Solliciteren kent soms alleen maar winnaars, maar soms ook alleen maar verliezers. Podiumauteur Michiel Maassen beschrijft een voorbeeld waarin de sollicitant zorgt voor drie verliezers, maar uiteindelijk toch een winnaar oplevert.
Soms lees je wel eens over de (toch wel domme) pechvogels, die een (winnend) loterijlot hebben aangeschaft dat op het "moment suprême" plots onvindbaar blijkt. Weg is de droom van het miljonair-in-spé zijn. Ze hadden goud in handen, maar door eigen schuld zijn ze alles kwijt wat ze met iets meer zorgvuldigheid hadden kunnen realiseren. Dat nieuwe huis, die vakanties, de grote auto en het zeiljacht, schenkingen aan gezinsleden, het is allemaal in rook opgegaan.
Ik herken het gevoel van een wensdroom die in rook opgaat. En wel in de vorm van sollicitanten die onzorgvuldig omgaan met de mogelijkheden die zich voordoen als ze op zoek gaan naar ander werk. Alleen zijn er in het laatste geval meer verliezers dan de alleen de misgokkende sollicitant.
Het reparatiegesprek
Overal waar ik heb mogen werken, heb ik vaak zogenaamde reparatiegesprekken moeten voeren. Voor niet-insiders, dat zijn gesprekken met medewerkers aan wie een prachtige carrière was beloofd, mits X. En die X hadden ze dus niet waargemaakt. Dat zijn lastige gesprekken omdat je ziet aankomen dat de frustratie gaat toeslaan. De mooie toekomst, de gouden berg, het wordt allemaal ineens een koude douche voor de persoon met wie je zo'n gesprek hebt.
De vraag is: Kun je tot de gesprekspartner doordringen zodat hij de waarheid hoort of jaag je hem juist de verkeerde weg op? Helaas komt het vaker voor dat iemand dan besluit de verkeerde droom na te jagen, dan dat hij zichzelf de kans geeft zijn mogelijkheden goed te onderzoeken en daar vervolgens mee aan de slag te gaan. Het gevolg? Op verschillende fronten afbreuk.
Beter tegenvoorstel
Ik kreeg met zo iemand te maken toen we een vacature voor een manager aanboden en een reactie ontvingen van een op het oog veelbelovende kandidaat. Arbeidsvoorwaardelijk kwamen we snel tot een akkoord. Dus werd hem de aanbiedingsbrief toe gezonden en werd een telefonische afspraak ingepland om nog een toelichting te geven op de brief. Na die toelichting gaf de kandidaat aan zeer tevreden te zijn en graag in te stemmen met ons voorstel.
Totaal onverwacht ontving ik diezelfde avond een sms van onze kandidaat. Hij had nog een vraag en of ik hem wilde bellen. Omdat ik een vreemd voorgevoel had, aarzelde ik en terwijl ik dat deed ging de telefoon al. Inderdaad, onze nieuwe medewerker. En hij begon. "Zoals ik in onze gesprekken al heb aangegeven, was een van de redenen om te solliciteren dat mijn werkgever mij een tijd geleden een mooie belofte heeft gedaan die maar niet werd ingevuld. Daar houd ik niet van. Ik was er compleet klaar mee en ben op zoek gegaan naar een nieuwe uitdaging. Ik dacht die bij u te hebben gevonden en heb dan ook vanmiddag nog een gesprek gehad bij de algemeen directeur over mijn aanstaand ontslag."
Oei, dacht ik, er komt nog wat. "En weet u wat? Mijn directeur heeft mij met onmiddellijke ingang een pracht van een nieuwe functie aangeboden met een forse salarisstijging en sterk verbeterde voorwaarden". En geer geleuft da, dacht ik maar zei: "U gelooft nu dat die belofte wel gehonoreerd wordt?" "Ja, absoluut. Ik ben er van overtuigd dat wij de juiste toon hebben gevonden om samen verder te kunnen. En niet alleen dat, ook het juiste niveau met bijbehorende emolumenten. U begrijpt dat ik me moet terugtrekken uit uw procedure."
Drie verliezers
Natuurlijk had ik een zeer dubbel gevoel over deze gang van zaken, maar wist ook dat het geen enkele zin had om verder te praten. Toch kon ik het niet laten om nog een keer te sonderen naar zijn geloof in de nieuwe belofte dat hij nu wel een belangrijke rol zou krijgen? Zijn antwoord kwam neer op opmerkingen van de directeur dat die op het punt had gestaan om hem te promoveren, nieuwe inzichten, andere organisatie, betere structuur voor de weg omhoog, vertrouwde medewerkers, blablabla. Dat soort opmerkingen maakt mij wantrouwig, maar het was niet aan mij om daar verder op door te gaan. Dus wenste ik hem veel succes toe en gaf aan dat wij een nieuwe procedure zouden starten.
Een half jaar nadien kreeg ik een mail. Jawel, onze ex-kandidaat. Of de functie al was ingevuld, want zijn werkgever was zijn beloftes voor nul procent nagekomen. Ik heb hem netjes afgewimpeld, maar niet zonder hem fijntjes ingewreven te hebben dat er in zijn spelletje met ons drie verliezers te tellen waren: Hijzelf, wij en zijn huidige baas. Maar dat wij ons verlies, mede dankzij onze ervaring met hem, intern hebben kunnen compenseren met de promotie van een gedreven, uiterst capabele en aimabele junior.