Elke manager zet de juiste persoon op de juiste plek. In de politiek gelden andere regels. De reden achter het Brussels broddelwerk?
Vorige week bereikte men in Brussel eindelijk een deal voor de Grieken. Ik voorspel: binnen een jaar zit iedereen weer om tafel, omdat de Grieken opnieuw aan de rand van de afgrond staan. Ik, het IIMF en eigenlijk alle andere economen vinden dat wij (de eurolanden) de Grieken een deel van de schuld moeten kwijtschelden. Helaas hebben de politici nog niet de moed om deze beslissing te nemen.
Regeringsleiders maken de uiteindelijke deal. Maar dit laatste stukje Brussels broddelwerk is grotendeels het werk van de ministers van Financiën. U weet wel, een beroepsgroep die in eigen huis vaak niet in staat bleek het huishoudboekje op orde te brengen en te houden.
Aannamebeleid
Zou er wat schorten aan het “aannamebeleid” van de ministers? Het Duitse Leibniz Informationszentrum Wirtschaft nam de cv’s van 15 Europese landen van 1980 tot 2010 onder de loep om te bekijken welke eigenschappen goede schatkistbewaarders hebben.
Een goede schatkistbewaarder heeft:
- Ervaring in de politieke arena: Bij voorkeur als minister in een eerder kabinet. Hij beheerst het politieke spel tot in de finesses.
- Inhoudelijke werkervaring in de financiele sector is een pré, maar geen noodzaak. Politieke ervaring weegt zwaarder dan inhoudelijke ervaring.
- Minimaal een universitaire opleiding. Bij voorkeur in de richting Economie of Recht. Hoe hoger opgeleid, hoe beter.
- Politieke kleur maakt niet uit, al zijn er aanwijzingen uit ander onderzoek dat ministers van dezelfde partij als de premier wat steviger in het zadel zitten.
Bescheiden lijstje
Wie de cv’s van de ministers van Financiën van de eurozone naast dit bescheiden lijstje legt, wordt snel duidelijk waarom er toch van die halfbakken akkoorden worden gesmeed door deze club.
De zuidelijke eurolanden kiezen duidelijk voor inhoudelijke competentie. Vaak ten koste van politieke ervaring. Maar goed, gezien de inhoudelijk penibele situatie en het soms verrotte politieke landschap lijkt me dit niet eens zo heel gek.
Griekse rat?
Neem de minister van Financiën van de grootste eurokneus aller tijden, Yannis Stournaras, heeft best aardige papieren. Hij is hoogleraar economie en veel inhoudelijke werkervaring. Hij heeft ook enige politieke ervaring. Wat echer alle alarmbellen doet rinkelen, is dat hij in de commissie zat die de onderhandelingen voerde voor de toetreding van Griekenland tot de euro. Zou hij het ratje zijn van het stel?
Ervaring bij Lehman…
Nee, dan de Spaanse minister van Financiën Luis de Guindos. Hij heeft onder meer een dienstverband bij de inmiddels failliete investeringsbank Lehman Brothers op zijn cv staan. En of dat zou voor hem pleit?
Tegenover het spilzuchtige zuiden staat het zuinige, noordelijke front. Dit kamp wordt met name bevolkt door rasechte politici. Inhoudelijke kennis of ervaring in de financiële sector is hier duidelijk ondergeschikt.
Kerstliedjes!
Bij het lezen van het cv van de Finse minister Jutta Urpilainen viel ik bijna van mijn stoel. Deze voormalige schooljuf bracht in 2002 nog een cd uit met kerstliedjes. Zouden de ministers samen met juffrouw Jutta na afloop nog een paar liedjes zingen? Of vergaderingen beginnen met een kringgesprek? Enige academische kennis van economie heb ik niet kunnen ontdekken bij deze geharnaste hardliner. Politiek heeft ze wel een aardige staat van dienst, dat moet ik haar nageven.
Frans 'evenwicht'
Interessant genoeg lijkt Frankrijk dezelfde lijn te volgen als de noordelijke landen wanneer het om het benoemen van een minister van Financiën gaat. De Franse minister van Financiën is een stuk minder bekend dan zijn voorganger Chistine Lagarde en zijn cv valt tegen. Hij was eerder minister en lid van het Europees parlement. Genoeg politieke ervaring dus. Hij is wel economisch geschoold, maar komt niet verder dan een master. Toevallig verlaagden de kredietbeoordelaars S&P en Moody’s de kredietwaardigheid van het land dit jaar. Fitch sluit niet uit binnenkort hetzelfde te doen. Het belooft nog een hele tour te worden voor Parijs om het begrotingstekort binnen de Brusselse normen te houden.
En de Duitsers? Wolfgang Schäuble’s staat van dienst is een en al Duitse degelijkheid. Deze man voldoet aan alle wensen. Al heeft hij niet eerder in de financiële sector heeft gewerkt.
Lichtgewichtje
Tot slot onze eigen minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem. Hij is economisch geschoold (bedrijfseconomie) en is politiek redelijk ervaren, ook al was hij nog niet eerder minister. Hij mist inhoudelijke werkervaring en doet voor het eerst iets met fiscaal beleid.
Al met al een beetje een lichtgewicht tussen andere politieke en academische zwaargewichten. Zucht. Een goede HR manager bij een formatie doet wonderen.