"De interim wordt specifieker ingezet"
Het is het klassieke terrein van de interim, dat van de crisismanager, de turnaround- of verandermanager, de projectmanager. De laatste jaren komen er andere soorten interim-managers bij.
Interim-management is een vak, zegt Fred Doeleman, directeur van K+V interim management. Je kunt het leren en er carrière in maken – bij K+V staan dertigers als interimmanager ingeschreven. In het vak gaat het om ‘specifieke vragen', er is sprake van een ‘in between-fase' bij de opdrachtgever, bijvoorbeeld als de directeur is vertrokken en er nog geen nieuwe is, of als een organisatie als geheel een verandering doormaakt.
De interimmer heeft ‘geen verleden en geen toekomst in de organisatie', zegt Doeleman. "Hij heeft minder last van heilige huisjes, hij hoeft geen blad voor de mond te nemen, hoeft volgend jaar op de verjaardag van Jantje niet de populaire jongen uit te hangen. Juist omdat hij van buiten komt kan hij duidelijk maken dat er andere belangen zijn dan alleen die van specifieke medewerkers."
Ze zien hem niet altijd graag komen, de interim. "Maar vaak gaat er na twee, drie weken een zucht door de organisatie: eindelijk iemand die tijd voor ons heeft, eindelijk iemand die luistert." De interim-manager, zegt Doeleman, is "een spiegel, een coach, een masseur, vooral niet de wijsneus die komt vertellen hoe het moet. Als je op die manier probeert een geloof te verspreiden heb je de essenties van het vak niet begrepen."
De vraag naar interim-managers zit in de lift, zegt Doeleman. Volgens de directeur komt het omdat het weer goed gaat met de economie. "Tijdens de laatste laagconjunctuur van 2001 tot 2004 werden interimmers niet en bloc gevraagd. Daar was geen geld voor. Interim- managers hebben nog altijd de naam van koude saneerders in tijden van crisis, maar ze worden juist meer gevraagd als organisaties zich ontwikkelen."
"Het product interim-manager doet het goed zowel in goede als in slechte tijden", zegt Steve Sichtman, managing partner bij Intermaat, het interim-bureau van Boer & Croon. "Nu is er nog extra vraag, door krapte, de ‘war on talent'. De klant heeft duidelijker voor ogen wat hij wil, de interim wordt specifieker ingezet. Organisaties willen snel resultaat boeken." Volgens Sichtman is het beeld van de interim-manager aan het ‘neutraliseren'. "Het wordt een echt beroep, een echte beroepsgroep. Dat kost tijd. Het beeld van de interim die alleen maar langskomt om je mensen eruit te gooien is nog altijd hardnekkig. Er is nog altijd werk aan de winkel."
De markt voor interim-management verandert, zegt Sichtman. "Reguliere managers moeten in toenemende mate over vaardigheden beschikken die traditioneel aan interim-managers worden toegeschreven. Gewone managers nemen ook een klus aan, ze moeten snel reageren, resultaat boeken. De focus in bedrijven ligt op reorganisaties, overnames, fusies, change management. Daardoor verandert ook de vraag naar interimmers. Meer dan crisis- of change-management is het een vraag naar capaciteit, naar executiekracht: hoe krijg je dingen echt voor elkaar. "De klant professionaliseert, de eisen aan interim-managers worden scherper, de sturing is stringenter. Dat is goed. Opdrachtgevers willen onzekerheidsreductie, willen dat de interim-manager de zaken voor hen regelt. Sommige interimmers hebben moeite om zich in deze markt te handhaven."
Totaal onafhankelijk
Juist omdat hij van buiten komt en geen basis heeft in een organisatie die zich vaak in een buitengewone situatie bevindt, bestaat het gevaar dat de interim-manager onder druk van de opdrachtgever meegaat in de waan van de dag. "De bureaus kunnen dat voorkomen", zegt Fred Doeleman van K+V, "door in het begin nauwkeurig te omschrijven wat de opdracht is en wat de resultaten moeten zijn, en de interim tijdens de klus van een afstand te volgen. Daarin kunnen de bureaus een meerwaarde zijn."
De bureaus groeien stevig, constateert Steve Sichtman. "De trend is dat interim-managers vaker gebruik maken van een bureau, ook al kost ze dat marge. Zo kunnen ze ten opzichte van de klant scherper en strakker opereren. De essentie van de interimmer is dat hij totaal onafhankelijk in de opdracht staat. Hij kan de gekste vragen stellen. Dat maakt hem kwetsbaar. Het bureau kan een schaduwmanager en counsellor zijn. Bij problemen kunnen we ondersteunen, de opdrachtgever duidelijk maken: u bent ook onderdeel van het probleem." Er zijn niet veel exclusieve K+V- of Intermaat-interimmers. De meeste interim-managers staan bij verschillende bureaus ingeschreven. "De grootste concurrent is nog altijd de eenpitter", zegt Sichtman, "de zelfstandige professional die zonder tussenkomst van een bureau zelf zijn weg naar interim-klussen weet te vinden."
Buitencategorie
Sichtman schat dat de helft van de interim-managers het zonder interim-bureau regelt. Boer & Croon heeft naast Intermaat ook een onderdeel voor executive management, voor ‘de buitencategorie', zoals Sichtman zegt. Moeilijkheden bij Spyker, supermarktconcern Laurus dat in een paar weken wordt ontmanteld, de tijdelijke executives die het voor hun rekening nemen, staan niet bij een gewoon interim-bureau ingeschreven. De interims die bij Intermaat staan ingeschreven hebben overigens ook minstens tien jaar management?ervaring en specifieke kennis van finance, it, supply chain management, en gaan aan de slag als een project vastloopt, bij marketing en sales operations, bij bedrijven die zijn verwikkeld in de slag om de klant. Ook dat is allemaal moeilijk genoeg.
"Interim- en werving- en selectiebureaus schuiven in de praktijk naar elkaar toe", zegt Fred Doeleman van K+V. K+V heeft twee onderdelen, interim management en management search. "Beiden zijn bezig met managementvraagstukken. Toch is het interim-bureau wezenlijk anders. Wij kunnen in twee, drie dagen kandidaten leveren op de meest onmogelijke posities, bij search kun je meer op je gemak kijken. Wij putten ook uit een heel ander reservoir." Bij K+V interim en ‘vast' staan samen 15.000 managers ingeschreven.
