Op pad met Yves Gijrath, icoon in de wereld van luxe. 'Ik wil het succes én het verdriet laten zien.'
'Goedenavond. We vieren vandaag het einde van de crisis. Welkom bij LXRY TV!' Het is zaterdagochtend half 11 in Brasserie Paardenburg in Ouderkerk aan de Amstel. Yves Gijrath zit aan tafel met vier leden van het productieteam van RTL, die de gasten van vanmiddag moeten voorstellen. Vandaag wordt een aflevering opgenomen van LXRY TV, een programma dat dit seizoen voor het eerst te zien is op RTL7. Het is vlak voor de jaarlijkse Masters of LXRY, voorheen de Miljonair Fair, het geesteskind van Yves Gijrath uit 2002, later een succesformule in zes landen. 'Misschien moeten we 'Hoe word je miljonair met kunst?' veranderen in: 'hoe je miljonair wordt met kunst', roept Gijrath tegen de mensen van de regie.
Asresten
Het was een roerig jaar. Terwijl de asresten van het failliete Gijrath Media Group nog niet gedoofd waren, richtte hij volledig op eigen kracht een nieuw bedrijf op: LXRY Media Group (LMG). Met een blad, website, beurs en een tv-show. Ruim 10 jaar verschijnt Gijrath al aan tafels in televisiestudios, nu is hij zelf voor het eerst te zien als gespreksleider. 'Vanaf 2005 ben ik regelmatig benaderd door producenten. Helaas kun je tijd maar één keer uitgeven en in die periode vloog ik de hele wereld over voor de beurs. Omdat we dit jaar enkel een beurs in Nederland hebben, benaderde ik RTL voor een programma over luxe, waarin we de kijker meenemen in een industrie die steeds groter wordt. Je ziet de makers zowel voor als achter de schermen. Een horlogemaker in Zwitserland bijvoorbeeld, die 70 processen nodig heeft om één klok te maken, met witte jassen en handschoenen. Dat fascineert me.'
In het diepe gooien
Eerder die week schrijven kranten dat de Nederlandse economie met 0,1 procent is gegroeid. Reden genoeg voor Gijrath om tijdens de uitzending – met een knipoog – met champagne te proosten op het einde van de crisis. De productieleider vraagt of de champagne in de uitzending ontkurkt moet worden. 'Nee,' zegt Gijrath resoluut. 'Die moet al ingeschonken zijn.' Na lunch en schmink begint de opname. Vooral de momenten dat Gijrath in de camera spreekt, moeten het meest over. Voor iemand die nog maar net een programma presenteert, is dat ook het lastigst. Tijdens de tafelgesprekken is hij zichzelf en geeft hij gasten voldoende ruimte. 'Mij kun je in principe in het diepe gooien. Ik ben ongeduldig van nature, ik hou van presteren, ben autodidact en wil het goed doen. Maar je moet ook de tijd nemen om iets te laten groeien, vooral bij tv.'
Stip op de kaart
Met het tv-programma is een nieuwe dimensie toegevoegd aan het bedrijf. 'Luxe is ons domein. Op de beurs en nu ook op televisie nodigen wij de makers uit die uitblinken in ons umfeld. Als je premier bent, ga je naar Pauw & Witteman. Als je iets wilt vertellen over voetbaltransfers, ga je naar Studio Sport. Mijn streven is dat als het gaat over luxe, ze bij ons uitkomen. Als je iets wilt weten over de nieuwste BMW, moet je bij ons zijn. Sergio Herman van Oud Sluis kapt ermee, ik wil weten waarom. Ik wil het succes èn het verdriet laten zien. We willen een stip worden op de kaart.'
Onttrekken aan economie
'Mark Langeveld, je bent vermogensbeheerder, welkom in ons programma. Kun je ons vertellen hoe het kan dat de luxesector ondanks de crisis in een stijgende lijn zit?' 'Dat komt voornamelijk door de opkomende middenklasse in landen als India, China en Rusland. Aangezien daar de welvaart stijgt en dus ook de vraag naar luxeproducten, is de sector in zijn geheel in staat om zich te onttrekken aan de reële economie.' Voor Gijrath is het vragen naar de bekende weg, aangezien hij zich al sinds 2000, met het blad Miljonair (nu LXRY), begeeft in de wereld van luxe. 'In het exhibitionistische tijdperk tussen 2002 en 2007, wat ik zelf heb meegemaakt en waaraan ik wellicht ook een steentje heb bijgedragen, kon alles. Dat was gekkigheid ten top. Daarna kwam de crisis. Toen kreeg de sector weliswaar een knauw, maar herstelde zich meteen in het jaar erop.'
Langdurige hausse
Uit cijfers van PwC en Bain & Company blijkt dat de luxe-industrie wereldwijd elk jaar met 10 tot 20 procent groeit. 'Die zit nu op een omzet van ruim 300 miljard per jaar en ik voorspel dat die in 2020 wereldwijd 1.000 miljard is. Deze honger van de consument fascineert me.' De nieuwe realiteit, waarin het nooit meer wordt zoals vóór de crisis, ziet Gijrath positiever in. 'De wereld wordt elke dag groter. Vroeger waren de meeste gordijnen gesloten, met als bekendste het IJzeren Gordijn. Langzamerhand gaan ze allemaal open: Rusland, 130 miljoen consumenten, Brazilie, 250 miljoen, ga zo maar door. De wereld staat pas aan het begin van een zeer langdurige hausse-economie. Dat vertaalt zich naar de luxe-industrie en de slimste jongetjes van de klas zitten op de stoel van de luxemerken als LVMH. Alles wat zij doen is schaalbaar. Dat vind ik interessant en knap, al zou ik het zelf niet kunnen.'
Schamen voor tas
Met name het exhibitionistische karakter zorgt ervoor dat luxe in Nederland nooit – zoals in Italië, Frankrijk of Engeland – maximaal wordt omarmd. 'Ik merk dat mensen moeite hebben te zeggen dat ze het geweldig vinden om twaalf tassen te hebben. Of dat ze zich schamen als ze hun klassieke auto goedenacht kussen. Dit heeft natuurlijk te maken met onze calvinistische inborst. Als je hier in een heel grote auto rijdt, gaan meteen de neuzen omhoog. Gun die persoon zo'n auto!'
Meer stijl is nodig
Volgens Gijrath verklaart deze houding ook waarom Nederlandse bedrijven op luxegebied nauwelijks een rol spelen op het wereldtoneel. 'Op modegebied doen eigenlijk alleen Viktor&Rolf mee. Op horlogegebied hebben we er drie: Van der Gang, Van der Klaauw en Grönefeld. Op autogebied hadden we er één, Spyker. Dat is te weinig. Gezien onze ambitie en talenten vind ik niet dat we excelleren. De stijliconen zijn vaak Frans en Italiaans en wij moeten ook meer stijl krijgen in ons land. Op schoenengebied hebben we Van Bommel, maar dat kunnen er veel meer zijn. Zoals het bij de Engelsen wel in de cultuur zit om hand≠gemaakte schoenen te dragen. Ik hoop dat er een overheid ontstaat die het maken stimuleert.'
Mister Miljonair
Van het miljonairimago komt hij moeilijk af. 'Ik was 'Mister Miljonair'. Dat begrijp ik, maar dat is geen fijn stigma in tijden van crisis. Ik word liever geassocieerd met makers, met mensen die ergens heel goed in willen zijn, dan meteen dat stempel van miljonair opgedrukt te krijgen. Maar zo gaat dat met beeldvorming.' De aard van zijn beurs is dit jaar wel significant anders, zegt hij. 'Ik had 10 jaar geleden niet kunnen denken dat Nederlands beste taartenmaker op de beurs zou staan. Toen was het groot-groter-grootst, nu draait het veel meer om talent, prestatie en kwaliteit. Onze deelnemers zijn de beste jongetjes van de klas, op verschillende gebieden. Het leuke van een crisis is dat je gaat nadenken over wat je aan het doen bent. Als je in een rijdende trein zit, denk je niet na. Daarom is het fijn om iets heftigs mee te maken. Dan kun je nadenken over wat je wilt en op welke manier.'
Hoofd tegen de muur
Na het faillissement van het bedrijf dat hij ooit heeft opgericht en dat niet meer van hem was, had hij ook kunnen weglopen. De luxe laten voor wat het is en iets anders doen. 'Ik was wel klaar met dat gedoe over geld, dat past niet bij wie ik ben. Maar ik verstop me nooit, heb ook veel moeite met mensen die dat wel doen. Ik denk dat ieder mens wel eens met zijn hoofd tegen de muur loopt. Daar moet je niet te ingewikkeld over doen. Ik heb veel aanbiedingen van andere bedrijven gehad. Het is ook geen bewijsdrang wat me heeft teruggedreven. De realiteit is dat ik dit echt leuk vind. Dus heb ik het bedrijf omgebouwd, werk nu met veel minder mensen en gelukkig blijkt dat te werken.'
Paracetamolgedrag
Sinds 2009 heeft Gijrath GMG uit zijn handen zien glippen. Terwijl het niet meer zijn eigen bedrijf was, verrichte hij nog wel de opening van de feestelijke beurs. Die spagaat heeft volgens Gijrath te lang geduurd. 'Het gebeurt zo vaak dat we ergens te lang mee doorgaan. Paracetamolgedrag noem ik dat. Verandering is iets wat je moet aanvaarden, ook als dat betekent dat je ergens de stekker uittrekt. Maar het is de angst voor gezichtsverlies die je tegenhoudt, dat had ik ook. Terwijl het maar één dag duurt om de stekker eruit te trekken.'
Goed nieuws
Hij kan een boek vol schrijven over de lessen die hij leerde als directeur-grootaandeelhouder van een bedrijf waar op het hoogtepunt rond de 90 mensen werkten. ëDe waarheid benoemen en vol de strijd met elkaar aangaan, daar had ik moeite mee. Ik dacht dat het wel goed kwam, maar dat kwam het niet. Ik was een jongen die alleen maar in goed nieuws geloofde. Maar je moet ook het slechte nieuws willen horen, zodat je kunt bijsturen.'
Op zijn best
Als manager laat Gijrath zijn mensen nog altijd vrij. Ze worden geacht zelf verantwoordelijkheid te nemen. Hard werken is belangrijk, anders lukt het niet. 'Ik ben een heel gedreven iemand, maar ook heel duidelijk. Ik wil dat mensen het maximale uit zichzelf halen en dan zoek ik de grens op. Ik daag je uit. Maar soms gaf ik te veel vrijheid. Nu weet ik dat je moet controleren en bijsturen, maar niet vanuit een politiegedachte. En te veel verantwoordelijkheid geven is ook niet altijd handig. Daar worden mensen ongelukkig van. Dan krijg je excessen. Geluk zit hem niet altijd in de hoogste tree van de ladder. De beste ondernemers ter wereld zijn ontstaan uit de meest onmogelijke situaties. Zodra het goed gaat met iemand, moet jij je zorgen maken. Dan wordt het monotoon, gaat het op de automatische piloot. Als het bij mij niet goed gaat, ben ik eigenlijk op mijn best.'
Over Gijrath: Van krantenjongen tot miljonair – en weer terug
Op de heao maakt Yves Gijrath voor 10 gulden een uittreksel van een managementboek van Philip Kotler. Bij de kopieerafdeling drukt hij het uittreksel voor 1 piek per stuk, die hij weer verkoopt voor een joetje per stuk. Zo verdient hij zijn studie bij elkaar. Na zijn studie legt hij een lucratief aanbod van een financiÎle instelling naast zich neer: het avontuur van ondernemen lonkt. Hij begint huis-aan-huisblad Het Amsterdammertje. Gijrath doet alles zelf, tot de bezorging aan toe. In 2000 introduceert hij succestitel Miljonair. Om het gevoel van zijn magazine tastbaar te maken, opent hij 2 jaar later de eerste Miljonair Fair. De Gijrath Media Group (GMG) groeit als kool. In 2005 lanceert hij samen met Derk Sauer de Miljonair Fair in Moskou, beurzen in Shanghai, Cannes, Istanbul en Kortrijk volgen snel. Een bod van ruim 25 miljoen euro op zijn bedrijf legt hij in 2008 naast zich neer.
Strop
Maar dan stort de financiële sector in, én de advertentiemarkt. De omzet van GMG daalt met tientallen procenten en de verbouwing van het nieuwe pand in Amsterdam blijkt een strop. Gijrath gaat op zoek naar investeerders, die hij vindt in Marc Schaling, zoon van topfiscalist Paul Schaling. Personeel wordt ontslagen, buitenlandse bv's worden verkocht en uiteindelijk trekken de Schalings het bedrijf naar zich toe. Gijrath is dan enkel nog werknemer met opties. Op 5 maart 2013 trekt Schaling de stekker eruit, naar eigen zeggen omdat 'het bijstorten niet was vol te houden.' GMG is officieel failliet. Een maand later start Gijrath LXRY Media Group.
Van 12 tot en met 16 december vindt in de Rai de Masters of LXRY plaats, het geesteskind van Yves Gijrath, uitgever en sinds kort ook presentator van een tv-programma over luxe.
