Managers zijn te veeleisend, dat blijkt uit de Arbobalans 2016 van TNO. Ongeveer een vijfde van de medewerkers geeft aan veel werkdruk te ervaren. Die hoge werkdruk kan op den duur leiden tot psychische klachten, ziekmeldingen en burn-outs. 37 procent van de medewerkers die zich in 2015 ziekmeldden vanwege psychische klachten, een burn-out of overspannenheid geeft in het onderzoek aan dat dit verzuim hoofdzakelijk het gevolg was van werk.
Signalen
Een burn-out heeft meestal een lange oorsprong en is daarom moeilijk te signaleren. Soms duurt het tien jaar voordat iemand uiteindelijk uitvalt. Toch zijn er signalen. De medewerker gedraagt zich bijvoorbeeld anders dan voorheen. ‘Een opgebrande medewerker trekt zich vaker terug, is sneller prikkelbaar, komt minder gemotiveerd over en maakt meer fouten’, vertelt Arno Zijderveld (46). Als coach ondersteunt hij managers bij burn-out vraagstukken.
De medewerkers die het meeste kans hebben op een burn-out zijn – hoe tegenstrijdig ook – degenen voor wie werk erg belangrijk is. ‘Het zijn de mensen die zich verantwoordelijk en betrokken voelen en liever geen ‘nee’ zeggen.’
Voorkomen
Om te voorkomen dat medewerkers in een burn-out belanden is het belangrijk om een open werksfeer te creëren en tijd voor ze te maken. ‘Plan regelmatig persoonlijke gesprekken in. Vraag oprecht hoe het met de medewerker gaat en waar hij behoefte aan heeft. Heb je op structurele basis persoonlijk contact, dan signaleer je ook op tijd als het niet goed gaat met een medewerker.’
Daarnaast is het belangrijk om als manager het goede voorbeeld te geven. ‘Ben jij druk en gestrest? Grote kans dat je medewerkers dit dan ook zijn. Probeer haast daarom af te leren, dat kan bijvoorbeeld met een goede planning.’
Autonomie
Volgens Zijderveld is autonomie een belangrijke factor in het voorkomen van een burn-out. ‘Geef medewerkers de ruimte om zichzelf te ontwikkelen en de vrijheid om zelfstandig te functioneren.’ Dat hoeft niet te betekenen dat je helemaal geen sturing geeft. ‘Kijk per persoon wat degene nodig heeft. De ene medewerker heeft behoefte aan strakke richtlijnen, de ander aan veel vrijheid.’
Geef daarnaast complimenten. ‘Want medewerkers die zich gewaardeerd voelen, zullen minder snel werkstress ervaren.’
Omgaan met een burn-out
Mocht het gebeuren dat een medewerker uitvalt vanwege een burn-out, dan is het belangrijk om samen naar een oplossing te zoeken. De medewerker en jij hebben namelijk hetzelfde doel: zo snel mogelijk weer aan het werk. ‘Stel samen opnieuw het takenpakket samen. De medewerker is hierin de belangrijkste raadgever. Probeer met iemand mee te denken, in plaats van vóór iemand te denken. Wat kan en wil de medewerker oppakken?’
Het is een illusie dat de medewerker met een burn-out beschermd moet worden. Dat werkt juist averechts. ‘Op den duur moet hij weer gezonde stress aankunnen. Zoek daarom op een veilige manier de grenzen op.’
‘Weet je niet zo goed wat wel en niet kan? Win dan advies in bij mensen die er verstand van hebben, je hoeft als manager natuurlijk geen burn-out expert te zijn. Overleg daarom altijd met de bedrijfsarts wat de medewerker aankan en waar de uitdagingen liggen.’
