Met werken in de natuur neemt je productiviteit toe. Management Team zet een paar succesvolle initatieven op een rij.
Op het stadsstrand van het Amsterdamse IJburg staat een caravan met de ramen wagenwijd open. Op het dak prijkt een zonnepaneel. Een vrouw in zomerse jurk zit met haar laptop voor zich te bellen. Iets verderop zit een jonge vrouw in bikini en sarong op een ligstoel rondom een vuurplaats. Ze swipet over haar telefoon. In een open loods met Perzisch kleed op de vloer zitten verschillende mensen over hun laptops gebogen. We zijn bij de KantoorKaravaan. Na Dronten, de Veluwe en Amsterdam-West is de Karavaan nu neergestreken op IJburg. Het buitenkantoor trekt langs natuurgebieden en bouwt daar werkplekken op om werknemers en ZZP’ers een idyllische werkplek te bieden. Een mobiel wifi-apparaatje zorgt voor 4G-internet, zonnepanelen voor oplaadpunten en ‘solar-powered coffee’.
Productiviteit
Aan een langgerekte tafel zitten Roeland Pater (32) en Stevenie Roseboom (27) achter hun laptops. Pater verzorgt als ZZP’er online marketing voor webshops, Roseboom werkt bij het Innovation Centre van ABN Amro. Het getrouwde stel is speciaal uit Nieuwegein gekomen om hier te werken. Pater had de KantoorKaravaan zien langskomen op Facebook en werkte er al eens eerder, Roseboom is er voor het eerst. ‘Ik denk dat deze plek ten goede komt aan mijn productiviteit’, vertelt ze. ‘De sfeer is lekker creatief. We hebben wat rondgelopen en we drinken misschien wat uitgebreider koffie, maar daar staat tegenover dat ik me beter kan concentreren.’
Frisse mindset
Mensen hebben behoefte aan de natuur, stelt initiatiefnemer Tom van de Beek (37). ‘Met de KantoorKaravaan hoop ik mensen weer in contact te brengen met de natuur. Hier op het strand zitten we misschien niet écht in de wildernis, maar op andere locaties wel.’ De KantoorKaravaan kan geboekt worden via Seats4Silence, een recent geboren ‘zusje’ van Seats2Meet. Dit platform biedt idyllische flexwerkplekken op landelijke locaties. Het concept is nog in pilotfase. ‘Bij Seats4Silence werk je alleen of in kleine aantallen op een buitenstoel op een mooie locatie’, vertelt oprichter Eline van de Veen. ‘Een boomgaard met picknicktafels, een woonboot met een drijvend terras van een particulier, of een zorgboerderij met paardencoaching. Je kunt ook kiezen voor een vergaderplek in de wei, tussen de koeien. Op een andere locatie help je eerst de dieren voeren voordat je aan het werk gaat. Zoiets geeft een frisse mindset.’
Foto: Fred Geers
Als het weer het toelaat
The Meetplant is nog zo’n initiatief dat bijzondere werk- en vergaderplekken aanbiedt, waaronder enkele buitenplekken. Zo kan op Airbnb-achtige wijze een huiskamersetting op het erf van een boerderij worden geboekt, een volledig duurzaam gebouwde woonboot, of de tuin van een bedrijf. Oprichter Ruth van der Vlugt: ‘Ik merk dat professionals steeds vaker ergens anders willen afspreken dan op een duffe vergaderlocatie. Ze willen hun medewerkers inspirerende locaties bieden om ze gemotiveerd te houden.’
Werken op een buitenkantoor lijkt zowaar een nieuwe trend. Een trend die mogelijk wordt gemaakt door de moderne connectiviteit, waarbij professionals niet meer aan kantoorruimtes gebonden zijn. Door ontwikkelingen als Het Nieuwe Werken en het toenemend aantal ZZP’ers bepalen mensen steeds vaker zelf waar zij willen werken. En waarom dan niet – als het weer het toelaat – in de buitenlucht?
Het is gezond
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt bovendien de positieve werking van de natuur. Mensen die vaak in de natuur komen, zien hun huisarts minder en hebben minder last van depressie, diabetes en longaandoeningen. De buitenlucht stimuleert beweging, de zon zorgt voor aanmaak van vitamine-D en – in tegenstelling tot veel kantoorruimtes – zit de lucht er vol zuurstof. Maar dat is niet het enige. Alleen al de aanblik van natuur blijkt stressverlagend te werken. En een Australische studie laat zien dat studenten die 40 seconden naar een groen dak hebben gekeken, aanzienlijk geconcentreerder zijn.
Het buitenlaboratorium
Om nog meer wetenschappelijk bewijs voor het groene effect te verzamelen, wordt midden op de Amsterdamse Zuidas een tuin klaargemaakt: ‘Het Groene Leven Lab’, een initiatief van Aveen Colgan. Tussen de hoge kantoorgebouwen is naast een moestuinencomplex een stuk grond ingezaaid met kamille, dille en klaprozen. Op dit ‘blotevoetenveldje’ kunnen werknemers uit het zakencentrum tijdens hun lunchpauze de aarde onder hun voeten voelen en de kruidige geur opsnuiven. In een doorzichtige ‘dome’ kunnen ze vergaderen met 360 graden uitzicht op de tuin.
Dit ‘buitenlaboratorium’ geldt als proeflocatie voor onderzoek naar het effect van werken en vergaderen in het groen. Dr. Jolanda Maas, onderzoeker Groen en Gezondheid van de Vrije Universiteit, verwacht er positieve resultaten van: ‘Waarschijnlijk uiten die zich in minder stress, beter welzijn en meer positieve gevoelens.’ Het is een wereldwijde primeur dat op deze manier het effect van groen op de werkende mens wordt onderzocht.
Biofilische ruimtes
Een ander initiatief is Convertibles, een adviesbureau dat traditionele managementregels wil doorbreken door werkplekken zo in te richten dat ze de natuur nabootsen en zogenoemde ‘biofilische’ ruimtes ontstaan, waar mensen graag werken. ‘Natuurlijke elementen hebben een positieve emotionele invloed op mensen’, zegt ‘werkplekstrateeg’ Geert Stam. ‘Mensen hebben van nature een voorliefde voor plekken met veel zonlicht, goede lucht, veel planten, natuurlijke vormen, organische materialen, een afwisseling aan structuren en hoogteverschillen zoals een balkon of podium.’ Om het buitenidee compleet te maken en alle zintuigen te stimuleren, wordt soms zelfs een briesje gesimuleerd. ‘Mensen zijn er van oorsprong niet aan gewend dat een omgeving windstil is’, zegt Stam. ‘Een statische omgeving werkt geestdodend. En een slechte luchtkwaliteit is ergernis nummer één op de werkvloer.’
Wetten der natuur
Paul Bos uit Aalsmeerderbrug gebruikt al jaren de natuur om antwoorden te vinden op vragen van professionals. Onder de naam ‘Boer Bos’ ontvangt hij groepen en individuen uit het bedrijfsleven op de biologische boerderij waar hij als kind opgroeide. Na tien jaar een marketingcommunicatiebedrijf met zestien medewerkers te hebben gerund besloot hij tijdens een sabbatical zijn vader te helpen op de boerderij. ‘Ik merkte hoeveel wijsheid de natuur in zich heeft en zag parallellen met mijn eigen onderneming. De natuur is een businesscase die al eeuwen standhoudt.’ Bos besloot zijn eigen bedrijf over te dragen, en het bedrijf van zijn vader over te nemen. Nu teelt hij biologische aardappels en graan, houdt hij 150 schapen en verbouwt hij zijn eigen groenten en fruit.
Volgens Bos bevat de natuur veel wetmatigheden die je kunt doortrekken naar het bedrijfsleven. ‘Als een boer te veel vraagt op de korte termijn, wordt hij daarop afgerekend op de lange termijn. En een bedrijf dat snel groeit, moet vaak nog verankeren, zoals een jonge appelboom. Wij plukken het teveel aan fruit de eerste jaren weg om de boom te dwingen goed te wortelen.’
Composthoop
Voor een groep ABN Amro-medewerkers bleek de composthoop een mooi symbool. Het lukte de leidinggevenden niet hun teams mee te krijgen in een reorganisatie. Bos: ‘Mensen hebben moeite met veranderingen, het duurt even voordat ze gewend zijn. Een boer kijkt eerst terug voordat hij een nieuwe cyclus begint. Hij raapt het restafval bij elkaar in een composthoop. Daaruit ontstaat vruchtbare aarde voor de volgende oogst. Zo’n hoop markeert een punt van overgang. Bij de bankmedewerkers ontstond rust en vertrouwen om de omslag te maken, door stil te staan bij de voorgaande jaren.’
Kampvuur
Terug naar de KantoorKaravaan. Van de Beek heeft inmiddels een kampvuur gestookt. Een gezellige houtgeur verspreidt zich over het terrein. Iemand loopt al bellend op blote voeten over het zand. Pater en Roseboom hebben het idee dat ze op een kleine werkvakantie zijn. ‘Ik zou niet elke dag buiten hoeven werken, maar op een dag als vandaag, vind ik het heerlijk’, zegt Roseboom. Faciliteiten van kantoor? Die missen ze niet. ‘Eigenlijk heb je heel weinig nodig om te werken. Stroom, internet, telefoon en natuurlijk je eigen hersenen.’
