Mensen leren alleen als ze buiten hun comfortzone treden. Activiteiten in je comfortzone zijn vaak routinematig en leveren niet veel risico’s of stress op. Je voelt je op je gemak bij deze activiteiten en ze leveren bestendige prestaties op. Activiteiten buiten je comfortzone dwingen je in je leerzone, de zone waar je nieuwe kennis verwerft en nieuwe vaardigheden ontwikkelt. Na een tijdje ontstaat er een nieuw niveau van vakkundigheid en wordt je leerzone onderdeel van je comfortzone. Dan kun je doorgaan met het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden door weer een nieuwe leerzone binnen te gaan.
S-curvemodel
Mensen worden blootgesteld aan risico’s en aan meer stress als ze taken uitvoeren in hun leerzone. Onderzoek naar comfortzones van Harvard-psychologen Robert Yerkes en John Dodson wijst op een sterke relatie tussen de toename van stress en de verbetering van prestaties. Aanvankelijk neemt door de uitvoering van nieuwe taken de (goede) stress toe, wat leidt tot betere prestaties. De toename van stress voorbij een zeker punt kan evenwel angst veroorzaken (slechte stress) en heeft een negatieve invloed op de prestaties.
Daarom is het belangrijk dat je je comfortzone uitbreidt met de juiste nieuwe taken en in het juiste tempo. Iedereen raakt uitgeleerd in zijn huidige rol. Daarom is het belangrijk om te bedenken wanneer het vanuit ontwikkelperspectief tijd is voor een nieuwe baan. Het zogenoemde S-curvemodel is een loopbaanmodel dat als leidraad kan dienen bij de timing van persoonlijke vernieuwing. Aan het begin van een nieuw traject doorlopen mensen een steile leercurve, waarbij ze hun kennis en vaardigheden snel vergroten. De impact van hun prestaties op de business in deze eerste fase van de S-curve zijn nog beperkt.
Tijd om door te gaan
Deze fase bereikt een buigpunt waarop hun competenties en hun vertrouwen in de nieuwe functie plotseling sterk versnellen en zij steeds meer impact krijgen op de business. Ze zitten dan helemaal in de flow. Als mensen een functie al een tijdje vervullen, komen ze terecht in het vlakke, bovenste deel van de curve. In die fase is hun aanvankelijke opwinding over de uitdagingen binnen de functie weggeëbd, zijn de leerervaringen en persoonlijke ontwikkeling tot stilstand gekomen en zijn taken gewoonten geworden. Ze worden op de automatische piloot uitgevoerd, de verveling slaat toe en de impact op de business gaat sterk achteruit.
Als ze blijven werken in een functie waarmee ze emotioneel niets meer hebben of waarvoor ze niet meer gemotiveerd zijn, bestaat het risico dat ze hun werk slecht gaan doen en misschien zelfs worden vervangen. Het S-curvemodel helpt mensen om te reflecteren op waar ze staan in hun S-curve en om te bepalen wanneer het tijd is om verder te gaan en te beginnen aan een nieuwe uitdaging, zodat ze hun motivatie en hun impact behouden – en hun baan.