Emotionele intelligentie blijkt belangrijker voor een leidinggevende dan technische knowhow, dat ontdekte Google na een tienjarig onderzoek naar goed management. De beste leiders begrijpen emoties en weten er goed mee om te gaan, zowel met die van zichzelf als die van hun medewerkers. Een goede leider is volgens Google daarnaast een coach, geeft vertrouwen aan zijn team en kan empathisch optreden wanneer nodig.
Invloed op werkprestaties
Emotionele intelligentie heeft ook directe invloed op werkprestaties en stress, ontdekte arbeidspsycholoog Keri Pekaar. Met haar onderzoek naar emotionele intelligentie promoveerde ze cum laude aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Er zijn volgens Pekaar twee verschillende vormen van emotionele intelligentie. Enerzijds heb je het reguleren van de eigen emoties. Mensen die dit goed kunnen voelen zich over het algemeen fit en ervaren weinig stress. Anderzijds heb je het omgaan met de emoties van anderen. Degenen die hier goed in zijn blijken beter te presteren op werk, ontdekte Pekaar.
Pekaar onderzocht bijvoorbeeld hoe scheidingsadvocaten met emoties omgaan tijdens een gesprek of hoe secretaresses op emotioneel beladen telefoontjes reageren. De secretaresses die emoties van anderen actief in het gesprek betrokken en bijvoorbeeld benoemden dat iemand enthousiast of gestrest was, leverden beter werk af. De scheidingsadvocaten die in een consult aandacht gaven aan emoties, hadden kwalitatief betere gesprekken.
Moet dat nou?
Toch zien volgens Pekaar nog niet alle bedrijven dat emoties op de werkvloer thuis horen. ‘Moet dat nou?’ reageren sommige bedrijven als ze het onderwerp aansnijdt. ‘Pas wanneer werknemers uitgeblust met spanningsklachten thuiszitten worden de ogen geopend. Dan komt het besef dat het belangrijk is om aandacht te besteden aan emoties en hoe werknemers hier op reageren’
Leiders die goed met de emoties van anderen omgaan, creëren een goede werksfeer. Pekaar: ‘Ze helpen en kalmeren anderen, medewerkers voelen zich op hun gemak en zijn tevreden. Daarnaast is het ontwikkelen van de emotionele intelligentie ook een investering in de leider zelf. Want wie ervoor zorgt dat anderen zich beter voelen, krijgt dat ook terug. Bijvoorbeeld in de vorm van sociale steun of loyaliteit.’
Coachend leidinggeven
Mensen met een hoge emotionele intelligentie hebben vaak een transformationele manier van leidinggeven. ‘Ze voelen feilloos aan wat medewerkers nodig hebben en zijn ook een goede coach.’ Het continu reguleren van emoties vereist wel wat energie. ‘De secretaresses die goed inspeelden op emoties, zweetten bijvoorbeeld meer. Op de korte termijn kost het wat, maar uit ander onderzoek blijkt dat de energielevels op den duur weer worden aangevuld. Doordat mensen goed presteren en hun doelen bereiken, krijgen ze een kick en dat geeft kracht.’
Toch zien sommige experts die hoge emotionele intelligentie ook als een handicap of vloek. ‘Een te sterke focus op emoties zou leiders verstarren. Omdat ze zich te bewust zijn van de gevoelens van hun medewerkers, vinden ze het moeilijk om harde beslissingen te nemen. Het zou ze er zelfs van kunnen weerhouden om lastige knopen door te hakken. Daar ben ik het niet mee eens. Want kunnen leiders hun eigen emoties reguleren, dan zijn ze uiteindelijk wél in staat zijn om een moeilijke keuze te maken.’
Moderne wereld overleven
Pekaar ziet dat emotionele intelligentie aan terrein wint binnen bedrijven. Ook de Britse filosoof Alain de Botton, oprichter van The School of Life, ziet emotionele intelligentie als één van de belangrijkste ingrediënten van ons leven. ‘Emotionele intelligentie stelt ons in staat om problemen – met onszelf of anderen – met geduld, inzicht en inlevingsvermogen te benaderen’, aldus de filosoof, die in oktober zijn nieuwe boek over het onderwerp publiceert. Emotionele intelligentie is volgens hem de belangrijkste vaardigheid om te overleven in de moderne wereld.
‘Binnen bedrijven is er een gevoelsrevolutie gaande’, claimt Pekaar. ‘Het besef dat omgaan met emoties bij goed leiderschap hoort, dringt langzaam door. Mensen die niet in contact staan met hun emoties lopen het risico op stress- en burn-outklachten. Is er ruimte voor emoties, dan geven mensen sneller hun grenzen aan en daarmee zijn ze beschermd tegen uitval. Medewerkers zitten beter in hun vel en zullen daardoor goed presteren. Ruimte voor emotionele intelligentie is simpelweg nodig om talent te behouden.’
