Minister Verhagen (Innovatie) heeft zijn eerste concrete stappen gezet om innovatie te ondersteunen: er komt in 2012 een innovatiefonds voor het MKB. Daarmee komt er niet ineens een flinke slok nieuw kapitaal op de markt.
Verhagen presenteerde zijn plannen op de dag dat de tien zogeheten topteams uit verschillende sectoren van het bedrijfsleven hun adviezen indienden hoe Nederland innovatiever te krijgen.
MKB+
Nadat het regeerakkoord al duidelijk had gemaakt dat een reeks innovatiesubsidies in de toekomst worden vervangen door een fonds, kondigde Verhagen vrijdag het Innovatiefonds MKB+ aan. Het nieuwe fonds moet ervoor zorgen dat ondernemers makkelijker financiering kunnen vinden voor veelbelovende investeringen. Het krijgt bovendien een revolving karakter: "Ondernemers kunnen het geld lenen als durfkapitaal en moeten het ook weer terugbetalen zodat andere ondernemers weer van het geld kunnen profiteren," aldus Verhagen.
Concurrentie Venture capital?
Over de invulling van het innovatiefonds is nog weinig bekend, maar je zou kunnen bedenken, dat Den Haag zich nadrukkelijker dan ooit op het terrein van de Nederlandse durfinvesteerders zal begeven. Tot nu toe staken investeerders als Prime Ventures, Newion en LSP samen sinds 2000 op zijn best honderden miljoenen risicokapitaal in relatief jonge techbedrijven. Als daar een zak geld van een half miljard van de overheid naast komt te staan, is dat een flinke concurrent.
Technopartner
Voor investeringen in ondernemingen in de allervroegste fase maakten vele financiers al sinds 2005 gebruik van de zogenoemde Seed-faciliteit van Technopartner. Dat stelde achtergestelde leningen beschikbaar waarmee het kapitaal van door marktpartijen opgetuigde ´seedfondsen´ werd verdubbeld. Op die manier wordt veilig gesteld dat de investeringsbeslissing voor risico en verantwoording van de venture capitalinvesteerder kwam, terwijl hun risico enigszins werd gedempt. Tientallen nieuwe seedfondsen zijn nog steeds bezig hun fondskapitaal van in totaal 190 miljoen euro te 'zaaien'. Softwarebedrijven als Mendix en CWR Mobility en biotechbedrijf Merus danken hun funding indirect aan deze Seed-regeling.
Twinning
Hoe belangrijk het is dat de overheid niet zelf beslist waarin risicodragend te investeren, heeft een decennium geleden Twinning duidelijk gemaakt. Dat grootschalige project om te investeren in innovatieve startups draaide uit op een kostbare mislukking. Enerzijds doordat vanaf 2000 alles wat met internet te maken had, in elkaar zakte, anderzijds doordat investeringsbeslissingen misschien niet zorgvuldig genoeg werden genomen: met overheidsgeld is het in de regel makkelijker kiezen dan met kapitaal van klanten.
Innovatiefonds: oude wijn
Wie de overheid niet graag aan de knoppen ziet op de markt voor risicokapitaal, kan gerust zijn: het Innovatiefonds MKB+ is deels een verhaal van oude wijn in nieuwe zakken. De 500 miljoen wordt over de periode tot en met 2015 uitgesmeerd en over een aantal bestaande regelingen. De al genoemde Seed Capital regeling van Technopartner (budget 2011: 21,5 miljoen) gaat er naadloos in over, net als de regeling rond Innovatiekrediet, waarmee dit jaar 47,5 miljoen euro is gemoeid. Het budget voor innovatiekredieten wordt wel verdubbeld, vanuit de gedachte dat geld lenen (en liefst met rendement terugkrijgen) een stuk beter werkt dan subsidies weggeven. Zo is het jaarlijkse budget van het innovatiefonds al goeddeels op.
Nieuw: Early Stage fund
De venture capitalwereld kan dus gerust zijn; de overheid gaat niet concurreren op de kapitaalmarkt. Sterker nog: met het resterende budget van het innovatiefonds wordt een regeling opgetuigd die gaat lijken op die rond zaaikapitaal, maar bedoeld is voor risicodragende financieringen in een iets later stadium dan de seed-fase. Een naam of structuur heeft die regeling nog niet, maar duidelijk is wel, dat de fondsen moeten worden opgetuigd door marktpartijen, en dat de overheid mee-investeert. Dit keer zal EL&I minder dan de helft van het kapitaal fourneren, en ook minder bescheiden zijn bij de verdeling van de returns, aldus een ingewijde.
Lees ook:
-
Techondernemers: Verhagen goed bezig
-
TB/Fast50-onderzoek: overheid en tech-ondernemers
-
Hoezo geen innovatie?
-
De zeven innovatie zonden
-
Deze topsectoren mogen lobbyen
-
125 mln voor NanoneXT
-
Woeker met patenten
Elke week het beste van TechBusiness in de mail? Vraag de nieuwsbrief aan.
