Hoe kan de inzetbaarheid van ouderen vergroot worden? 5 tips die ervoor zorgen dat uiteindelijk ook jonge werknemers profiteren.
‘Oudere werknemers beschikken over een enorm mentaal kapitaal aan ervaring en kennis’, zegt Tom Kirkwood, hoofd van The Institute for Ageing and Health aan de Universiteit van Newscastle. ‘Bedrijven die dit goed door hebben en hier op de juiste manier op anticiperen zijn de bedrijven die zullen gaan zorgen voor meer groei waar uiteindelijk iedereen, dus ook de jonge werknemers, van kunnen profiteren.’
Nog altijd een negatief beeld
Toch bestaat er een negatief beeld van de oudere werknemer onder bestuurders. Eerder dit jaar verscheen een onderzoek van de Intelligence Unit van The Economist in samenwerking met Towers Watson, uitgevoerd onder 480 senior executives in heel Europa. Maar liefst 22 procent van de ondervraagden is ervan overtuigd dat oudere werknemers minder productief zijn dan jongere werknemers. Ook vindt 26% oudere werknemers minder goed te managen dan jonge werknemers.
Innovatieve bedrijfscultuur
‘Het is tijd voor verandering’, zegt Hans Dijkman, svp en manager international labour relations van Philips. Dijkman droeg bij aan het onderzoek van Towers Watson. ‘We moeten een open mind behouden en zorgen voor een meer innovatieve bedrijfscultuur met een positieve houding ten aanzien van de oudere werknemer binnen de organisatie.’ En waar valt dan zoal aan te denken om deze oudere werknemers meer inzetbaar te houden? 5 tips:
#1. Meer flexibele uren
David Fairhurst, chief people officer van McDonald’s Europe, gelooft dat het antwoord ligt in meer flexibiliteit in uren. ‘Oudere werknemers,’ zo zegt hij, ‘appreciëren de mogelijkheid zo meer tijd te kunnen besteden aan kleinkinderen en hun werkdruk langzaam te verminderen wanneer ze richting hun pensioengerechtigde leeftijd gaan. Het is een flexibiliteit die evengoed past bij, en gewaardeerd wordt door, jongere werknemers. Zo kunnen uren aangepast worden aan eventuele studies, of aan zorg voor de familie of andere sociale verplichtingen.’
#2. Getrapt pensioen goed voor gezondheid
Eind vorig jaar verscheen een rapport van de Nationale DenkTank die een lans brak voor getrapt pensioen. Oftewel de mogelijkheid geleidelijk met pensioen te gaan, in plaats van abrupt stoppen met werken. Langer werken zou naast de economische voordelen ook goed zijn voor de gezondheid van de senioren (de Nationale DenkTank spreekt van 35% minder gezondheidsklachten). Blijven participeren vergroot namelijk de zingeving onder ouderen. En ouderen bereiden zich zo beter voor op de invulling van hun oude dag.
#3. Wel minder uren, niet minder status
En willen oudere werknemers bij een langzame afname van uren blijven werken na hun pensioengerechtigde leeftijd? Ja, zo blijkt het onderzoek Is 75 The New 65 van The Economist. Een derde van de Europese werknemers zou inderdaad graag willen blijven werken na hun vijfenzestigste. Wel vindt men het belangrijk dat bij minder uren werken en het langzaam afstoten van verantwoordelijkheden niet de status van de senior werknemer wordt aangetast.
#4. Blijf investeren in training
‘Helaas worden cursussen niet altijd meer aangeboden aan senior werknemers,’ zegt Ruth Finkelstein, associate director van het prestigieuze Robert N. Butler Columbia Ageing Center. ‘Maar doorlopende investering in kennis is absoluut noodzakelijk om een dip in productiviteit te voorkomen. Wanneer trainingen niet meer aan ouderen worden aangeboden, is dit vaak vanuit de verkeerde aanname dat de investering niet meer wordt terug verdiend. Toch toont onderzoek keer op keer aan dat oudere werknemers meer loyaal zijn en langer bij een bedrijf blijven.’ Senior werknemers vinden trainingen ook heel belangrijk, zo blijkt uit het rapport Working and Ageing uit 2010 van Cedefop, het European Centre for the Development of Vocational Training. Wel lijkt het er op dat senior werknemers een voorkeur hebben voor meer praktische on-the-job trainingen.
#5. Respect voor de ervaring
Peter Cappelli is hoogleraar management aan de Wharton School of Business en schreef onder meer het boek Managing the Older Worker. Jonge supervisors, zo zegt hij, zijn vaak angstig om oudere werknemers met meer ervaring te managen. Visa versa kunnen oudere werknemers er ook moeite mee hebben gemanaged te worden door iemand met minder ervaring. De oplossing ligt volgens Cappelli bij de supervisor de direct bij de eerste interactie al het belang van de ervaring en expertise van de senior moet onderstrepen. Ook moet de supervisor realiseren dat niet alle managementtrucs bij senior werknemers effectief zijn. Zo zijn oudere werknemers minder angstig voor ontslag als ze dicht op hun pensioen zitten, vinden ze promoties minder belangrijk, net zo min als een vooruitzicht van een grote financiële beloning in de verre toekomst. Wees dus vooral respectvol. Uiteraard vindt iedereen het prettig als hun kennis wordt gerespecteerd, maar bij de senior werknemers is het extra ergerlijk wanneer dit door een jongere baas genegeerd wordt.
