Zelfvertrouwen is nodig voor succes, maar nog meer heb je aan zelfcompassie. Vandaaruit ontstaat namelijk samenwerking.
Wil je een beetje vooruit komen in het leven, dan is een flinke dosis zelfvertrouwen noodzakelijk. Zelfvertrouwen levert je een krachtdadige uitstraling en staat voor velen synoniem met een goede gezondheid, grotere tevredenheid en geluk. Met veel zelfvertrouwen ben je in controle en boek je louter successen.
Bijwerking van zelfvertrouwen
Als zelfvertrouwen uit een potje te halen zou zijn, dan zou je in de bijsluiter zien dat er ook ongewenste bijwerkingen zijn. Met een hoge mate van zelfvertrouwen ben je tevreden met jezelf en ontstaat er een voortdurende behoefte om je superieur te voelen ten opzichte van anderen. Dit, zegt Kristin Neff, (lector aan de Universiteit van Texas), is de eerste bijwerking van zelfvertrouwen: de irrealistische vergelijking met anderen. Uit het onderzoek dat zij deed naar zelfvertrouwen, destilleerde zij nog wat negatieve bijwerkingen van zelfvertrouwen. Mensen met veel zelfvertrouwen hebben de neiging kritische feedback te negeren, zelfgemaakte fouten af te zwakken en weinig verantwoordelijkheid te nemen voor de negatieve gevolgen van hun eigen gedrag. Zelfvertrouwen vergroot de afstand met anderen en versterkt de vooroordelen.
Zelfvertrouwen herzien
Al jaren waren er aanleidingen om zelfvertrouwen minder positief te zien. Door de negatieve effecten van overmatig zelfvertrouwen ontstonden begrippen als 'optimale eigenwaarde' en 'reëel zelfvertrouwen'. Neff werpt een nieuw licht op het begrip zelfvertrouwen. Uit haar onderzoek komt naar voren dat zelfcompassie (self-compassion) een veel belangrijker kenmerk is dan zelfvertrouwen, als je succes wilt verklaren. Zelfcompassie is een begrip dat positieve effecten heeft op het optimale zelfvertrouwen, maar dat komt zonder de narcistische bijeffecten.
Begrip en ondersteuning
Een essentieel verschil tussen het traditionele idee van zelfvertrouwen en dat van zelfcompassie schuilt in de relatie met anderen. Bij zelfvertrouwen ligt voortdurend de neiging op de loer om jezelf superieur te voelen, bij zelfcompassie is er veel meer begrip voor anderen. Mensen met zelfcompassie serveren anderen niet onmiddellijk af als ze fouten maken, maar tonen naast begrip ook eerder een houding om anderen te willen ondersteunen. Het werkt ook de andere kant op. Iemand met veel zelfvertrouwen blijkt zich bij het maken van fouten eerder te isoleren, om de schaamte te vermijden, terwijl mensen met zelfcompassie zichzelf minder veroordelen, open zijn over een mislukking en zich door anderen laten ondersteunen om de ontstane problemen op te lossen.
Geen zelfmedelijden
Verwar het begrip zelfcompassie vooral niet met zelfmedelijden. De zieligen creëren evenveel afstand met anderen als mensen met een hoge zelfwaardering. Een gezonde dosis zelfcompassie creëert juist pro-activiteit, omdat die mensen tegenover zichzelf eerlijk zijn over hun beperkingen en onzekerheden en daardoor een hogere bereidheid tonen om hun gedrag aan te passen en nieuwe situaties werkelijk als een uitdaging te ervaren.
De praktijk
Waar veel leidinggevenden veronderstellen dat veel zelfvertrouwen wel het minste is dat ze moeten uitstralen, zal de effectiviteit van hun optreden toenemen als de zelfcompassie stijgt. En dan bedoelen we zelfcompassie eigenlijk als: een realistisch zelfbeeld. Daarmee wordt bedoeld: erkennen dat zelfs jij niet perfect bent, je beperkingen kennen en erkennen, weten wat lastig is en wat onzekerheid kan veroorzaken. Geen zelfmedelijden, maar zelfkennis. Carl Roger, de grondlegger van de client-centered therapy, zei het zo: 'Ik kon ander pas beter begrijpen, nadat ik mijzelf beter begreep'. Misschien raak je (nog) meer overtuigd van een uitspraak van de populaire Stephen Covey: 'Seek first to understand, then to be understood.'
Meer brein in bedrijf?
-
Managen telt niet, het gaat om leren
-
Waarom ik beter ben dan jij, behalve als leider
- 3 manieren om meer betrokkenheid te creëren
- De 10 psychologische inzichten van 2013
