Je hebt het hoogstwaarschijnlijk voorbij zien komen op sociale media: eind december dansen diverse robots naar hartenlust op het nummer Do You Love Me van The Contours. Het is een eindejaarsstunt van robotmaker Boston Dynamics, die de knappe choreografie gebruikt om de laatste kunsten van hun creaties te tonen.
Een van de robots, Spot, heeft veel weg van een bionische hond en wordt volgens het bedrijf ingezet voor inspecties op bouwplaatsen, in tunnels en bij olie- en gasbedrijven. Geen wonder dat Spot onlangs een bezoek bracht aan de Shell-raffinaderij in Pernis. ‘We testen met heel heel veel oplossingen van verschillende leveranciers’, aldus Berry Mulder. ‘Al helpt Boston Dynamics wel om het knuffelbaar te maken. Natuurlijk investeren we in automatisering, ook van fysieke handelingen. We zijn in dat opzicht vergelijkbaar met de auto-industrie, alleen werken wij met vloeibare producten.’
Drones
‘Met de komst van intelligente systemen, kunnen we plots dingen die we eerst niet konden doen. Als we voorheen de noodfakkel van een fabriek wilde inspecteren, dan moest daar een helikopter voor worden ingehuurd. Omdat een noodfakkel als veiligheidsmaatregel ongepland kan oplaaien , moesten we eerst een deel van de fabriek uitzetten zodat dit niet kon gebeuren. Drones bieden daarbij uitkomst, ze zijn veiliger, efficiënter en de fabriek kan doordraaien.’
‘Drones worden ook ingezet bij het inspecteren van pijpleidingen. Probleem is dat het gaat over grote afstanden en je op veel plekken volgens lokale wetgeving de drone moet blijven zien. In Amerika hebben we in een aantal gevallen inmiddels toestemming om beyond visual line of sight (BVLOS) te vliegen. ’
‘De data die daaruit komt kunnen we gebruiken om een algoritme te trainen om bijvoorbeeld corrosievorming te herkennen. Dat levert interessante discussies op, want de ene inspecteur zegt misschien dat er op korte termijn onderhoud nodig is, terwijl een andere van mening is dat het geen acuut probleem vormt. Uiteindelijk helpen die gesprekken je verder om de wereldwijde ervaringen te bundelen in dat algoritme. AI gaat ons in de toekomst voorspellen wat er wanneer mis is.’
Werkvloer
Uiteindelijk zijn slimmere apparaten niet alleen in de lucht, maar ook op de vloer en in het water te vinden. ‘Het valt allemaal onder de noemer mobility automation, waar mensen bewegen, kan een robot een zinnig alternatief zijn. Waar het nu vaak gebruikt wordt voor observatie, zien we ook steeds vaker dat robots worden ingezet voor manipulatie, bijvoorbeeld voor onderhoud. Ze zijn dan uitgerust met een armen kunnen zo niet alleen data verzamelen, maar ook invloed hebben op de omgeving.’
‘Een voorbeeld waar je aan kunt denken is het onderhoud aan opslagtanks. Nu gebeurt dat door mensen in beschermende pakken. In de toekomst kan dat werk, of onderdelen daarvan, door een verfrobot worden opgepakt. Als organisatie heb je echter te maken met onderhoudscontracten bij leveranciers. Het operationele werk doen we immers in-house, maar onderhoud beleggen we bij partners. De vraag is dan wie de initiele investering doet in een dergelijke oplossing. Daar moet je als partners goede afspraken over maken, zodat het werk steeds veiliger en efficienter wordt voor alle partijen.’
Toekomst
Met de komst van vernuftige robots, hoe zit het met de banen? ‘Hoe meer je met robots werkt, hoe meer respect je voor mensen krijgt. Een robot kan best één betrekkelijk eenvoudige en repetitieve taak razendsnel en met precisie uitvoeren. Verandert er iets aan de klus, heb je een andere nodig. Mensen kunnen qua denken en handelen zich razendsnel aanpassen aan situaties. Dat valt heel moeilijk te automatiseren. Toch komen er voor specifieke doelen steeds slimmere robots op de werkvloer. De enige die dat moet vrezen, is de persoon die er niet mee leert werken.’
Is er een toekomst denkbaar waar bepaalde locaties volledig autonoom opereren? ‘Sterker nog: die zijn er al. Bepaalde deep sea facilities liggen zo diep onder water, daar komt geen mens. Ze zijn gebouwd door robots en worden onderhouden door robots. Die zien er dan ook heel anders uit dan wanneer je deze voor mensen zou ontwikkelen. Ze hebben overal “handvatten” waar robots zich aan kunnen vastgrijpen en de doorgangen zijn veel ruimer.’
Robothond Spot is inmiddels weer terug naar huis. Het bezoek was van korte duur, zo stelt Mulder. Hoewel het bedrijf warme banden onderhoudt met leverancier Boston Dynamics, kan deze versie nog niet gebruikt worden. Shell stelt immers hoge eisen aan materieel op het terrein in Pernis. Zo mag een robot niet kunnen oververhitten of gaan vonken. Immers: ‘Het is erg om een lek te hebben, het is erger om een lek te ontsteken.’ Met de huidige batterijtechnologie in Spot, kan die garantie niet gegeven worden. Shell introduceert nu andere robots die wel ‘explosie-veilig’ zijn: ‘Spot zien we vast later nog terug’.
