Branchegenoten prijzen het hightechbedrijf om diens productleiderschap, operational excellence, klantgerichtheid en kwaliteit van werkgeverschap. Ook op het gebied van duurzaamheid scoort de chipmachinefabrikant hoog in de MT500, het onderzoek dat de Universiteit van Amsterdam deed in opdracht van MT.
Productleiderschap en operational excellence
Voor de reputatieranglijst vragen de onderzoekers respondenten – managers, beslissers en andere leidinggevenden die recentelijk zaken deden met de te beoordelen bedrijven – naar hun top 3 van meest bewonderde bedrijven. Vervolgens vroegen ze door: hoe waardeert u het productleiderschap, de klantgerichtheid en de operational excellence (kwaliteit van uitvoering) van de bedrijven? En hoe schalen de afnemers hun zakenpartners in als het gaat om goed werkgeverschap en hun aandacht voor duurzaamheid?
Reputatie volgens peers
Henk Volberda, hoogleraar Strategic Management & Innovation aan de Universiteit van Amsterdam, is verantwoordelijk voor het onderzoek achter de MT500, samen met projectleider dr. Niels van der Weerdt. Kenmerkend voor de aanpak van de MT500 is de peer-to-peer-beoordeling: respondenten wordt gevraagd hun oordeel te geven over bedrijven die in hun eigen branche actief zijn. “Dit vanuit het idee dat je als beslisser beter kunt oordelen over een bedrijf dat in dezelfde branche opereert dan over een bedrijf dat wat activiteiten betreft verder van je af staat. Wie kun je beter vragen naar je reputatie dan je peers?” aldus Volberda.
‘Bijzonder en eervol’
Peter Wennink, CEO van ASML, reageert bescheiden op de nummer 1-positie van zijn bedrijf: “We blijven het bijzonder en eervol vinden dat zoveel mensen in Nederland ons waarderen. Zeker als je bedenkt dat niemand een lithografiemachine van ASML in huis heeft. Maar blijkbaar spreekt innovatie tot de verbeelding. Onze technologie is het resultaat van hechte Europese samenwerking met top partners. Juist door die internationale samenwerking zijn we sterk.”
Versnelling tijdens corona
Door corona is deze editie van de MT500 wel een bijzondere: het onderzoek werd afgerond nog vóór de crisis losbarstte. De nummer 1 ASML wordt door Volberda een absolute vaandeldrager van technologische innovatie genoemd en heeft dit jaar vooral een versnelling van zijn groei gezien, waar zoveel andere top 10-spelers uit de lijst om voor de hand liggende redenen operationeel in een diep dal terecht kwamen.
Shell schoof, misschien geholpen door zijn duurzame imago onder insiders in de branche een plaats op naar een nummer 2-positie, terwijl het inmiddels stevige verliezen boekt. Nummer 3 is dit keer De Efteling, vorig jaar nog 5de maar door corona kampt het met stevig ingezakte bezoekersaantallen. Tata Steel moet het dit jaar doen met een vierde plek, misschien dat diens reputatie te lijden heeft over de sanering van zijn Europese bedrijven.
Booking.com uit de top 10
Uit de top 10 verdwenen zijn BAM (vorig jaar nog nummer 4, nu nummer 16) en Booking.com, dat nog vóór alle corona-ophef van plek 9 duikelde naar een 51ste plaats. Terug in de top 10 is Coolblue, als nummer 9. ‘Opmerkelijk genoeg 2 plaatsen boven Bol.com’, zegt Volberda. ‘Blijkbaar helpt een uitgesproken merk en de belofte van service bij het onderscheid. Ze zijn met deze coronacrisis overigens beide spekkoper. ’
Interessant is ook een blik op de extra dimensies – duurzaamheid en goed werkgeverschap – waarin de MT500-bedrijven zijn gerankt door de zakelijke beslissers. ‘Op duurzaamheid voert Staatsbosbeheer de lijst aan, hoe kan het ook anders. Maar ASML scoort daar ook heel goed als de nummer 2, terwijl daarna drie banken volgen: ABN Amro, Rabobank en Triodos’, aldus Volberda.
Tech leidend in werkgeverschap
Bij de dimensie goed werkgeverschap valt op, dat de helft van de top 10 daar wordt uitgemaakt door techbedrijven: ASML, Microsoft, AFAS, IBM, Google. ‘Daar is veel aandacht voor goed werkgeverschap omdat het voor techbedrijven moeilijk blijft om goed personeel te krijgen en te binden. Daar is inmiddels employee first, customer second een breed gedragen adagium.’
Ten opzichte van hun rechtstreekse concurrenten zullen deze MT500-bedrijven al met al veerkrachtiger en succesvoller blijken in deze crisis, denkt Volberda. Als expert op het gebied van bedrijfsstrategie en innovatie stelt hij met zijn Centre for Business Innovation ook jaarlijks de Innovatiemonitor op. Onlangs heeft hij onder 10.000 senior managers gepeild hoe hun bedrijven omgaan met de coronacrisis.
Corona jaagt innovatie aan
De mate waarin corona de bedrijven treft is zeer uiteenlopend, en dat geldt ook voor hun inschatting hoe lang en diep het dal zal blijken. Maar in meerderheid zijn de bedrijven van oordeel dat de coronacrisis een aanjager is van innovatie. Bedrijven proberen het herstel te versnellen door structureel in te zetten op thuiswerken. Bijna zeventig procent van de Nederlandse organisaties geeft aan dat er ook na de crisis meer zal worden thuisgewerkt.
Volgens 6 op de 10 senior managers heeft de uitbraak van het coronavirus ertoe geleid dat processen versneld zijn gedigitaliseerd. Hiernaast wordt er meer geïnvesteerd in innovatie en nieuwe businessmodellen. ‘Elk bedrijf zal zich moeten bezinnen op zijn online value proposition. Er is een duidelijke scheidslijn tussen de periode voor en na de uitbraak van het coronavirus. Er was natuurlijk al een transformatie gaande; sommige bedrijven hadden al geïnvesteerd in digitale technologieën, maar er was onvoldoende noodzaak om die te gebruiken.’
