Liefst 100.000 banen moeten er van het kabinet bijkomen. Hoe? Dit zijn de 4 sturingsmechanismes.
Naast lastenverlichting heeft banengroei voor het kabinet de allerhoogste prioriteit, kun je concluderen uit de Miljoenennota 2015 die op Prinsjesdag is gepresenteerd. Zo'n 100.000 banen moeten erbij komen. Hoe? Door in te zetten op 4 sturingsmechanismes:
#1. Mkb zien als ruggengraat
Het kabinet kiest het midden- en kleinbedrijf duidelijk als ruggengraat van het gehoopte economische herstel. Met name voor kleine ondernemers moet het aantrekkelijker worden mensen in dienst te nemen. Het mkb krijgt een extra zetje in de rug door het Toekomstfonds. Dat omvat initieel 200 miljoen euro voor de financiering van innovatieve en snelgroeiende mkb-bedrijven en voor fundamenteel en toepassingsgericht onderzoek.
Stimulering van kleine, innovatieve bedrijven kan een aanjaageffect hebben op de grote ondernemingen. Zij zijn op zoek naar groeibriljanten met veel potentieel, maar die moeten wel eerst een veelbelovende basis hebben gecreëerd, en dat kan makkelijker door een beroep te doen op het Toekomstfonds. Het kabinet komt met het Toekomstfonds tegemoet aan de wens van de Tweede Kamer om de aardgasbaten een bestemming te geven die echt in het teken staat van investeren.
#2. Lastenverlichting
Volgend jaar gaan de lasten op arbeid met 1 miljard euro omlaag. Daarvan is 500 miljoen euro bedoeld voor hogere arbeidskorting en 475 miljoen euro voor een lager tarief in de eerste belastingschijf. Hoe minder belasting, hoe meer werken beloond wordt, en hoe meer de werkloosheid daalt, moet het kabinet gedacht hebben. De belastingmaatregelen moeten de werkloosheid dan ook omlaag krijgen van 650.000 naar 605.000. Op de langere termijn moet herziening van het belastingstelsel 15 miljard euro per jaar aan lastenverlichting voor burgers en ondernemers opleveren.
#3. Huizenmarkt stimuleren
Een andere concrete maatregel is dat het tijdelijk verlaagde btw-tarief voor bouw en renovatie wordt verlengd tot 1 juli 2015. Hier kan de bouwsector van profiteren. Daarnaast wordt – om de doorstroming op de huizenmarkt te bevorderen – de maximale periode voor de aftrek van rente op restschulden verlengd van 10 naar 15 jaar. Hiervan kunnen aannemers profiteren en in het verlengde daarvan ook meubelwinkels en bouwmarkten. Rob van Wingerden, de kersverse ceo van de geplaagde bouwer BAM, zal er in elk geval blij mee zijn.
#4. Export ondersteunen
De overheid wil niet alleen een aantrekkelijk investeringsklimaat creëren, maar ook exporterende bedrijven actief ondersteunen. Een groot deel van de beoogde banengroei in Nederland moet namelijk komen van bedrijven die drijven op export, met name die in de chemie, voedingsmiddelen- en metaalindustrie, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Internationale spanningen en problemen met kredietverzekering kunnen export in de weg staan en de overheid kan een rol spelen om plooien glad te strijken, zodat exporterende bedrijven weer vrij baan krijgen.
Groei is mager
Het beleid van het kabinet-Rutte is via deze 4 pijlers dus volop gericht op economische groei en terugdringen van de werkloosheid. In de praktijk gaat het met beide echter nog moeizaam. De economische groei blijft magertjes, met een verwachte 1,25 procent voor 2015 ten opzichte van 0,75 procent in 2014. En dan nog zijn die cijfers met een wolk van onzekerheid omgeven.
Oekraïne
De Miljoenennota stelt bijvoorbeeld expliciet dat escalatie van de spanningen rond Oekraïne de verwachte groei met 0,25 tot 0,5 kan temperen. En wie weet wat er volgend jaar nog meer gebeurt. Maar je kunt het ook positief bekijken: met de mond – en ook wel met de portemonnee – draagt het kabinet in elk geval wel uit dat het ondernemers en bedrijven een warm hart toedraagt.
Ambitie
Het kabinet heeft de ambitie om terug te keren naar het groeitempo van vóór de crisis, en zelfs méér dan dat. De gemiddelde jaarlijkse groei moet hoger uitkomen dan de 1,5 procent structurele groei van het begin van deze eeuw, stelt de Miljoenennota. De groei zal steeds meer moeten komen uit een verhoging van de arbeidsproductiviteit: we moeten met zijn allen meer en langer werken. Meer uren, maar ook meer jaren, zoals voortvloeit uit de eerder doorgevoerde verhoging van de pensioenleeftijd van 65 naar 67 jaar.
Meer investeren
Ook met de verwachtingen voor de bedrijfsinvesteringen neemt het kabinet een voorschot op de toekomst, door te anticiperen op terugkeer naar groei. In 2013 krompen de investeringen met 2,5 procent, in 2014 zullen ze naar verwachting met 2,5 procent toenemen en in 2015 zal de verwachte groei oplopen naar 5,5 procent.
Hand van de knip
Voor 2015 doet het kabinet opnieuw een dringend beroep op de consument om de hand van de knip te halen. Het kabinet rekent erop dat de binnenlandse bestedingen, waaronder de consumptie van huishoudens, na jaren van krimp weer zullen groeien. Premier Rutte heeft meermaals opgeroepen om meer te gaan uitgeven. Koop dat huis, koop die nieuwe auto, zei hij herhaaldelijk, om de burger aan het kopen te krijgen. Want ondanks alle maatregelen uit de Miljoenennota is de bestedingsgroei de echte aanjager van het economisch herstel. En dus zal Rutte die boodschap nog vaak moeten herhalen.
