Net als al zijn medewerkers is Robert Ronday een duizendpoot. “De juffrouw in de trapeze verkoopt in de pauze suikerspinnen. Bedrijven komen wel eens video’s maken om te zien hoe dat bij ons gaat.”
“Het is nooit mijn plan geweest om manager van een groot circus te worden. Op mijn achttiende begon ik als spreekstalmeester bij Circus Toni Boltini. Daarna werkte ik bij verschillende circussen in België en Oostenrijk. Met mijn vrouw Brenda had ik een goochelact. In 1991 vroeg Herman Renz of ik bij hem kwam werken. Na het overlijden van zijn vader wilde hij een doorstart maken. Met een paar mensen hebben we het nieuwe Circus Herman Renz van de grond af opgebouwd. We zagen het groeien, elk jaar werden de nummers beter. “Tot het rampjaar 1996. Herman en zijn vrouw overleden plotseling aan een koolmonoxidevergiftiging. Niets stond op papier, er was niet eens een testament. Het was een hele nare periode. Er was geen tijd om Hermans dood te verwerken, want we wilden dóór met het circus. Met z’n zessen hebben we een bv opgericht en een lening gekregen van de bank. Er zijn dus eigenlijk zes directeuren, met elk een eigen taak. Ik was al een soort bedrijfsleider, nu heb ik de artistieke en personele leiding over het circus. “Negen maanden van het jaar, van maart tot januari, is Circus Herman Renz op tournee. In die maanden hebben we zo’n zestig, zeventig mensen aan het werk. Negen maanden van het jaar leef ik dus dag en nacht tussen het personeel. Mijn eigen caravan probeer ik zo veel mogelijk af te schermen als privé-terrein. Daar mogen medewerkers in principe niet komen. Wie mij wil spreken, kan mij aanschieten op het terrein of in mijn mobiele kantoor. Die privacy moet ik echt bewaken. “Het runnen van een circus is compleet anders dan vroeger. Toen was het genoeg om een paar reclameborden langs de weg te zetten, dan kwamen de mensen vanzelf. Dat is nu niet meer, je moet meer moeite doen. Mensen plannen hun vrije tijd en daar moet je op inspelen. Bijvoorbeeld door acties te bedenken, waarmee mensen voor circuskaartjes kunnen sparen. Ik ben het brein achter deze commerciële ideeën. Vorig jaar hadden we een spaaractie met Douwe Egberts – Nederlanders blijven gek op zegeltjes plakken. Komend jaar komt er een actie met Princess, leverancier van huishoudelijke apparatuur. “Als directeur van een circus moet je in verschillende lagen kunnen denken: aan de commercie, de logistiek, de artistieke kant. Daarnaast heb je de zorg voor het personeel. Voor de jongens die hun gezin in Polen een jaar in de steek laten om hier te komen werken. Soms ben ik ook een sociaal werker. Elk seizoen contracteren we 20 tot 25 nieuwe artiesten. Ik probeer hun een familiegevoel te geven. Mijn uitgangspunt is dat we voor iedereen openstaan. Ons circus kent geen rangenverschil, de tentenbouwer is net zo belangrijk als de acrobaat. Je doet het allemaal samen. Dat betekent ook dat iedereen overal aan meehelpt. De juffrouw in de trapeze verkoopt suikerspinnen in de pauze. De medewerker van het orkest beheert de garderobe. Wie een groot rijbewijs heeft, rijdt mee met het transport. En als het stormt, helpt iedereen om de tent af te breken. Ik hoef dat niet in een contract vast te leggen, het spreekt vanzelf. “Het bedrijfsleven komt soms naar ons kijken om te zien hoe wij dat aanpakken, die multi-inzetbaarheid. Zo heeft een groot elektriciteitsbedrijf hierover eens een video gemaakt, met ons als voorbeeld. Anderzijds leer ik ook dingen van het bedrijfsleven. Over logistiek, bijvoorbeeld. We zijn overgestapt op containers voor het transport van onze spullen. In plaats van vrachtwagens hebben we cabines met een chassis. Die laten we twee keer rijden en dat scheelt ons de helft van het wagenpark. “Circus is een passie. Je moet dit werk liefhebben – en mijn liefde voor het circus is heel groot. Ik werk 25 uur per dag, sta ermee op en ga ermee naar bed. Voor de goochelact heb ik geen tijd meer. Dat vind ik ook niet erg. Op een gegeven moment bereik je een leeftijd dat dat niet meer zo hoeft.”
CV Robert Ronday
1958 > geboren in Amsterdam
1976 > Kweekschool voor Detailhandel, Amsterdam
1976 > Circus Toni Boltini, spreekstalmeester
1979 > spreekstalmeester en illusionist bij circussen in Duitsland, België en Oostenrijk
1991 > bedrijfsleider Circus Herman Renz
1996 > directielid Circus Herman Renz
