Productiever worden? Probeer het eens met meer rust

Lekker twee weken thuis geweest? Heel goed. Want juist regelmatig wat afstand tot je werk nemen, maakt je productiever.

Als je zelf later herinnerd wilt worden als de werknemer die ‘altijd beschikbaar’ was, dan zal deze column je daarbij niet helpen. Hoor je niet bij de groep, maar wil je wél productief en betrokken zijn, dan is doorlezen nuttig.

Alles urgent

Continu beschikbaar willen zijn heeft een prijs. Voortdurend reageren op de niet aflatende stroom e-mails, sms’jes en whatsappjes en telefoontjes van je collega’s altijd direct beantwoorden maakt je in elk geval een makkelijk mens voor anderen. Het lijkt voor anderen dat alles je altijd goed uitkomt. Tegelijkertijd creëer je voor jezelf een voortdurende stemming van urgentie, er is altijd wel nog iets te doen, nooit ben je klaar. Die opstelling heeft een blijvende stressrespons in de hersenen tot gevolg. Die chronische druk heeft een negatief effect op je emotionele stabiliteit en hoe je in staat bent over zaken na te denken.

Klokje-rond-cultuur

In veel organisaties heerst door de steeds verder verbeterde digitale bereikbaarheid een cultuur die een 24-uurs beschikbaarheid veronderstelt. Managers die laat in de avond nog mails versturen onderstrepen impliciet deze ‘klokje-rond’-werkcultuur.

Onrustige managers

Er zijn ongetwijfeld werkzaamheden, zoals bijvoorbeeld taken met wachtdiensten, waarbij voortdurende beschikbaarheid inherent is aan de taak, maar voor de meeste functies is de permanente beschikbaarheid uitermate onzinnig. Het zijn eerder de managers die ongeduldig en vol onzekerheid continu al hun vragen beantwoord willen hebben, dan dat de business daar nu werkelijk mee gebaat is.

Contraproductief

De continue beschikbaarheid die medewerker in een permanente verhoogde staat van alertheid dwingt, heeft een prijs. Tijdelijke spanning of stress kan geen kwaad en heeft zelfs positieve aspecten, maar de chronische stress vermindert het functioneren significant en langdurig.

Minder doorbloed

In tijden van stress moeten we als het ware automatisch kunnen functioneren en zonder al te veel nadenken direct kunnen handelen. Onderdelen van het lichaam die we niet nodig hebben, of kwetsbaar zijn in spanningsvolle situaties, zullen in tijden van spanning minder doorbloed worden. Zo ook bepaalde delen van de hersenen, waardoor we minder goed kunnen nadenken, ordenen, plannen, en ons zaken minder goed herinneren en kunnen combineren. Kortom, planmatig werken, de juiste zaken tijdig herinneren en creatief handelen, worden door chronische stress negatief beïnvloed.

Denkwerk

Waar het meeste werk eerder een beroep doet om denkvermogen dan op aanwezigheid, wordt het functioneren van diverse organisaties negatief beïnvloed door een 24-uurs beschikbaarheidscultuur.

Geen mail

Even was het nieuws. Volkswagen zette een paar jaar geleden de mailserver uit, een half uur nadat een werknemer van zijn werkplek is uitgelogd. Daimler doet nu iets soortgelijks. Zij wissen alle mail die tijdens iemands vakantie op zijn/haar emailadres binnenkomt en zenden de afzender een bericht wie zij tijdens de afwezigheid van de betreffende medewerker wel kunnen mailen, of bellen. Diverse andere bedrijven, waaronder bedrijven met een hoog arbeidsethos, zoals Boston Consulting Group en IBM nemen allerlei maatregelen, om maar ervoor te zorgen dat medewerkers ook werkelijk de tijd nemen om te recupereren. Zij stellen inmiddels helemaal geen prijs meer op de altijd beschikbare medewerker.

Vakantie verplicht

Fullcontact, een softwarebedrijf uit Amerika, spant met zijn maatregelen de kroon. Het bedrijf betaalt zijn werknemers een soort vakantiegeld, wat overigens niet gebruikelijk is in Amerika. Aan het verwerven van die bonus zijn echter wel een aantal strikte voorwaarden verbonden:

1. Je moet aantoonbaar op vakantie gaan
2. Er mag tijdens de vakantie geen contact zijn met kantoor
3. Werken tijdens de vakantie is verboden

En waarom is dit bedrijf zo vrijgevig om een vakantiebonus uit te keren? Omdat ze begrepen hebben dat de boog niet altijd gespannen kan staan. Bart Lorang, ceo van het met een enigszins ironische naam getooide Fullcontact, verwoorde het als volgt: ´We’ll be a better company if employees disconnect´.

Stop mailen

Dus, managers van Nederland, stop met ’s avonds laat nog allemaal mailtjes versturen, je geeft de verkeerde boodschap en entameert een cultuur van voortdurende druk. En misschien een idee om eens na te denken over het uitkeren van een bonus als iemand de juiste energiebalans weet te creëren, in plaats van aan iemand die het meest gedaan heeft in de minste tijd.

Stok achter de deur

Ik hoor de vakbonden al piepen, maar het zou een goede stok achter de deur zijn om ook hier het vakantiegeld ook onder de voorwaarde van echte rust uit te keren.

Foto via Flickr.com

MEER VAN CEES SCHENK:

• Dit was 2014: de 10 positieve geheugensteuntjes van Cees Schenk
  
• Het moet meeslepender? Leer buiten je comfortzone te stappen
  
  
• 10 beperkende zelfovertuigingen
• Alle columns van Cees Schenk