Innovatie, onderwijs en wetenschap moeten met elkaar verbonden worden, stelt Big Improver Robbert Dijkgraaf. "Anders betaalt de volgende generatie de rekening."
Het probleem is volgens KNAW-president en Big Improver Robbert Dijkgraaf dat "We praten over de kredietcrisis, maar negeren de echte crisis, de kenniscrisis.”
Analyse
"Door de vergrijzing staan onze welvaart en productiviteit onder druk. We moeten het daarom steeds meer hebben van kennis van hoog niveau. Nederland scoort in veel internationale lijstjes over onderwijs en innovatie een typische tiende plaats. Dat betekent dat we weliswaar veel landen achter ons laten, maar ook dat vergelijkbare landen het beter doen. En dat is echt een groot probleem. Onze investeringen in het cluster onderwijs, wetenschap en innovatie zijn de afgelopen 10 jaar met 0,0 procent gegroeid. Let op de nul achter de komma…"
"Qua wetenschap zitten we nog wel in de mondiale top vijf, maar dat komt vooral door investeringen in het verleden. We zitten in een glijvlucht. Dat komt vooral doordat we er niet in slagen onderwijs, wetenschap en innovatie als één samenhangend cluster te behandelen. Het beleid is te gefragmenteerd. Opleiding, kennis en verdienend vermogen zijn onlosmakelijk met elkaar en zouden ook op die manier door de overheid moeten worden behandeld. Jonge hoogopgeleide mensen genereren uiteindelijk ook het werk voor anderen."
"De positie van de grote bedrijfslaboratoria in Nederland is aan het veranderen. Kennis wordt steeds meer een publiek goed. Samenwerking met publieke kennisinstellingen wordt zo belangrijker. Dat heeft consequenties voor de overheid. Ook in deze crisis kiezen veel bedrijven ervoor om hun research & developmentinspanningen op peil te houden, juist omdat ze weten dat het nodig is om straks te kunnen bestaan. Daar moet de overheid een voorbeeld aan nemen. Door nu niet hierin te investeren legt mijn generatie de rekening bij de volgende."
Oplossing
"Het is een beetje gratuit om in deze tijden van bezuinigingen te vragen om meer financiering. Maar niet alleen onze bedrijven, onze hele samenleving moet zich realiseren dat de uitgaven voor onderwijs, wetenschap en innovatie investeringen zijn voor de lange termijn. We kunnen veel winnen door de drie elementen van de kenniseconomie – onderwijs, wetenschap en innovatie – bij elkaar te brengen."
"Iedereen vindt het nu best belangrijk, maar we moeten een stap verder en het écht belangrijk maken. Het gaat erom alle inspanningen op dat gebied met elkaar te verbinden. Samenwerken waar mogelijk en de kennis vergroten, met de blik op de lange termijn. Een onafhankelijke instantie die los van de korte politieke cycli en de waan van de dag hierin lijn brengt is wat dat betreft al een heel goede start."
Wie is Robbert Dijkgraaf?
Hij is waarschijnlijk een van Nederlands bekendste wis- en natuurkundigen. Robbert Dijkgraaf (50) is onder meer president van de KNAW (de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen), lid van het innovatieplatform, trekker van de evaluatie van het IPCC-klimaatonderzoek en universiteitshoogleraar aan de UvA in Amsterdam. Zijn landelijke bekendheid dankt hij onder meer aan zijn columns in NRC Handelsblad. In 2003 won hij een Spinozapremie, de hoogste wetenschappelijke onderscheiding van Nederland.
