Ook Max Verstappen weet: voor succes moet je kunnen falen

Door: Cees Schenk

Geschreven door:
Cees Schenk

14 juni 2016 14-06-2016 3 minuten

Max Verstappen leerde meer van crashen dan van winnen. Een les voor de manager, aldus Cees Schenk.

Mislukken is alleen falen, als je het bij één mislukking laat en het daarna nooit meer probeert. De paradox van het succes ligt daarmee in de mislukking. Jammer dat leidinggevende die paradox weinig omarmen, want dan zouden mislukkingen niet afgerekend worden, maar benut worden als een kans.

Max Verstappen

Wat is die Max Verstappen een ontzettend levenswijze man op zijn achttiende. Zoals hij in alle rust aan Jeroen Pauw een aantal zaken over autoracen uitlegde, maakte het voor mij direct duidelijk wat er zo moeilijk is aan racen en wat je er allemaal voor over moet hebben om ook maar een beetje in de buurt van het succes te komen. In het licht van dat evenwichtige optreden, werd zijn opmerking over leren het afgelopen weekeinde ook heel geloofwaardig. “Ik heb meer geleerd van mijn crash in Monaco, dan van mijn overwinning in Spanje”.

Leren lopen stopt nooit

Je hebt leren lopen door de vele mislukkingen voor lief te nemen. Gelukkig kennen kleine kinderen geen faalangst. Was dat wel zo geweest dan zouden de meesten van ons nog steeds kruipen. Het hele leven bestaat uit leren lopen. Helaas leren we al snel nadat we het echte lopen onder de knie hebben gekregen, ook kritisch denken en beoordelen. Met dat aangeleerde kritische denk- en beoordelingsvermogen maken we onszelf wijs dat mislukken niet eenmalig of tijdelijk is, maar dat het niet direct hebben van succes gelijk staat met falen. Dat is misschien een goede rationalisatie, maar daarmee verwezenlijk je niet je ambities.

Doorgaan met leren

Toen we leerden lopen, waren we in het begin niet goed in staat ons zwaartepunt in balans met de zwaartekracht te positioneren. Spieren nog te slap en de coördinatie te beperkt. Elke mislukking was een les en hielp ons om de volgende poging iets anders uit te voeren. Dat vermogen om de mislukking te benutten als een les kunnen we nu nog steeds activeren.

Mislukken is alleen falen, als je het bij één mislukking laat.

Kritiek versus kritisch

Het gaat bij leren niet om zelfkritiek, maar om het vermogen kritisch naar je eigen activiteiten te kijken. Om de misser te zien als een les in plaats van een definitief fiasco, kunnen alleen vragen een goede hulp zijn:

“Wat maakt dat het op deze manier niet werkt?”
“Wat had ik op voorhand niet in de gaten?”
“Wat zou ik met deze ervaring achter de rug, nu anders kunnen doen?”

Ja, lekker makkelijk zul je denken, maar mijn ambities zijn werkelijk door mij niet te realiseren. “Ik heb de lat te hoog gelegd”. Onzin, je kan altijd beter en daarvoor moet de lat hoog liggen, anders valt er niets te winnen.

Inspirerende mislukkelingen

Ter inspiratie kan je een voorbeeld nemen aan vele bekende en ogenschijnlijk moeiteloos succesvolle figuren. Henry Ford maakte van de auto een massaproduct, maar hij ging twee keer failliet voordat hij succes had met Ford. Sven Kramer stopte niet met schaatsen, nadat hij had vastgesteld dat zijn trainingsaanpak de reden was dat hij zichzelf overbelastte. Zonder de honderden mislukkingen was Edison niet de uitvinder van het elektrische licht geweest. Voorbeelden te over van mensen die leerden van de mislukking om uiteindelijk succesvol te zijn.

Vragen in plaats van oordelen

In veel bedrijven heerst de impliciete overtuiging dat een kernkwaliteit van een goede leidinggevende behelst, dat deze anderen de maat kan nemen en dat vervolgens onomwonden aan de betrokken medewerker duidelijk maakt. Deze ‘mannetjesputters’ kunnen zich beter bekwamen in het leren stellen van oplossingsgerichte vragen, zodat medewerkers werkelijk iets gaan leren van hun missers. Kritiek zet tenslotte aan tot heimelijk gedrag en oplossingsgerichte onderzoeksvragen tot openlijk gedrag.