Wouter Bos en Camiel Eurlings willen meer tijd doorbrengen met hun gezin en treden af. Toch valt een rijk gezinsleven best te combineren met een topfunctie. Drie tips.
1 Maak vaderschap stoer
“Als zelfs mannen bovenop de apenrots zeggen dat hun carrière niet ten koste van hun kinderen mag gaan, is dat een belangrijk signaal”, vindt psycholoog en columnist Henk Noort. “Eurlings en Bos zijn rolmodellen. Wat zij doen heeft impact op de mannen lager op de rots.” Noort erkent dat het ‘verdomd lastig’ is om een topfunctie te combineren met het actieve vaderschap, maar denkt dat de cultuurverschillen tussen mannen en vrouwen het grootste hinderblok zijn. “Mannen worden afgerekend op prestaties, ook door vrouwen. Vrouwen klagen dat mannen niet willen zorgen, maar ze belonen mannen op prestatie. De succesvolste mannen kunnen nog altijd kiezen uit de meeste vrouwen. Dit systeem jaagt mannen uit de kinderkamer en in de boardroom. Bij vrouwen werkt het precies omgekeerd.”
Het is tijd voor een cultuuromslag, vindt Noort. “Mannen moeten eigenwaarde putten uit de zorg voor hun kinderen. Dat moet stoer worden. Je hoeft je niet neer te leggen bij een cultuur die voorschrijft dat je 24 uur per dag beschikbaar bent. Men gaat er te vaak voetstoots vanuit dat het niet anders kan. Maar juist in een topfunctie heb je meer vrijheid om te schuiven met je tijd.” Verandering is een kwestie van tijd, denkt Noort. “De nieuwe generatie heeft gezien hoe hard de vorige werkte. Vaders die altijd werken en die, tegen de tijd dat ze waren uitgewerkt, volledig waren opgebrand. Daar moet een keer verandering in komen.”
2 De duobaan
Er is een stille revolutie gaande, denkt ook onderzoeker Anneke Ribberink van de Vrije Universiteit. “Dertigers en veertigers, mannen in de leeftijd van Bos en Eurlings, willen meer dan op zondag het vlees snijden. Ik denk dat het vertrek van Bos en Eurlings een belangrijk signaal is naar het bedrijfsleven. Sommige topfuncties zijn onmogelijk zwaar. Niet alleen door het aantal uren dat ermee gemoeid is, maar ook door de emotionele druk.”
Volgens Ribberink is er een eenvoudige oplossing: maak van topfuncties een duobaan of zelfs een groepspraktijk.
De voordelen zijn evident, denkt ze. “Mensen kunnen zo de lasten van een zware functie delen. Als je af en toe het werk kunt overlaten aan iemand anders, kun je daarna weer fris en gerecupereerd aan het werk.” De kritiek dat een duofunctie lastig te organiseren is, wuift Ribberink weg. “Er zijn genoeg voorbeelden van rechters en juristen die het doen. Bij medici is een groepspraktijk al heel lang de gewoonste zaak van de wereld. Waarom zou dat in andere beroepen niet mogelijk zijn?” De ‘stille revolutie’ is niet te stoppen, denkt Ribberink. “Als steeds minder mensen op de huidige manier willen werken, wordt het anders organiseren van topfuncties een economische noodzaak.”
3 Geen getut
“Een revolutionaire stap in de geschiedenis van het vaderschap”, noemt Henk Hanssen de keuze van Bos en Eurlings. Hanssen is hoofdredacteur van de website ikvader.nl en auteur van het boek Babymanagement voor mannen. Hij voert al jaren strijd voor de erkenning van het vaderschap. Een strijd die langzaam beloond wordt, merkt Hanssen. “Er is sprake van een sluimerende cultuurverandering. Steeds meer mannen claimen hun rol als vader. Het is goed als zij zich geruggensteund voelen door politieke leiders.”
Van de werkgevers hoeven de actieve vaders weinig steun te verwachten, weet Hanssen. “Er zijn maar weinig Nederlandse bedrijven die een vadervriendelijk beleid voeren”, zegt hij. “Ik ken er precies drie: accountants- en advieskantoor PricewaterhouseCoopers, adviesbureau &Samhoud en radiostation BNR. Er zijn wel meer bedrijven die beleid voeren gericht op ouders, maar die richten zich niet specifiek op vaders. Als je mannen wilt bereiken, moet je mannelijke taal gebruiken. Geen getut.”
Vadervriendelijk beleid omvat volgens Hanssen onder meer flexibilisering van de werktijd, ouderschapsverlof en een ‘kinderdag’ waarop ouders hun kinderen kunnen meenemen naar het werk. Het probleem, stelt hij, is dat veel bedrijven denken dat zoiets geld kost. Ten onrechte. “Het Amerikaanse Families & Work Institute toont aan dat het juist geld oplevert. Mannen die tijd kunnen besteden aan hun gezin zijn productiever en functioneren beter. Het vaderschap is een perfecte managementtraining.”
TIPS
Lees ook het boek: Prioriteiten (Steven Covey)
Volg ook het seminar: leidinggeven en toch thuis het vlees snijden (23-04!)
