10 beroemde meesteroplichters

Van Bernard Maddof tot de jongens van Palm Invest: MT/Sprout presenteert je tien beroemde, zeg maar gerust legendarische meesteroplichters.

Dit zijn 10 beroemde meesteroplichters

#1 Charles Ponzi

Vader der meesteroplichters en naamgever aan het piramidespel of ‘ponzi scheme’ zoals de Amerikanen het uitdrukken. In de jaren 20 van de vorige eeuw dupeerde de Italiaanse immigrant Charles Ponzi duizenden beleggers door hoge rendementen te beloven op internationale postcoupons.

Deze waren in dollars meer waard dan andere buitenlandse valuta en van de wisselkoersverschillen kon je geld verdienen, spiegelde hij investeerders voor. Hier is nog niets illegaals aan. Zij het niet dat met het geld dat hij bij beleggers ophaalde rendementen aan eerdere beleggers uitkeerde.

In een mum van tijd schraapte deze meesteroplichter 20 miljoen dollar bijeen. Hij stierf berooid, maar zijn naam leeft voort.

#2 Bernard Madoff

Meesteroplichter Madoff droeg graag pantoffels met daarin zijn initialen geborduurd met gouddraad, maar die zijn inmiddels verkocht. Net als de rest van zijn huisraad. Hij kan in het rijtje van fraudeurs zeker niet ontbreken. Zijn verhaal is voor velen bekend.

Madoff zette een grootschalig piramidespel op waar Charles Ponzi stinkend jaloers op zou zijn. De fraudeur onttrok in totaal het astronomische bedrag van ongeveer 50 miljard dollar. Een unicum in de geschiedenis van de piramidespelen.

Investeerders kregen argwaan toen de kredietcrisis in volle hevigheid losbarstte en zij hun inleg terug wilde en dit niet lukte. Madoff zit een levenslange straf uit.

#3 Frank Abagnale

De film ‘Catch me if you can’ met in de hoofdrol Leonardo DiCaprio is gebaseerd op het levensverhaal van deze meesteroplichter. De Amerikaan begon met het uitschrijven van valse cheques, snel daarna vervalste hij cheques en gaf deze in verschillende landen uit.

Daar vloog hij heen terwijl hij zich onder valse voorwendselen voordeed als piloot en zo miljoenen mijlen ‘gratis’ vloog. Ook deed hij zich een tijd voor als kinderarts in een ziekenhuis.

Nadat hij werd ingerekend en zijn straf uitzat is hij de advieswereld in gegaan. Tegenwoordig is hij eigenaar van Abnagale & Associates, een bedrijf dat expert is op het gebied van allerhande soorten fraude.

#4 Graham Halksworth

Dat ook wetenschappers niet altijd zuiver op de graat zijn, bevestigt Graham Halksworth. Deze Brit die in zijn werkzame leven als forensisch documentalist aan de slag was draaide dankzij zijn hebzucht voor zes jaar de bak in.

Samen met partners produceerde hij Amerikaanse nep-obligaties ter waarde van 2,5 miljard dollar. Deze waren uitgegeven ten tijde van de communistische revolutie in China. In 2001 liepen de mannen tegen de lamp toen zij bij een Canadese bank voor 25 miljoen dollar aan obligaties wilden cashen. Er bleken spelfouten op de obligaties te staan.

#5 Han van Meegeren

De gefortuneerde kunstschilder is wereldberoemd door zijn vervalsingen van onder meer Johannes Vermeer. Na de oorlog werd Van Meegeren opgepakt door de politie. Hij zou Hermann Göring een Vermeer hebben verkocht en dat zou collaboratie betekenen. Van Meegeren verklaarde de politie dat hij Göring niet een Vermeer had verkocht maar een Van Meegeren.

En passent legde hij uit dat het beroemdste werk van Vermeer, De Emmaüsgangers uit Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam een vervalsing was die van zijn hand kwam. Hij werd door het volk in de armen gesloten als een held die zowel de kunstcritici als de Nazi’s te slim af was.

Van Meegeren was een ordinaire oplichter die nieuw ontdekkingen van oude meesters verkocht aan kunsthandelaars en zo miljoenen verdiende.

#6 Gregor MacGregor

Deze Schot leefde van 1786 tot 1845. Hij zou een afstammeling zijn van Rob Roy, de Schotse Robin Hood. Hij beproefde zijn geluk in Zuid-Amerika om tijdens de onafhankelijkheidsoorlogen zij aan zij te strijden met Simon Bolivar tegen de Spanjaarden.

Hij bedacht een van de grootste zwendels ooit: een fictief land, Poyais in Midden-Amerika, waar hij de baas was en waarvan hij alles verkocht wat los en vast zat. Zijn imaginaire land had natuurlijk een hoofdstad en zelfs een heuse munteenheid.

Met dit verhaal trok hij horden Schotten aan die bereid waren hun centen in dit Zuid-Amerikaanse ‘land’ te steken in ruil voor aandelen, land en obligaties.

Sterker nog de eerste boten met Schotse immigranten vertrokken in 1823 richting het beloofde land aan de overzijde van de Atlantische Oceaan. Zij kwamen bedrogen uit. MacGregor vluchtte naar Frankrijk waar hij dezelfde truc nogmaals uithaalde maar ditmaal ontkwam hij niet. Hij sleet zijn dagen in Venezuela waar hij als een held werd beschouwd.

#7 Nick Leeson

Leesons verhaal is eveneens bekend. Deze Britse meesteroplichter werd wereldberoemd omdat hij als effectenhandelaar eigenhandig de oudste en meest prestigieuze Britste zakenbank, Barings Bank, liet omvallen. Zelfs de koningin bankierde er.

In het verre Oosten speculeerde Leeson met geld van Barings op de Japanse beurs. Dit ging lang goed en hij werd de lieveling van de bank omdat hij goed was voor een flink deel van de winst. In 1995 na de aardbeving die de Japanse stad Kobe trof, kelderde de Japanse beurs. Leeson verloor 1,4 miljard dollar, twee maal het handelskapitaal van de bank.

Hij ging het gevang in en is inmiddels weer vrij man. Zijn boek Rogue Trader is verfilmd. Misschien dat er voor Jerome Kerviel, die een soortgelijke truc flikte bij de Franse bank Societe Generale, ook een bestseller kan schrijven?

#8 Victor Lustig

Victor Lustig was een Tsjechische immigrant die geïntrigeerd was door valsmunterij. Hij verkocht onder andere machines waarmee je geld kon maken. Later zette hij zelf samen met een chemicus een drukkerij op om vals geld te produceren. Lustig werd in de kraag gevat en zou in de beroemde gevangenis Alcatraz sterven.

Een andere bekende truc van deze meesteroplichter was het verkopen van de Eiffel toren. In Parijs deed het gerucht de ronde dat toren van Eiffel zou worden afgebroken na het aflopen van de wereldexpositie.

Lustig deed zich voor als ambtenaar en benaderde schroothandelaren. En voilà. Lustig ontving geld van deze lieden. Nadat zij lucht kregen vroeg hij smeergeld en kwam er alsnog mee weg door te veinzen dat hij een corrupte ambtenaar was.

#9 René van den Berg

Meesteroplichter, ‘wonderbelegger’ en de bedenker van een heus polderpiramidespel. Hij keerde een groep vertrouwelingen hoge rendementen uit op hun beleggingen. Dit rendement werd betaald uit de inleg van nieuwe investeerders.

Van den Berg liep tegen de lamp, ging failliet en werd in 2006 veroordeeld tot vijf jaar cel. Inmiddels is hij weer op vrije voeten. De ongeveer 1400 gedupeerden gingen in totaal voor zeker 70 miljoen euro het schip in waarbij een deel van het geld nog altijd niet is teruggevonden.

#10 Remko K. en Danny V.

Beter bekend als de Palm Invest fraude. Beide heren kregen een celstraf van 3,5 jaar omdat zij met hun gelijknamige frauduleuze vastgoedfonds honderden investeerders voor circa 31 miljoen euro hebben getild.

De investeerders dachten dat hun geld belegd werd in vastgoed in bijvoorbeeld Dubai. In werkelijkheid verduisterde het tweetal zeker 20 miljoen euro. Veel geld zou zijn gestoken in luxueuze privé-uitgaven als villa’s en boten. Palm Invest is inmiddels failliet en de curator is bezig de boel af te wikkelen.

Wat maakt meesteroplichters zo succesvol in wat ze doen?

Hoe kan het dat ze de zwaktes van hun slachtoffers zo virtuoos bespelen? Is het een gave? Een extra zintuig? Pure overtuigingskracht?

Wat het ook is, we zijn gefascineerd door oplichters. We bewonderen hun brutaliteit, hun geslepen trucjes, de behendigheid waarmee ze hun ontmaskering steeds een stap voor blijven. Totdat we zelf slachtoffer worden.

Wat zien we, als we een kijkje nemen in het brein van de bedrieger? In de 6-delige serie ‘In het Brein van de bedrieger’ worden zes succesvolle internationale meesteroplichters grondig ontleed door een team van experts.