Op te veel scholen hangt een demotiverende sfeer. De leidinggevende speelt hierin een essentiële rol. Leraren willen dat de school beter wordt georganiseerd en dat nadruk wordt gelegd op hun eigen prestaties.
Dit blijkt uit onderzoek van Hay Group. Leraren willen dat de school beter wordt georganiseerd en er meer nadruk wordt gelegd op hun eigen prestaties. "Managers moeten op het netvlies krijgen wat hun impact is op het werkklimaat," aldus Peter Langerak, senior consultant bij Hay Group en voormalig leraar. "Op te weinig scholen voelen leraren zich uitgedaagd tot persoonlijke ontwikkeling en het boeken van resultaten." Volgens de leraren verbetert het klimaat aanzienlijk als de managers meer duidelijkheid scheppen en de nadruk komt te liggen op de resultaten van de leraar zelf.
Beoordelen
"In vergelijking met andere Nederlandse organisaties, beoordelen leraren hun organisatie nu nog vaak lager op het gebied van ‘teamgeest', ‘duidelijkheid' en ‘prestatiemaatstaven'", vertelt Langerak. "Terwijl dit juist essentiële dimensies zijn bij uitmuntende organisaties." Leraren willen weten wat van hen verwacht wordt en hoe dit past in de doelstellingen van de school. Daarnaast willen leraren meer nadruk op eigen prestaties en resultaten. Langerak: "Waarom worden leraren bijvoorbeeld niet beoordeeld op verbetering van leerresultaten van de leerlingen of de projecten die ze uitvoeren?"
Impact
Volgens het internationale onderzoeks- en adviesbureau richt de focus van politici, leraren en leerlingen voor verbetering van het onderwijs zich nu nog te veel op de leraren zelf, terwijl vooral ook moet worden gekeken naar de rol van de leidinggevende. "Onderwijsmanagers moeten op het netvlies krijgen wat hun impact is op het werkklimaat", vervolgt Langerak.
Democratisch
"Elke manager heeft via het werkklimaat dat hij creëert impact op de resultaten van de school. Die invloed kan positief en negatief zijn." Het verschil tussen een demotiverend en een hoog motiverend, energiegevend klimaat wordt door Hay Group verklaard door de leiderschapsstijlen van de leidinggevende. "De meest effectieve onderwijsmanagers gebruiken minimaal drie dominante stijlen: de democratische, coachende en gezaghebbende stijl. De meest effectieve onderwijsmanagers laten een breed repertoire aan stijlen zien," aldus Langerak.
Luisteren
In het onderwijs wordt door managers veelal de democratische leiderschapsstijl gehanteerd. "Dit betekent veel vergaderen, veel luisteren en weinig kritiek op slechte prestaties," vertelt Langerak. "Vaak komt de leidinggevende uit de eigen groep leraren, waardoor het gevoel heerst collegiaal te moeten blijven. Het ‘wij-gevoel' overheerst, terwijl leraren juist behoefte hebben aan duidelijkheid, richting en prestatiedoelstellingen." In hoog motiverende scholen heeft de leidinggevende ook de gezaghebbende en coachende stijl in huis, terwijl in demotiverende scholen de dwingende en maatgevende stijl meer voorkomt. "Maar ‘doe wat ik zeg' en ‘doe zoals ik' werken averechts in het onderwijs."