De dwang van een wet op flexibel werken kan de nodige negatieve bijeffecten hebben op Het Nieuwe Werken. Een harmonieuze start van flexwerk op basis van consensus is van groot belang.
Als het aan het CDA en GroenLinks ligt, dan hebben werknemers vanaf 2013 het recht om flexibel te werken, tenzij de werkgever kan aantonen dat het in de gegeven situatie niet mogelijk is. Ik ben erg gecharmeerd van Het Nieuwe Werken en werk al sinds 2003 'kantoorloos', toch heb ik mijn twijfels over een dergelijk wetsvoorstel.
De argumentatie van de indieners van dit wetsvoorstel is dat er inmiddels goede ervaringen zijn opgedaan met deze manier van werken en dat er relatief weinig situaties bekend zijn waarin er misbruik werd/wordt gemaakt van de nieuwe vrijheid van de werknemers.
Als ervaringsdeskundige (ik heb sinds 2000 al situaties gemanaged waar mensen van huis uit werken en als ervaren thuiswerker) ken ik inderdaad maar weinig gevallen waarin misbruik werd gemaakt.
Twijfel
Toch mijn twijfels. Dat vraagt om een verklaring. Ondanks het feit dat ik enkele tientallen situaties heb gezien waarin de productiviteit, efficiency en inzet duidelijk hoger was dan in de traditionele werksituatie, vraag ik mij af of dit louter en alleen kwam door flexwerk of dat er andere factoren een rol speelden.
In de periode dat ik zelf ook kantoorloos voor een werkgever werkte, was de organisatie ingericht rond verantwoordelijkheden en minder rond taken. Je was er gewend jouw deel van het werk goed te laten verlopen. Bovendien was het geen recht maar een voorrecht. Het moest dus verdiend worden. Het was geen statussymbool. Het was ook geen beloning. Zie het meer als erkenning van maturity in de job. Er was ook geen discussie wanneer je op kantoor nodig was. Dat kon zijn om zelf weer bijgewerkt te worden in nieuwe zaken of om kennis aan anderen over te dragen.
Het al dan niet thuiswerken was de uitkomst van een gezond overleg tussen de werkgever en werknemer. Het was geen dominant thema.
Negatieve neveneffecten
Mijn zorg is, dat, wanneer het een wettelijk recht wordt, de volgende negatieve neveneffecten kunnen ontstaan:
- Als het voor de betreffende werkzaamheden niet onmogelijk is, moet het toegestaan worden. Het werk zou er dus onder kunnen lijden.
- Het vanuit kantoor werken kan als sanctie gezien worden. Dit zou een rationele beslissing om wel vanuit kantoor te werken in de weg kunnen staan.
- Een werknemer kan het straks afdwingen in een situatie waarin de werkgever het eigenlijk niet wil. Er zijn immers ook werknemers waar de werkgever liever een wakend oog over laat gaan. Al dan niet terecht.
Van Gent (GroenLinks) en Van Hijum (CDA) willen de werkgever een deel van zijn zeggenschap afnemen. In principe ontstaat er onder deze wet het recht op flexwerk. Van Gent: "Daarmee wordt de norm gesteld. Werken wordt flexibel ingevuld, tenzij er zwaarwegende belangen zijn om dat niet te doen. De norm nu is andersom: werken is rigide ingevuld, tenzij de werkgever bereid is om het anders in te vullen".
Harmonieuze start
Het adagium 'Wie betaalt die bepaalt' gaat dus niet meer op. Dit is geen onverdeeld goede zaak. Juist de harmonieuze start van flexwerk op basis van consensus is van belang voor het succes. Door een redelijk overleg en daaruit volgende redelijke werkafspraak is cruciaal voor het succes.
De dwang van een wet draagt waarschijnlijk niet veel bij. Het leidt misschien wel weer tot extra regeltjes van de werkgever om een niet gekozen situatie te controleren.
Ik heb mijn twijfels: levert de regeldruk van de overheid hier een positieve bijdrage aan de relatie tussen werknemer en werkgever? Wat is jouw mening?
Over de auteur:
Dit Podium-artikel is geschreven door Gert Laman, consultant, trainer en coach in verandermanagement en strategie ontwikkeling en mede-eigenaar van Creative Change Partners.
Over het podium:
Ook uw visie geven op ontwikkelingen binnen uw vakgebied? Plaats een artikel op MT Podium. Log in op mt.nl/profiel en voeg onder 'activiteiten' uw artikel toe. Interessante bijdragen worden meegenomen in de nieuwsbrief en op home geplaatst. MT Magazine publiceert bovendien periodiek 'Het beste van MT Podium'
