De eerste mbo van Paul Hesselink ging bijna per ongeluk. De tweede was doelbewust. Inmiddels is zijn Kiwa verdubbeld in omvang.
De Kiwa-ceo heeft inmiddels flink wat ervaring met management buy outs. De eerste keer dat hij ermee te maken kreeg, in 2006, gebeurde het haast zonder dat hij er erg in had. Er was eind 2005 een nieuwe drinkwaterwet aangenomen waardoor de Nederlandse waterleidingbedrijven werden gedwongen om Kiwa, de certificeringsorganisatie die ze op dat moment gezamenlijk in bezit hadden, van de hand te doen. Hesselink kreeg de bevoegdheid om samen met de rest van het management op zoek te gaan naar geïnteresseerde partijen.
Groter percentage
Die waren er genoeg, maar allemaal stelden ze een voorwaarde: het management moest meedoen. Hesselink, lachend: “Dus dan heet het opeens een management buy out.” Die eerste management buy out vond in 2006 plaats, waarbij het management van Kiwa werd bijgestaan door ABN Amro Participaties, dat een meerderheidsbelang kocht. Hesselink en negen collega’s verkregen een aanzienlijk minderheidsbelang. “We hebben bewust een groter percentage dan de door ABN Amro minimaal verlangde 5% gekocht. Zo behielden we meer eigen handen aan het stuur”, zegt Hesselink.
Anders in de etalage
Vorig jaar kreeg hij wederom met een management buy out te maken. Eind 2010 maakte ABN Amro bij een goed glas wijn bekend Kiwa te willen verkopen. “Ze vonden het prima geweest. Daarnaast wilden ze cash vrijmaken om de staat af te lossen.” Wederom kreeg het bestuur van Kiwa de ruimte om een potentiële bieder te zoeken. “Daar hebben wij specifiek om gevraagd en dat vertrouwen hebben we gekregen. Als je zelf een geïnteresseerd bedrijf zoekt, kan je het verkoopproces ook beter in de hand houden. Hadden we dit initiatief niet genomen, dan waren we in 2012 in de etalage gekomen.”
Onbedoeld toch een veiling
Hesselink en zijn collega’s kregen drie maanden de tijd om rond te kijken. “Ik ben letterlijk met een brochure de boer op gegaan”, vertelt hij. “We wisten al dat een stuk of 25 partijen ons interessant vonden, dat ging van strategen, naar private equity tot langetermijn-investeerders. Met twaalf van hen zijn we in gesprek gegaan, waarna we in april 2011 hebben gevraagd wie onder de door ons opgestelde voorwaarden nog interesse had. Tot onze schrik kregen we 11 indications of interest. Onbedoeld waren we dus toch in een soort veiling terecht gekomen.”
Vers strategisch plan
Op 8 juli 2011 was de signing van de secondary management buy out een feit. ABN Amro maakte plaats voor NPM Capital, terwijl in december ook nog een groep van 150 Kiwa-medewerkers instapte en het senior management van Kiwa het aandelenbelang in het bedrijf uitbreidde. Om het vertrouwen vanuit het management te benadrukken, maar ook om nog beter de handen aan het stuur te houden. Hesselink en consorten hebben altijd geprobeerd om vooral zelf de richting aan te geven en de management buy outs van Kiwa laten zien wat deze proactieve houding kan opleveren. Allebei de keren lag er een vers opgesteld strategisch plan klaar, waarmee potentiële nieuwe investeerders overtuigd konden worden.
Bewijsmateriaal
Het doel was helder: Kiwa verder ontwikkelen naar een autonome commerciële onderneming met beide keren een verdubbeling van de omzet binnen vijf jaar tijd, via een verbreding van het portfolio en expansie naar het buitenland. Er was al bewijsmateriaal om op terug te vallen, want de omzet van Kiwa groeide tussen 2004 en 2006 al van 25 miljoen naar 55 miljoen euro. Ook later bleef het Kiwa voor de wind gaan, want in 2010 werd een omzet gedraaid van 110 miljoen euro, waarmee de voorspelde verdubbeling dus werd behaald. Het aantal medewerkers groeide tussen 2004 en 2011 van ongeveer 200 naar 1250.
Bedrijfsplan gekocht
In het nieuwe strategische plan, dat loopt tot 2015, is wederom een ruime verdubbeling voorzien, naar 250 tot 300 miljoen euro. Door deze successen kon het management steeds een groter vertrouwen in hun operationeel handelen vragen, eerst van ABN Amro, daarna van NPM Capital, zo vertelt Hesselink. “Dat hebben we vooraf afgesproken. Uiteraard mogen ze vragen stellen en meedenken over de koers van Kiwa, maar wij willen niet dat ze mensen langssturen om samen de hele dag spreadsheets door te nemen. Eigenlijk hebben de nieuwe aandeelhouders twee keer een bedrijfsplan gekocht.”
Dit is deel III in een serie over management buy outs, die vaak voor een flinke prestatieverbetering zorgen bij bedrijven. Morgen: de mbo van Wehkamp.nl.
