De één wil vooral kracht uitstralen, is voortdurend in de aanval en schuwt geen enkel conflict. De ander oogt een stuk rustiger en zoekt steeds naar de nuance. Hij is eerder een baken van rust dan een bullebak. Eén ding is zeker: Donald J. Trump en zijn opvolger Joseph R. Biden zijn niet geïnspireerd door dezelfde leiderschapsfilosofen. De stijl in het Witte Huis gaat deze week dan ook radicaal op zijn kop. Op ons verzoek zet Oscar David vijf lessen op een rij die Nederlandse managers van Amerika’s nieuwe president kunnen leren. David is psycholoog, bestuursadviseur en adjunct-professor van TIAS, School for Business & Society.
Les 1 – Ga maximaal voor diversiteit
‘In de meeste boardrooms staat inclusiviteit inmiddels hoog op de agenda. Vaak blijft het bij ambities en lange termijn beloften. Maar Joe Biden is heel wat assertiever in zijn aanpak. Hij presenteert een historisch divers kabinet’, zegt David. Daarvan is geen woord gelogen. Een donkere vrouw met Aziatische wortels als adjunct is al bijzonder, maar Kamela Harris is lang niet de enige minderheid in Biden’s kabinetsploeg. Daarin vinden we Afro-Amerikaans tot latino. Plus een native American als minister en iemand als Pete Buttigieg die openlijk homoseksueel is. ‘Voor de Amerikaanse politiek is dat echt ongekend. Veel raden van bestuur kunnen een voorbeeld nemen aan de radicale manier waarop Biden met diversiteit omgaat.’
Les 2 – Wees de verbindende factor
De macht van een Amerikaanse president wordt – zeker als het om de binnenlandse politiek gaat – nog wel eens overdreven. Maar wat volgens David niet mag worden onderschat is de rol van verbinder die aan het ambt kleeft. ‘Dit thema is door de recente gebeurtenissen rondom de verkiezingen en de bestorming van het Capitool actueler dan ooit. Biden blijft daar in zijn toespraken ook voortdurend op hameren en dat lijkt me zeer terecht. Verbinding zoeken is feitelijk de taak van elke bestuurder. De coronacrisis zorgt voor meer onderlinge spanningen en het is aan leiders om die waar mogelijk weg te nemen.’
Les 3 – Durf te delegeren
Joe Biden is de jongste niet meer, dat is bekend. Toen hij senator werd, waren de Verenigde Staten nog in oorlog met Vietnam, was Nixon president en scoorden hier in Nederland The Cats een superhit met Let’s Dance. ‘Van dat nadeel heeft hij zijn voordeel gemaakt, door een super ervaren ploeg aan te stellen met mensen aan wie hij veel kan uitbesteden. Dat zal hij ook zeker doen’, voorspelt David. ‘Biden leert managers dat je moet durven delegeren, zeker in grotere organisaties met veel ingewikkelde dossiers.’
Les 4 – Oog voor het verleden
‘De afgelopen vier jaar zijn de tegenstellingen in Amerika verder op scherp komen staan. In die zin kun je zeggen dat het land nu een trauma heeft. Healing the past, is iets waar deze nieuwe president zeker mee aan de slag gaat’, zegt David. Hij legt daarbij de link naar managers in Nederland die door de coronacrisis afscheid hebben moeten nemen van medewerkers. ‘Ook dat is een traumatische ervaring, waarbij in een organisatie emoties als verdriet en gemis loskomen. Als leider moet je je heel bewust zijn van de gevoeligheden die daarbij komen kijken.’
Les 5 – Communiceer een duidelijke agenda
Van een nieuwe leider verwachten mensen een heldere koers. Zowel voor vandaag als voor de dag van morgen. David: ‘Biden is de afgelopen weken steeds heel duidelijk geweest over zijn plannen. Op korte termijn is dat de aanpak van de coronacrisis, met een aantal concrete maatregelen zoals een mondkapjesplicht in publieke ruimtes. Op lange termijn staat het tegengaan van klimaatverandering hoog op zijn prioriteitenlijst. Duidelijkheid is het beste recept dat een leider kan voorschotelen in onzekere tijden als deze.’
