In een oude wolfabriek in Leiden zijn 39 zelfstandige professionals actief. Ze werken er apart, of ze werken er samen. ‘Of allebei tegelijk’, zegt Eric Went, hoofdhuurder en initiatiefnemer van Unit-2, zoals dit project heet. ‘Working Apart Together’ noemen we dat. De ene keer werken we geconcentreerd aan een eigen klus, de andere keer zoeken we juist collega’s op, sluiten we gelegenheidscoalities en maken we volop gebruik van elkaars expertise.’
Co-working spaces
De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid noemt Unit-2 een voorbeeld van een nieuwe werkrelatie. Die nieuwe vormen ontstaan omdat zelfstandigen steeds vaker onderling samenwerken. Zo kunnen ze grotere opdrachten aannemen of profiteren van elkaars expertise. Een kwart van de zelfstandigen huurt anderen in, blijkt uit onderzoek van TNO en het CBS. En om die samenwerking te faciliteren, kiezen zelfstandigen steeds vaker voor co-working spaces; een kwart van de zzp’ers werkt al op zulke flexibele locaties.
Niet alleen voor freelancers
Niet alleen freelancers, maar ook bedrijven die meer flexibiliteit willen kiezen voor een co-werkplek, schrijft directeur Marlon Huysmans van MH Projects in een blog. Want ook zij willen kunnen samenwerken met andere partijen. Huysmans: ‘Werken kunnen we tegenwoordig overal, maar “getting connected” niet.’
Dat zien ook onderzoekers Gretchen Spreitzer, Peter Bacevice en Lyndon Garrett. In de Harvard Business Review schrijven ze dat het bedrijf verhuizen naar een co-workingplek een manier is om deze nieuwe werkrelatie in de strategie in te bakken. Soms om hun telewerkers op die manier toch een goede werkplek te geven. De Amerikaanse cowerkplek CoMerge huist daarom werknemers van Visa en journalisten van Chicago Tribune, deze bedrijven hebben ook kantoren.
Live spreken als succesvoorwaarde
Elkaar live zien en spreken, vindt Went een belangrijke voorwaarde voor een goede WAT-relatie. ‘Ik geloof in fysieke ontmoetingen. Zij helpen tegen de eenzaamheid van het zzp-bestaan. En doordat we fysiek bij elkaar zitten kennen we bovendien elkaars kwaliteiten beter.’
Om elkaars capaciteiten goed te leren kennen, organiseert Unit-2 ook centrale bijeenkomsten, waar mensen in 5 minuten iets vertellen over hun expertise.
Maatschap geen optie
Samenwerken en sparren zijn ook voor advocaat Bieneke Braat belangrijke redenen om als zelfstandige collega’s te zoeken. Zij doet dat in Legaltree, vertelt ze op de website van de Kamer van Koophandel. Een maatschap was voor haar geen optie. ‘Je gaat wel een aantal grote verplichtingen aan, zoals de afspraken over de verdeling van de inkomsten, de piramide van een maatschap, wie maat is en wie niet.’
Toch vereist ook Working Alone Together commitment van alle partijen. Went: ‘Hoe vaak is niet geprobeerd om innovatie af te dwingen door in oude industriële gebouwen mensen bij elkaar te zetten? Dat leidt lang niet altijd tot successen. Onze benadering gaat verder. Je moet er wel wat voor doen, het is hier niet alleen een werkplek.’
R&D gaat er wel langzamer
Hoewel er commitment wordt gevraagd, gaat het eigen bedrijf altijd voor. En dat maakt innovatie lastig, merkt Went. Daarom gaat research & development in een WAT-relatie langzamer dan in een ander samenwerkingsverband.
Een WAT-relatie is alleen succesvol als er geen concurrentie is, of wordt gevoeld. Directeur Rebekah Campbell van de Australische startup Posse in de New York Times: ‘In onze co-workingruimte waren tenminste nog drie andere bedrijven die doen wat wij doen. Regelmatig nodigden hun teamleden onze teamleden uit voor lunch. Ik weet niet waarom. Andere ondernemers zagen ons in de media en vroegen om contactgegevens. De druppel was toen een concurrent een lucratief baanaanbod deed aan onze engineers. Op dat moment zijn we verhuisd.’
Dit kan ook op kantoor
De voorwaarden voor een succesvolle co-werkplek kunnen ook worden toegepast op een kantoorruimte, zeggen de HBR-onderzoekers. Co-working faciliteren gaat namelijk verder dan een open werkruimte bouwen en een koffiebar toevoegen. Hun advies aan bedrijven die de WAT-relatie een interessant concept vinden. ‘Geef werknemers de ruimte en ondersteuning om hun beste autonome ik te zijn. Het resultaat zal werknemers zijn die zich verbonden voelen aan de organisatie en graag, elke dag, hun energie en ideeën naar kantoor brengen. Zelfs als dat het hoofdkantoor is.’
Dit artikel is onderdeel van het dossier ‘Zorgeloos samenwerking in netwerktijden’ op mt.nl. Dit dossier wordt mede mogelijk gemaakt door Dropbox Business.
Met Dropbox Business kan je bedrijf onbeperkt groeien, terwijl je zelf de totale controle houdt over belangrijke informatie en de activiteiten van je gebruikers.
