaat over het maken van weloverwogen keuzes. Keuzes die een organisatie volstrekte helderheid over haar koers geven en haar in staat stellen waarde te creëren voor haar stakeholders. Het maken van keuzes over de richting van de organisatie vraagt om daadkracht. Een goed leider denkt vooruit en heeft een plan, maar is ook bereid van dit plan af te wijken als de omstandigheden daarom vragen.
Elke organisatie heeft een strategie nodig, een inspirerend doel dat de koers bepaalt, acties definieert en helpt de juiste keuzes te maken. En in deze tijd: om sterker uit de coronacrisis te komen. Maar veel organisaties hebben geen duidelijke strategie. Ze laten zich leiden door de waan van de dag, omdat ze strategiebepaling te ingewikkeld vinden. Of ze houden alle opties open, omdat ze bang zijn de verkeerde keuzes te maken. Maar níet kiezen is juist funest, vooral in deze turbulente tijden.
