Amerikaanse manager is een generaal die de lijnen uitzet
Toen ik in 1997 met twee koffers naar de VS afreisde om voor een paar weken een project uit te voeren, had ik niet kunnen vermoeden dat ik hier tien jaar later een huisje, boompje, beestje en een eigen bedrijf in Manhattan zou hebben.
De eerst vier jaar heb ik gewerkt als commercieel attaché bij het Nederlandse Consulaat in New York, waar ik het Nederlandse bedrijfsleven ondersteunde op de Amerikaanse markt en bij VN-organisaties in New York.
Verschillen onderschatten
Toen ik in 2002 mijn eigen bedrijf ‘New Amsterdam Trade & Consultancy' opstartte, had ik niet verwacht, dat ik na jaren leef- en werkervaring in de VS, nog steeds tegen praktische, bureaucratische en culturele uitdagingen zou aanlopen. De doelstelling van New Amsterdam was oorspronkelijk alleen om bedrijven te adviseren en te vertegenwoordigen richting VN-organisaties. Al snel merkte ik dat er een markt was om bedrijven ook op de Amerikaanse markt te vertegenwoordigen. Ik zag namelijk hoe Nederlandse bedrijven tijdens hun Amerikaanse marktbewerking (inclusief fusies en overnames) kansen lieten liggen omdat ze de culturele verschillen tussen Nederland en Amerika, maar ook tussen de Amerikaanse staten onderling onderschatten.
Netwerkcultuur
Daar waar (culturele) verschillen tussen Nederlandse en Aziatische bedrijven overduidelijk zijn en daarom veel aandacht krijgen, lijken Nederlandse bedrijven moeite te hebben met het onderkennen en inschatten van verschillen met Amerika. Ze misinterpreteren Amerikaanse vriendelijkheid en oprechtheid, onderschatten de competitiedrift, overdrijven de obstakels als gevolg van productaansprakelijkheid, of vertrouwen hun belangen aan de verkeerde mensen toe. Loyaliteit en ethiek delven hier nogal eens het onderspit. Wellicht heeft dit te maken met de ‘survival of the fittest' mentaliteit die Amerikanen al van jongs af aan wordt bijgebracht.
Een ander verschil is dat zaken in Amerika grotendeels binnen een netwerk van bedrijven en individuen beklonken worden, en dat je met het juiste netwerk je ontwikkeling zakelijk en privé enorm kunt uitbreiden en versnellen. In Nederland wordt deze netwerkcultuur toch meer als iets ‘vies' beschouwd.
Generaal die lijnen uitzet
Ook op het gebied van managementstijl zijn verschillen met Nederland op te merken. Amerikanen kijken soms met ongeloof naar de Nederlandse manager die vooral op ‘softe' aspecten wordt beoordeeld, en een ‘communicator' en ‘coach' moet zijn. De Amerikaanse manager is meer de generaal die de lijnen uitzet en doelstellingen met een zo groot mogelijke efficiency probeert te bereiken. De werknemer is in veel industrietakken slechts een ‘factor arbeid' die je flexibel inzet. Loyaliteit tussen werkgever en werknemer is beduidend minder in de VS dan Nederland. Schriftelijke arbeidscontracten bestaan zelden. Er is vaak sprake van ‘employment at will' wat in de praktijk inhoudt dat je van paycheck naar paycheck werkt. Opzegtermijn is van beide kanten kort. Zo kort zelfs dat bij ontslag of aankondiging van vrijwillig vertrek, een escorte van beveiligingspersoneel meeloopt om nog even de spulletjes van het bureau te pakken. Soms wordt zelfs dat voor je gedaan. Daarna word je buiten de deur gezet zonder dat je ook maar de kans krijgt om je computer aan te raken of afscheid te nemen van je collega's.
Vies
Nederlanders zijn naar mijn mening nogal eens eigenwijs, en zien Nederlandse gebruiken als het uitgangspunt. Wat daarvan afwijkt, is vreemd. Gezien de omvang van Nederland soms niet helemaal terecht, denk ik zo. Ik denk dat Nederlandse bedrijven in Amerika meer gebruik zouden kunnen maken van kennis en ervaring die reeds door anderen is opgedaan.
Jacob Willemsen
President-eigenaar New Amsterdam Trade & Consultancy
Over Jacob Willemsen
Jacob Willemsen is getrouwd met Amerikaanse, heeft één zoon van twee jaar oud, werkt in New York en woont in New Jersey. Zijn bedrijf New Amsterdam verleent strategisch en praktisch advies aan Nederlandse bedrijven die zaken (willen) doen in Amerika en met multilaterale ontwikkelingsorganisaties zoals de Verenigde Naties en Wereld Bank Groep. Twee spreuken die Amerikanen vaak succesvol maken: ‘Think big' en ‘It never hurts to ask'.
