Bas Haring: ‘Wat is er mis met een toekomst zonder mensen?’

Wat is er mis met een toekomst van louter robots in plaats van mensen, vraagt Bas Haring zich af.

Er zijn mensen die denken dat wij de baas zijn over technologie. Dat technologie er vóór ons is. Maar als je wat langer nadenkt weet je dat het iets ingewikkelder zit: wij zijn weliswaar de makers van technologie, maar diezelfde technologie maakt ons ook. Wezenlijk.

Mooi voorbeeld

Mooi voorbeeld is de mobiele telefoon. Dat ding is nog maar een jaar of twintig in zwang en we zijn er al zo door veranderd dat bij de eerste tonen van een belsignaal de hartslag omhoog gaat en we extra alert worden. Alsof een mobiele telefoon een baby is. Twintig jaar geleden had niemand zo gereageerd.

Een voorbeeld van veel langer terug is de beheersing van het vuur. Misschien wel de eerste technologie ooit. Heel handig, want dankzij het vuur konden we vlees en groenten koken. Maar het gevolg is ook dat we tegenwoordig nog nauwelijks rauw vlees en rauwe groenten kunnen verteren.

Co-evolutie

Er is een technische term voor dit fenomeen: co-evolutie. Ik zou het ruwweg vertalen als een "gezamenlijk veranderingsproces". In de biologie stikt het van de voorbeelden: planten die voor hun bestuiving afhankelijk zijn van insecten en zich helemaal specialiseren in het aantrekken van één soort bestuiver – via de kleur van hun bloemen, geurstoffen, of wat dan ook. De insecten op hun beurt specialiseren zich volkomen in die ene plant en zo raken plant en insect in de loop van de tijd volledig op elkaar ingespeeld. Wie wie stuurt is dan onduidelijk.

Technologie maakt ons ook

De relatie tussen ons en technologie is er een van co-evolutie: wij maken technologie; maar technologie maakt ons ook.

Het is zelfs denkbaar dat de relatie tussen mens en technologie nóg meer uitslaat in de richting van de techniek. Dat technologie ons feitelijk de baas wordt. Met als prototypisch schrikbeeld een toekomstige wereld met slechts robots. Wezens met stalen botten, en geen hersenen maar een computer in hun hoofd. In een wereld waar voor mensen geen plaats meer is.

Zie ik iets over het hoofd?

Ik begrijp dit schrikbeeld niet. Ik begrijp het beeld wel; van de volledig door robots vervangen "mensheid". Maar ik begrijp niet waar men bang voor is. Wat is er mis met een toekomst waarin robots leven in plaats van mensen? Mits die robots een beetje gelukkig kunnen zijn en op een mooie manier kunnen samenleven.

Vandaar dat ik wil eindigen met een vraag, een vraag aan u: Zie ik iets over het hoofd? Wat is er mis met een toekomst van louter robots in plaats van mensen, en waarom?

Lees ook

• Als de robots komen? Dan wordt iedereen consultant
  

Foto via Flickr.com

Vraag een gratis proefnummer aan

Dit verhaal komt uit de meest recente papieren editie van Management Team, de laatste voor de zomer van 2016, die als thema 'Digital' heeft. Ben je nog geen abonnee? Vraag deze editie dan hier aan als gratis proefnummer!