Afvalverwerker Van Gansewinkel is een van de bedrijven die meededen aan het leiderschapsonderzoek van Berenschot. Directeur Ruud Sondag volgens zichzelf en twee naaste medewerkers.
Ruud Sondag (39) nam een jaar geleden bij afvalverwerker Van Gansewinkel het roer over van oprichter en inmiddels grootaandeelhouder Leo van Gansewinkel. Het bedrijf heeft vierduizend werknemers.
“Ik probeer op een open en eerlijke manier leiding te geven,” zegt Sondag. “Ik ben direct in mijn vragen en opmerkingen, niet op een verordenende manier, maar wel zodanig dat ik meteen op tafel leg waar ik naartoe wil of wat ik wil zeggen. Tegelijkertijd hecht ik veel waarde aan het zelf startend vermogen van mensen. Ze moeten een drang hebben tot ondernemen.”
Autoritair vindt hij zichzelf niet. “Ik ben duidelijk. Dat is een groot verschil. Ik zal nooit zeggen: zo en zo moet het. Al is dat niet altijd makkelijk, zeker als je het zelf allemaal zo goed denkt te weten. Ik ben me bewust van mijn valkuil: ongeduld. Dat is een aanjager, maar heeft ook een drammerige kant. Als ik zie dat er een probleem ontstaat, wil ik dat zo snel mogelijk opgelost zien en meestal heb ik de oplossing ook al in mijn hoofd.”
De kracht van een goede leider zit volgens Sondag in zijn psychologisch vermogen. Zelf traint hij zich al jaren in deze vaardigheid. Ook het coachen van zijn medewerkers beziet hij in dat licht. “Onze managers hebben allemaal een goede opleiding, zijn intelligent, zakelijk, doortastend, en noem maar op. Waar het om gaat, is dat je als leidinggevende dat extra stukje energie in mensen aanspreekt, waardoor je als bedrijf net die extra stap voorwaarts kunt maken.”
Dat Van Gansewinkel veertig jaar lang een familiebedrijf is geweest, vraagt van de baas ook een menselijke stijl van leidinggeven. “Natuurlijk moeten wij keiharde resultaten halen, maar wel in een zodanige cultuur dat sociale en emotionele vaardigheden een rol kunnen spelen. Medewerkers verwachten betrokkenheid en inlevingsvermogen van de hoogste baas.”
Om een goede leider te kunnen zijn, is een grote persoonlijkheid gewenst, meent Sondag. Zelf denkt hij van nature over een zeker charisma te beschikken. “Mensen luisteren naar me en volgen me vaak vanzelfsprekend. Kennelijk bereik ik dat effect.” Narcisme is een drijfveer, zegt Sondag. Al is hij zich ervan bewust dat die eigenschap kan doorslaan in machtsmisbruik of persoonsverheerlijking, ook bij hemzelf. “Ik hoop dat mensen in het bedrijf me daar op tijd voor waarschuwen.” Zelf probeert hij zijn narcisme voor te zijn door “de menselijke maat te blijven opzoeken.”
“Het doet me goed om met mijn Audi A8 naar naar de vestiging in Amsterdam te rijden waar heel veel afval ligt en heel veel gewone mensen werken. Zij moeten zien dat we hier op het hoofdkantoor in Soerendonk ook maar gewone mensen zijn. Mij, aan de andere kant, geeft het een goed idee over wat is er gaande is in deze onderneming. Er mag dan op mijn kaartje staan dat ik ceo ben, maar de mensen op de vuilniswagen zegt dat niets – soms twijfel ik zelf aan wat het allemaal betekent.”
Zijn managers over Ruud Sondag
Lieve Declercq, marketing-directeur Van Gansewinkel
“Ruud is niet autoritair, sterk resultaatgericht, inlevend en laagdrempelig. Die stijl van leidinggeven spreekt mij wel aan. Persoonlijk kan ik daarom veel van hem leren.” Lieve Declercq (35) trad ruim een jaar geleden toe tot de directie van Van Gansewinkel en heeft haar nog jonge baas hoog zitten. Zijn gave heart en mind te combineren, vindt ze een van zijn sterkste competenties. 'Ruud is sterk resultaatgericht en legt de lat hoog, maar heeft wel aandacht voor de mens achter de manager. Je hoeft je niet bedreigd te voelen, als je eens een fout maakt.” Ook dat hij zich inleeft in haar problematiek, zonder met de veren te pronken, spreekt haar aan. Ze zou Sondag een natuurlijke leider willen noemen. De wijze waarop hij bijvoorbeeld het management weet aan te sporen tot actie, vindt ze bijzonder. “Na een vergadering met Ruud stap je gemotiveerd naar buiten. Zonder dwang, maar puur vanuit de intrinsieke argumentatie ga je enthousiast aan de slag.”
Coaching vindt Declercq belangrijk, mede vanwege haar jonge leeftijd. Met de wijze waarop haar baas daar invulling aan geeft, is ze tevreden. “Eens in de twee weken heb ik een bilateraal met Ruud. Dat uur vullen we volgens een van tevoren opgestelde agenda of ik draag zelf punten aan. Stel dat ik een probleem heb met het aansturen van iemand op mijn afdeling, dan bespreek ik dat met hem. Hij weet dan ook waar ik het over heb.”
Rob Meulendijks, commercieel directeur Benelux
“Ruud is een charismatisch leider die zich op een natuurlijke wijze manifesteert en niet dominant is,” omschrijft Rob Meulendijks (40) zijn baas. Meulendijks werkt sinds tien jaar bij Van Gansewinkel en zit nu vier jaar in de directie. Dat Ruud Sondag zijn directe leidinggevende is, is een belangrijke reden dat hij nog altijd bij Van Gansewinkel werkt.
“Voor mij is hij een vrij ideale baas. Hij is niet autoritair, hij geeft persoonlijke aandacht en is inspirerend. Hij geeft je de ruimte om een groot gedeelte van de verantwoordelijkheid bij de kop te pakken, waardoor je de kans krijgt zelf te ondernemen. Maar hij weet ook wanneer het tijd is om het heft weer in eigen hand te nemen. Op een aantal punten vind ik hem heel sterk. Hij weet de kwaliteiten van zijn mensen op een harmonieuze wijze bij elkaar te brengen, zodanig dat het zakelijke belang vooropstaat en iedereen zich er ook nog prettig bij voelt.”
De ruime mate van zelfwerkzaamheid die Sondag hem verleent, bevalt de commercieel directeur goed. Een echte coach wil hij zijn baas niet noemen. “Die behoefte heb ik ook niet echt. Ik klop wel bij hem aan als ik met een probleem zit. Ik vind het belangrijker dat hij iemand is die mij een boodschap meegeeft.”
Het enige wat Sondag tegenaan zou kunnen opbreken, meent Meulendijks, is dat hij “zeer resultaatgericht” is. “Hij wil soms te snel. Wij hebben vaak net wat meer tijd nodig.”
