Is het businessmodel Gratis nog steeds de toekomst, of lukt het bedrijven om de gebruiker te laten betalen voor online content?
Gratis is geen keuze, zo vertelde Chris Anderson tegen MT. Een jaar na dat gesprek speelt die uitspraak voor veel bedrijven nog steeds een belangrijke rol in de zoektocht naar een goed verdienmodel, met name in de media- en entertainmentindustrie. Het volgende ‘slachtoffer’ lijkt de boekenwereld te worden, waar de e-reader in opmars is. Steeds meer boeken worden digitaal, en zoals Anderson het in zijn boek ‘Free’ omschreef: als het digitaal is wordt het vroeg of laat gratis. Piraterijbestrijder Brein staat al in de startblokken om uitgeverijen bij te staan in de strijd tegen het downloaden.
Betaald + gratis
Steeds meer bedrijven lijken echter de juiste mix te vinden tussen een gratis en een betaald component, het zogenaamde freemiummodel, wat de verschillende partijen hoop geeft voor de toekomst. Niet alleen muziekdienst Spotify, dat onbeperkt muziek luisteren aanbiedt, maar ook het Amerikaanse Hulu.com experimenteert hiermee. Hulu.com is een online videosite, een soort uitzending gemist eigenlijk. Tot voor kort was alle content gratis (maar alleen te bekijken in Amerika in verband met rechtenkwesties), recentelijk kondigde het bedrijf aan dat het een extra abonnementsmodel aan gaat bieden; voor 9,99 dollar per maand krijgt de consument een groter aanbod en kunnen ze niet alleen op het web, maar ook op HD TV’s, de iPad en mobieltjes programma’s kijken. Zowel Spotify als Hulu.com blijven naast een betaalde variant ook een gratis model aanbieden.
Radiohead
Ondertussen blijven verschillende bedrijven experimenteren met het businessmodel Gratis. Zo mogen bezoekers van de Piraterij-conferentie die door het Tilburgse festival Incubate (waar we al eerder over schreven, toen het festival nog ZXZW heette) wordt georganiseerd zelf bepalen wat ze als toegangsprijs betalen, een model dat eerder succesvol werd gebruikt door rockband Radiohead. Andere voorbeelden: Bloomberg ziet gratis content als lokkertje, gebruikers van Sony’s Playstationspelcomputer krijgen gratis extra’s bij een Plusabonnement, terwijl gebruikers van de Ping-applicatie op de mobiele telefoon, waarmee gratis berichten kunnen worden verstuurd, binnenkort wellicht ook gratis kunnen bellen, als ze maar even de tijd nemen om naar een commerciële boodschap te luisteren. Want dat is één van de aspecten van gratis: online betalen we met tijd.
Rupert Murdoch
Tegenover deze initiatieven staan de bedrijven die voor een andere koers kiezen. Of moeten kiezen, zoals Ning overkwam. De netwerkdienst maakte eerder dit jaar bekend alle gratis accounts op te heffen, omdat er niet voldoende omzet werd gegenereerd met advertenties. Daarnaast is er natuurlijk nog Rupert Murdoch, één van de grootste tegenstanders van gratis content, die het publiek probeert weer te laten betalen voor online nieuws. De mediamagnaat is een groot fan van Apple´s iPad, hij denkt dat het apparaat de redding kan zijn voor de kranten.
Wired
Hij zal blij zijn geworden van het nieuws over tijdschrift Wired, dat in één dag 24000 betaalde apps voor de iPad verkocht. Grappig detail: de hoofdredacteur van Wired is Chris Anderson. Wired biedt alle content gratis aan op de reguliere website, maar vraagt geld voor het volledig opgemaakte tijdschrift, op papier en nu dus ook op de iPad. Inmiddels zijn ook de eerste gevolgen bekend gemaakt van de betaalmuur die Murdoch op de website van The Times en The Sunday Times heeft laten plaatsen. 10% is bereid te betalen voor online content, en het bezoek van The Times liep ´slechts´ terug met 66%.
Google dan maar?
Volgens sommigen moet de echte redding van de media echter van Google komen. De Italiaanse krant La Repubblica meldde in juni dat het bedrijf Italiaanse kranten heeft benaderd voor een nieuwe dienst genaamd Newspass. Bedrijven zouden daarbij via Google News betaald worden voor hun content met zogenaamde microbetalingen. Wordt dus, wederom, vervolgd.
>> Meld u aan voor de Nieuwsbrief van MT en ontvang daarbij een gratis hotelbon.
Lees ook het boek 'Free' van Chris Anderson.
