Mark Rutte heeft IJzeren Rita uit de VVD-fractie gezet. Heeft hij hiermee eindelijk zijn leiderschap getoond? Of is hij in de val getrapt door de zeer vernuftig gehanteerde managementtechnieken van Rita Verdonk? Leden van ons online lezerspanel zeggen er vrijwel eensluidend over: “Verdonk heeft groot inzicht getoond in het gebrek aan leiderschap van haar ex-collega.”
Het was eigenlijk business as usual in de VVD-fractie deze week. Rita Verdonk uitte kritiek op de partijkoers, Mark Rutte werd boos. Dit keer was de afloop echter iets anders dan voorheen, want de VVD-fractieleider zette IJzeren Rita uit de fractie. Volgens Archi Leenaers, directeur van Anatech, is de strijd binnen de VVD te vergelijken met de strijd om de leiding van een bedrijf. “De één (Rutte) wordt gesteund door het personeel (de VVD-partij), de ander (Verdonk) door de eigenaren (de VVD-kiezers). Je hoeft geen managementgoeroe te zijn om te begrijpen dat twee directeuren – ieder met een eigen visie, achterban en stijl van leidinggeven –niet in hetzelfde bedrijf kunnen functioneren.”
Niet vreemd dus, dat het uiteindelijk toch fout is gegaan. De vraag is echter wie als winnaar uit de strijd is gekomen, Rutte of Verdonk. Wim Joosten, directeur van Jegro, denkt geen van beiden: “Rutte mist visie en leiderschap, Verdonk is te beperkt in haar politieke denken om zelfstandig in de politiek verder te gaan. Ze heeft na haar verlies in de strijd om het voorzitterschap geen keuze gemaakt en onderkent haar tekortkomingen niet.”
Daar denkt Diny van den Bout, ondernemerscoach & trainer bij IDPlein anders over: “Mevrouw Verdonk heeft groot inzicht getoond in het gebrek aan leiderschap van haar ex-collega. Haar timing is perfect, zij heeft een keuzemoment gecreëerd, grote klasse. Mark Rutte verbleekt bij Verdonk.” Leenaers valt haar bij: “Verdonk heeft de kans gegrepen om haar plannen voor een rechtser beleid te realiseren.”
Managen vs. politiek
Dat Rutte geen sterke leider is, heeft voor Verdonk deze kans gecreërd, zegt Joosten: “Een sterk leider had duidelijke afspraken met haar moeten en kunnen maken. Zij accepteert een persoon als Bolkestein namelijk wel. Rutte was hiertoe niet in staat en liet een gedoogsituatie ontstaan.” Van den Bout is het met hem eens: “Rutte heeft krampachtig geprobeerd de baas te spelen binnen de fractie. Helaas, hij is het niet. Evenmin profileert hij zich als schaakgrootmeester. Voor deze laatste zet had hij geen slechter moment kunnen uitkiezen. Het op handen zijnde congres kan zijn lot als fractieleider bezegelen. Zeker als de VVD-leden uit electorale overwegingen hun steun uitspreken voor Rita.”
Wat de gevolgen zijn van het gedwongen vertrek van Verdonk uit de VVD-fractie is nog onduidelijk. “Het hele verhaal laat in ieder geval zien dat het managen van een bedrijf parallellen heeft met het reilen en zeilen in de politiek”, zegt Leenaers: “Daar waar grote ego´s belangrijker belangen hebben dan het bedrijfsbelang, ontstaat aanzienlijke bedrijfsschade die zelfs de existentie van de onderneming ernstig kan ondermijnen. Een eigen – verborgen – agenda hoort niet thuis in de bagage van een goed manager.”
