Deze week gaat in Amsterdam RAI de Horecava 2011 van start. Grote vraag waar de food & beverage-sector mee worstelt: hoe krijgen we de consument weer aan tafel in het restaurant?
Voor veel bedrijfssectoren mag er dan weer wat licht aan het einde van de tunnel schijnen, de horeca is de dreun van de economische crisis nog altijd niet te boven. De grootste klappen vallen bij speciaalzaken en restaurants. Zij zagen de omzet het afgelopen jaar met 680 miljoen euro afnemen. Daarnaast hebben ook cateraars het zwaar te verduren. Als gevolg van bezuinigingen bij bedrijven en instellingen ging hun omzetmeter in 2010 100 miljoen euro naar beneden.
Minder uit eten
Nederlanders gaven het afgelopen jaar dan ook opnieuw minder geld uit aan voeding- en genotmiddelen. De totale bestedingen daalden met 395 euro en kwamen uit op 55,5 miljard euro. Voornaamste oorzaak van de neerwaarste spiraal? Nederlanders eten steeds minder buiten de deur. Het waarom van die ontwikkeling laat zich raden: de prijs. Restaurants zijn, zo voelt het althans, duur. Volgens Jan-Willem Grievink van het Foodservice Instituut Nederland wordt het voor eetgelegenheden niet makkelijk om de consument weer aan zich te binden. “Nederland is één van de duurste landen ter wereld om buiten de deur te eten en tegelijkertijd één van de goedkoopste om thuis te eten. Het verschil is nu gewoon veel te groot. Nu nog rekenen horeca-ondernemers elke grondstofprijsverhoging door aan de consument. Dat is niet altijd nodig. Op dit soort gebieden moet je juist origineel durven zijn.”
La Place scoort wél
Hoe dat kan? Dat vragen veel restauranthouders en andere horeca-ondernemers zich deze dagen af tijdens de Horevaca in de RAI. Kwestie van verder kijken dan alleen eten en drinken in de middag- en avonduren, zegt Grievink. "Horeca-zaken moeten de dag rond interessant worden voor mensen om naartoe te gaan. Denk aan leestafels in de ochtenduren, inclusief gratis internet. Verder zijn er nog de mogelijkheden van gratis werkplekken en vergaderruimtes. Dat maakt het mogelijk om je prijzen naar beneden bij te stellen. Je kunt immers over een langere tijd je gasten bedienen. Ketens waar de prijzen tegen de stroom in dalen, winnen dan ook enorm aan populariteit. La Place en Van der Valk bijvoorbeeld. Hun voornaamste troef is de uitstekende prijs-kwaliteit-verhouding. Zo houden ze zich ondanks de economische tegenwind prima staande. La Place groeit de laatste jaren zelfs enorm hard en opent op tal van plaatsen nieuwe vestigingen."
Twitter als hulpmiddel
Een goede prijs-kwaliteit-verhouding. Ook volgens Koninklijke Horeca Nederland ligt daar een belangrijk deel van de oplossing voor het dal waarin de horeca zich bevindt. Woordvoerder Joris Prinssen legt uit: "Het is zaak dat je gasten goed uitlegt waarom je een bepaalde prijs voor een product rekent. Daarnaast zijn we van mening dat de horeca nóg meer moet inzetten op fatsoenlijk ondernemen. Negatieve berichtgeving over jongeren die ondanks de regels toch aan alcohol komen in het café bezorgen de branche een slecht imago. Dit terwijl veel ondernemers zich juist inzetten om daar wel goed mee om te gaan."
Verder wijst Prinssen erop dat het ontmoeten van mensen verder gaat dan alleen de muren van een horeca-locatie. "Gasten verwachten tegenwoordig ook dat je met social media bezig bent. Een discotheek kan bijvoorbeeld een community bouwen op internet om zo gasten aan zich te binden en promotie te maken voor evenementen. Voor een restaurant is er weer de mogelijkheid om via Twitter te laten weten dat je voor die avond nog een tafel over hebt. Je kunt als beloning dan bijvoorbeeld een fles wijn aanbieden. Simpele hulpmiddeltjes, maar de praktijk wijst uit dat het wel helpt."
Supermarkten profiteren
Waar restaurants kampen met dalende bezoekersaantallen, scoren snackbars, stationswinkels, restaurants in grote winkelketens en bezinestations wél positieve cijfers. Hun gezamenlijk omzet groeide met 38 miljoen euro ten opzichte van een jaar eerder. Volgens Grievink en Prinssen het directe gevolg van – daar is 'ie weer – een goede prijs-kwaliteitverhouding. Daarnaast profiteren ook supermarkten van de zuinige consument. Minder restaurantbezoekjes betekent immers dat we vaker thuis thuis een maaltijd bereiden. De omzet in deze branche nam het afgelopen jaar dan ook toe met 1,3 procent tot 350 miljoen euro. In de markt voor eten snoepen supermarkten sinds het uitbreken van de crisis marktaandeel af van restaurants. In 2008 bedroeg die nog 45,8 procent, nu is dat 48,4 procent.
Nieuwe omzetkansen voor 2011
Net als elk jaar zullen er in 2011 ook weer nieuwe trends opduiken in de horeca. Omzetkansen dus. Prinssen wees zojuist al op de opkomst van social media. Het Foodservice Instituut Nederland heeft verder nog hoge verwachtingen van…
- De opkomst van cocktailbars, foodtrucks en fast casual restaurants. Zij bieden een relatief snelle hap tegen scherpe prijzen.
- De opkomst van food halls onder invloed van de slow food beweging. Voorbeeld is Eataly, dat recent een vestiging opende in New York.
- Genieten mag (weer). Vleeseters gaan naar de slager voor een lekker stuk (vet) vlees. Tegelijkertijd is het een trend om één of twee keer per week geen vlees te nuttigen.
- Vergeten producten duiken weer op. Chef-koks zetten bijvoorbeeld wilde groenten of bosviolen op de kaart. Ook zoete aardappelen, vol met beta-caroteen en vezels, zullen vaker opduiken.
- De opkomst van wijnbars en -proeverijen: wijnliefhebbers kunnen zich profileren door er niet alleen kennis op te doen, maar ook zelf wijn te bottelen.
De Horecava 2011 duurt nog tot en met donderdag. Op de website leest u meer over de openingstijden en entreeprijzen.
Lees ook:
- Wat u leren kunt van de horeca
- De lessen van Singapore Airlines
- Het succes van McDonald's verklaard
- Timberland versus Greenpeace
- De magie van De Efteling
