Geen producten in de winkelwagen.
Bestuurders die eenmaal in de media in opspraak komen, worden veroordeeld zonder zich fatsoenlijk te kunnen verdedigen. Berenschot organiseerde een drukbezochte bijeenkomst over het probleem. Annemarie Jorritsma mocht er krokodillentranen huilen.
Is John Kerry een oorlogsheld of niet? Amerikaanse kiezers werden tijdens de jongste Amerikaanse verkiezingen in verwarring gebracht door berichten in de media over de vraag of hij zijn Purple Heart-onderscheidingen wel echt verdiend had. De verdachtmakingen waren op drijfzand gebaseerd, maar de twijfel was gezaaid en Kerry verloor nipt van George W. Bush.Ben je eenmaal in opspraak dan is het kwaad al geschied. Het maakt nauwelijks meer uit of de beschuldigingen kloppen. Je reputatie is naar de maan en je bent veroordeeld zonder vonnis. Over dit thema organiseerde adviesbureau Berenschot vorige week een bijeenkomst in de Rode Hoed in Amsterdam. Politici zoals minister Pechtold en de Almeerse burgemeester Jorritsma discussieerden met journalisten als Harm Taselaar, de hoofdredacteur van RTL Nieuws.Was Ruud Lubbers schuldig aan ongewenste intimiteiten? Een onderzoekscommissie van de VN vond van niet, maar de media hadden genoeg kwaad aangericht om functioneren onmogelijk te maken. Een slachtoffer van zo’n ‘mediaveroordeling’ was aanwezig tijdens de bijeenkomst. Han Vermeulen, oud-directeur van Leemhuis en Van Loon, werd in oktober 1997 op de beursvloer gearresteerd op verdenking van handel met voorkennis. Anderhalve maand zat hij in voorarrest. Later bleek de hele zaak – de Clickfonds-zaak – een zeperd van het openbaar ministerie te zijn.De zaal werd stil toen Vermeulen zijn verhaal deed. Zijn loopbaan was naar de knoppen. Met zijn vennoten stond hij op het punt hun zaak te verkopen, naar dat geld kon hij fluiten. Sommige media wisten ineens te melden dat hij een onechte dochter in Rusland dan wel Denemarken had en bovendien in drugs handelde.
Kopieergedrag
Maar wie had de schuld van Vermeulens problemen? Het openbaar ministerie natuurlijk, antwoordde hij. Niet de media. En wie heeft Lubbers eigenlijk aan de schandpaal genageld? Dat was Cynthia Brzak, niet de pers. Media dikken soms een verhaal aan, bovendien maken ze fouten. Maar bij een veroordeling zonder vonnis spelen ze lang niet altijd de hoofdrol. Jammer was dat de avond hier bij bleef steken. Ook de aanwezige politici kwamen niet veel verder dan krokodillentranen huilen omdat ze wel eens verkeerd werden geciteerd of er in hun privé-leven werd gegraven. Ze vergaten er bij te zeggen hoe ze tijdens hun carrière hebben geprofiteerd van de aanwezigheid van talloze cameraploegen, die hun commentaren en proefballonnetjes keurig uitzonden.Valt er dan niets in te brengen tegen de media? Zeker wel. Journalisten vertonen kopieergedrag. Zelfkritiek is de sector vreemd. Er wordt snel en oppervlakkig gewerkt. Grotendeels is dat inherent aan het journalistieke proces, en het was goed geweest om dat tijdens de bijeenkomt onder de loep te nemen. De aanwezige bobo’s hadden het liever over het hen aangedane onrecht.Terwijl de oplossing er ook al is: internet. Redacties gaan internet steeds vaker gebruiken om redactionele beslissingen toe te lichten en bestuurders en bedrijven gebruiken hun websites en -logs om uit te leggen dat ze verkeerd geciteerd zijn en hoe ze het dan wél hadden bedoeld. Met de opmars van interactieve media verliezen de massamedia hun almacht. Voor John Kerry komt dat helaas te laat.
