Ook zo benieuwd naar de inauguratiespeech van Barack Obama? Tot die tijd: tips om een overtuigend verhaal te vertellen.
Op 20 januari wordt Barack Obama officieel aangesteld als president van de V.S., en zal hij vast en zeker weer zijn speech-kwaliteiten tentoon spreiden. Jaloersmakend? Absoluut, maar ook leerzaam, want wie een goed leider wil zijn, moet een goed verhaal kunnen overbrengen. We vroegen daarom Lars Duursma, voormalig wereldkampioen debatteren en oprichter van Debatrix, naar de succesfactoren van een goede speech.
#1. Keep it short, stupid
Een speech hoeft echt niet zo lang te zijn als een gemiddelde spraakwaterval van Barack Obama, zegt Duursma: "Als een medewerker jarig is, kan je gewoon een kort verhaaltje houden. Het gaat niet om de lengte, maar om de manier waarop je medewerkers met je speech motiveert."
#2. Zet geen ander masker op
Veel mensen gaan onnodig formeel doen als ze een praatje moeten houden. "Dan gaan ze opeens onbegrijpelijke volzinnen uitkramen", zegt Duursma. Niet slim, want daardoor wordt je verhaal afstandelijker, en dat is het laatste wat je wil bereiken. Maak je verhaal dus informeel en zet niet opeens een ander masker op. Duursma: "Grijp kleine gelegenheden of mijlpalen aan om mensen te inspireren, en doe dat door jezelf te zijn. Pas dan wordt je geloofd door je medewerkers."
#3. Zie het niet als eenrichtingsverkeer
Het eerste dat Duursma aan zijn 'leerlingen' meegeeft, is dat een speech geen eenrichtingsverkeer is. "Je moet het zien als een serie gesprekken met verschillende medewerkers." Dat betekent dat je in je presentatie steeds iemand één volledige zin lang blijft aankijken, en niet alle kanten op schiet met je ogen. Duursma: "Wij noemen die laatste manier ook wel de Knight Rider-techniek, die ervoor zorgt dat niemand het gevoel krijgt bij een verhaal betrokken te worden."
#4. Gebruik anekdotes op de juiste manier
Een anekdote is leuk, een goed vertelde anekdote is leuker. Duursma: "Veel mensen kunnen op basis van cijfers goede beslissingen nemen, maar bij een speech moet je gebruik maken van anekdotes om het verhaal te vertellen. Duursma: "Iemand die ik trainde wilde zijn hardwerkende secretaresse bedanken voor haar harde werk. Ik vroeg: waar blijkt dat dan uit? Na vijf keer doorvragen bleek dat ze eens gewoon door was blijven werken met een knieblessure. Bij zo'n verhaal voelt iedereen wel iets."
#5. Breng geen informatie, maar een gevoel over
LEER HET ZELF VAN LARS
Meteen leren in de praktijk? Dat kan tijdens het event Management by speech op 14 maart 2013, waar Lars Duursma de fijne kneepjes van het speechen uitlegt en vertelt hoe u op het juiste moment het juiste verhaal kunt vertellen. Mensen iets laten voelen, dat is dé les die we van Obama kunnen leren, zegt Duursma: "Tijdens zijn overwinningsspeech, vier jaar geleden in Chicago, vertelde hij het verhaal van Ann Nixon Cooper (filmpje), die vroeger nooit had mogen stemmen. Hij gebruikte haar om aan te geven hoeveel er was veranderd in de V.S.. In Nederland zouden we daarvoor droog feitjes gaan opsommen, maar als je informatie wil overbrengen, kan je dat net zo goed op papier zetten. Effectieve speeches stellen het gevoel centraal."
#6. Gebruik oneliners, als het past
Precies, Yes we can. Een onliner moet natuurlijk lekker bekken, maar belangrijker nog: ze werken alleen als ze een samenvatting zijn van de belangrijke boodschap die je wil overbrengen. Duursma: "Vaak zijn het zinnen die niet terzake doen, of grapjes die niets met de speech te maken hebben. Die worden dan wel onthouden, maar je schiet er niets mee op. Denk dus eerst na over wat je wil vertellen, en kijk dan of het in één zin gevat kan worden."
#7. Maak het beeldend
Door iets uit te beelden, blijft een boodschap nog beter hangen. Duursma vertelt het verhaal van een cfo bij een grote multinational, die hij trainde: "Hij wilde de vertellen dat er minder papier gebruikt moest worden, papier dat veel werd gebruikt bij grote contracten. Op het podium trok hij zijn paspoort uit zijn binnenzak en zei: hiermee reis ik de wereld rond, terwijl ik bij een enorme stapel papier nodig heb om ons product te kopen. Daarop liet hij een 20 centimeter hoge stapel papier zien. Een jaar later had men het er nog over."
#7. Oefenen, oefenen, oefenen
Tja, het is een dooddoener maar wel waar: deze tips bieden de helpende hand, maar echt leren doe je het pas als je genoeg oefent. Veel succes dus.
De beste speech van Barack Obama?
Als extraatje vertelt Duursma, die al twee keer hielp bij de campagne van Obama, wat hij de beste speech van de Amerikaanse president vindt: "De mooiste speech van Obama vind ik zijn 'Yes we can'-speech in New Hampshire, bij de voorverkiezingen van 2008. Hij had net Iowa gewonnen en iedereen dacht: deze wint hij ook. Maar hij verloor. De meeste mensen zouden dan een obligaat praatje houden, maar Obama deed het anders. In een kwartier liet hij het publiek 'Yes we can' scanderen. Als je dat op zo'n moment voor elkaar krijgt ben je echt een goede speecher."
Bekijk de volledige speech hieronder:
Beeld via Flickr door The US Army
Meer over speechen en verhalen vertellen?
-
Storytelling in zeven stappen
-
Succesvol speechen dankzij anekdotes
-
Management by speech – 14 maart 2013
