Je zit in een vergadering met je manager en een paar collega’s. De manager stelt je een vraag, maar terwijl jij begint aan je antwoord, begint je baas aan andere zaken. Tikken met z’n pen, het inschenken van water, rondlopen. Hoewel hij reageert op jouw antwoord, blijkt uit weinig dat hij geluisterd heeft.
Dat klinkt als een absurde situatie, maar volgens Niels Van Quaquebeke, hoogleraar Leadership and Organizational Behavior aan de Duitse private universiteit Kühne Logistics University, komt het toch vaak genoeg voor. ‘Mensen zijn vaak bezig met het formuleren van een volgend antwoord, in plaats van te luisteren en daarop te reageren.’
Betrokken
Terwijl luisteren juist zo zinvol is, blijkt uit onderzoek van Van Quaquebeke. In vier groepen studenten werd een acteur geplaatst die de rol van de manager op zich nam. Hij werd geïnstrueerd om afwisselend veel of weinig te praten en veel of nauwelijks te luisteren. Na afloop werd gevraagd hoe betrokken mensen zich bij de organisatie voelen en of ze voor deze persoon wilden werken. ‘Managers die veel praten en weinig luisteren, scoorden het slechtst. Terwijl dat toch vaak voorkomt.’
Maar hoe doe je dat, goed luisteren? Het begint volgens Van Quaquebeke met het stellen van de juiste vragen. ‘Stel, wij maken kennis. Ik vraag jou naar je geboorteplaats en waar je nu woont. Interesse, maar die vragen zijn zo beantwoord. Vraag ik jou naar de dingen die je interesseerden toen je een kind was of de geuren die je aan je huis van vroeger deden denken, dan voel je je gezien.’
Dat maakt op zijn beurt dat mensen zich betrokken voelen en harder voor het bedrijf gaan lopen. ‘Uiteindelijk geef je mensen het gevoel dat je ze ziet, samen op zoek gaat naar een oplossing. Je stelt bovendien hun kennis op prijs en geeft ze een bepaalde mate van autoriteit. Die drie elementen zorgen ervoor dat mensen gemotiveerder raken op hun werk.’
Menselijke managers
Een baas die niet luistert, zou volgens Van Quaquebeke een prima reden kunnen zijn om een baan te verlaten. ‘Uiteindelijk vertrekken mensen vooral omdat ze niet met hun baas overweg kunnen.’
Waar de baas vroeger als de alwetende (veelal) man werd gezien, komen er in een meer complexe en diverse wereld andere dingen bij leiderschap kijken. ‘Hoewel leiders vaak denken dat ze een godsgeschenk zijn, hebben we een hoop idioten die de scepter zwaaien binnen bedrijven. Met de opkomende technologie, zullen leiders zich meer en meer met het menselijke aspect van leidinggeven bezig moeten houden. Wie niet van mensen houdt en het niet op kan brengen om naar ze te luisteren, zal in de toekomst niet meer geschikt zijn als leider.’
