De kost gaat voor de baat uit. Dat weet iedere ondernemer. Maar toch wordt deze simpele wetmatigheid in het bedrijfsleven vaak vergeten. Neem de Nederlandse Spoorwegen. Het bedrijf kampt met een kwakkelende internationale divisie, met name door de moordende concurrentie van de prijsvechters in de luchtvaart. Waarom boemelen met de Thalys naar Parijs voor bijna 300 euro als je voor nog niet de helft van dat bedrag naar Charles de Gaulle vliegt? Dus wat doen de NS? Ze sluiten de internationale verkooploketten. Dat gaat ten koste van 250 banen, denken ze bij de NS. Maar het is de redding van NS Internationaal. Toch? Nee, natuurlijk niet. Sluiting van de loketten brengt de toekomst van NS Internationaal in gevaar, zo heeft adviesbureau Berenschot berekend. Tweederde van de treinkaartjes naar Parijs, Frankfurt en Berlijn worden nu nog aan de loketten verkocht. Als je die sluit, stapt een belangrijk deel van de klandizie over op het ook nog eens snellere vliegtuig. Een beetje ondernemer heeft voor die conclusie geen dure consultants nodig.
Die weet allang dat je de boer op moet om je waar aan de man te brengen. En de NS hebben een prachtige 'boer': de stations, waar dagelijks miljoenen mensen langskomen. Forenzen die allemaal onderweg van of naar hun werk zijn en dromen van een middag slenteren langs de Seine. Of van treinen met de Oriënt-Express. Daar heb je ook geen duur reclamebureau voor nodig, trouwens. De NS staan niet alleen in hun anorexia-strategie. Het overgrote deel van het Nederlandse bedrijfsleven knijpt liever nog een paar centen uit het toch al karige budget, dan te investeren in de kansen die zich ook in deze recessie wel degelijk voordoen. Managers worden namelijk niet beloond voor het nemen van risico's, ze worden beloond voor het op peil houden van de omzet en het bewaken van de kosten. Dat doen ze aan de andere kant van de Oriênt-Express, in China, wel anders. Daar weten ze nog wel wat ondernemen is. En dat je daarvoor eerst moet investeren. In Shanghai hebben ze bijvoorbeeld onlangs de snelste trein ter wereld aangelegd, een magneetzweeftrein die je met een snelheid van 430 kilometer per uur in acht minuten van de luchthaven naar de 33 kilometer verderop gelegen zakenwijk Pudong brengt. En wat doen wij ondertussen? Jarenlang polderen over zo'n zweeftrein tussen Amsterdam en Groningen. Nee, ga vooral zo door. Dan mag NS Internationaal binnenkort met recht die naam voeren. Dan wordt ook dat bedrijf overgenomen. Door Chinezen bijvoorbeeld.
