De ict mag trots op zichzelf zijn. De informatie- en communicatietechnologiesector heeft het niet makkelijk, maar doet het nog altijd een stuk beter dan de economie in zijn geheel. En Atos Origin mag zelfs héél trots zijn: voor de tweede maal op rij is deze partij de nummer 1 volgens de Nederlandse managers.
Dit jaar deden 781 managers (259 algemene en 522 ict-managers) mee aan het door TNS Nipo uitgevoerde onderzoek, waarin de respondenten hun beste ict-partners konden aanbevelen. Eén aspect viel gelijk op: slechts één bedrijf kreeg gemiddeld één ster toebedeeld (wat staat voor ‘goede partij') terwijl geen enkele club drie sterren kreeg (‘uitmuntende partij, meteen inhuren'). Van de 34 genoemde bedrijven kregen er dus 33 gemiddeld twee sterren (‘uitstekende partij, waarschijnlijk de moeite van een breuk met uw huidige partner waard'). Vorig jaar kregen KPMG en Atos Origin nog drie sterren, in de respectievelijke categorieën Consultancy en Standaardsoftware.
Dat laatste vakgebied, Standaardsoftware, zult u dit keer niet aantreffen. De MT ICT-gids gaat met z'n tijd mee en dus hebben we het over Maatwerksoftware en Pakketsoftware. En er is meer nieuws: zo hebben we de categorieën Web (bedrijven die internetdiensten leveren), Security (beveiliging van ict-infrastructuur) en Kantoorautomatisering (automatisering van kantoor en achterliggende systemen) toegevoegd, omdat dit deelgebieden zijn die een te belangrijke positie in het ict-landschap vormen om over het hoofd te zien. In alle sectoren zijn sterren toegekend aan bedrijven die door de managers op hun specialiteiten worden aanbevolen. Voor het eerst kunt u ook tot twee cijfers achter de komma nauwkeurig zien wat hun score is.
Glansrijk winnaar
Uiteindelijk gingen de meeste stemmen naar Atos Origin. Vorig jaar zorgde de deze partij voor een paleisrevolutie door IBM van de troon te stoten. Nu is er een wereldberoemd adagium dat zegt dat aan de top komen niet zo moeilijk is, maar aan de top blijven, dát is pas knap. Welnu, titelverdediger Atos Origin is met 18 sterren opnieuw glansrijk winnaar.
Blijkbaar is Atos Origin goed voor z'n klanten. Toch gaat het met het bedrijf niet florissant: de automatiseerder heeft zijn Nederlandse organisatie met 5 procent ingekrompen in het eerste kwartaal van 2009. In totaal verdwenen er 443 banen. De Nederlandse tak verloor 8 procent van zijn omzet ten opzichte van de vergelijkbare periode vorig jaar, en bleek daarmee met afstand de slechtst presterende divisie van het Frans-Nederlandse concern. "Nederland ontkomt niet meer aan gedwongen ontslagen", zegt analist Richard Nguyen van Société Générale. Hij signaleert verder dat Atos Origin als geheel niet goed in staat is om tegemoet te komen aan de wens van klanten om werk uit te besteden naar goedkopere locaties in India. "Atos heeft slechts dertien procent van zijn werknemers op goedkope locaties zitten. Daarmee leggen ze het af tegen partijen als IBM en Capgemini, die hun marges wel hebben weten te beschermen."
Blijkbaar denken de Nederlandse managers daar toch anders over. Atos Origin Nederland is overigens sterk vertegenwoordigd bij klanten in de financiële wereld en die staan onder grote druk om hun IT-budgetten te decimeren. Daarnaast heeft het bedrijf net als concurrenten te maken met klanten over de gehele linie die forse kortingen tot 15 procent eisen. Voorheen was de Nederlandse branche een van de grootste winstmakers.
Top 3 onveranderd
In de kopgroep van de TNS Nipo-lijst is de top-3 onveranderd. Atos Origin wordt net als vorig jaar gevolgd door Capgemini en Getronics, dat vorig jaar het brons deelde met IBM. Verder valt op dat Centric van plaats 9 naar 4 is gestegen en 12 sterren kreeg tegen 6 vorig jaar. Een knappe prestatie.
En dan nu het slechte nieuws: vorig jaar behaalden Casema en @Home gezamenlijk vier sterren. Beide werden op het gebied van internet hoog aangeslagen. De twee stapten in het bootje dat Ziggo heet en laat die naam nou door welgeteld 1 manager genoemd zijn? En dus komen ze in de lijsten van deze gids niet voor. Nee, 2008 was geen fijn jaar voor de nieuwe company, die tot overmaat van ramp ook nog eens de Flater Award van de Consumentenbond kreeg als het bedrijf met de slechtste service. UPC en Telfort eindigde ook hoog in dit twijfelachtige klassement en zij zijn in deze gids ook niet terug te vinden. KPN kreeg door de respondenten van de Consumentenbond stevige kritiek op de werking van de helpdesk en zag in ons onderzoek het aantal sterren van 8 van vorig jaar gehalveerd. Zo ziet u maar, een ict-partij kan nog zulke goede apparatuur en diensten leveren, als de service en bereikbaarheid te wensen overlaat, lopen de klanten weg.
Zoals gezegd, de ict mag over de gehele linie trots zijn. De sector kende in 2008 een groei van 2,7 procent, bijna een half procent beter dan de economische groei. Voor dit jaar verwacht het Centraal Planbureau een krimp van 1 procent, terwijl de economie in z'n totaliteit rekening moet houden met een teruggang van 3,5 procent. Daarbij moet wel een onderscheid gemaakt worden tussen de verschillende branches: het softwaresegment blijft groeien, terwijl de hardwarebestedingen dit jaar naar verwachting zo'n 2,8 procent zullen dalen omdat consumenten en bedrijven de aankoop van nieuwe hardware uitstellen.
Vooroordelen wegnemen
De sector kampt ondanks de crisis nog altijd met een tekort aan mensen. Volgens de ICT Marktmonitor 2009 komt men dit jaar zo'n 1000 specialisten op hbo- en universitair niveau tekort. Als er geen oplossing komt, groeit dat tekort op tot zo'n 6000 in 2013. Volgens Ted van Hintum van brancheorganisatie ICT Office doet de sector er wel alles aan om talent te werven. "Ict-specialisten geven gastlessen op middelbare scholen en er worden steeds vaker bedrijfsbezoeken voor schoolklassen georganiseerd. Op die manier kunnen we vooroordelen over de sector wegnemen. Veel jongeren denken dat de ict vooral iets is voor techneuten, maar er komt ook veel creativiteit aan te pas. Dat spreekt jongeren aan."
Er is dus nog veel te winnen voor de sector. En hoe zit het met de positie van ict binnen de bedrijven? Wij vroegen de managers of er in zijn of haar bedrijf voldoende geld of middelen in ict gestoken werd. 54 procent van de algemene managers en 56 procent van de ict-managers vindt van wel. En dat zijn andere getallen dan een jaar terug, toen 34 procent van algemene managers en 66 procent van de ict-bazen zich hierin kon vinden. Met de stelling dat er voldoende ict-kennis in de directie aanwezig is was 52 (algemeen) en 51 procent (ict) het (helemaal) eens. Vorig jaar ging het nog om 24 en 53 procent. En is de directie voor ict-ondersteuning te veel afhankelijk van consultants? Vorig jaar zei 21 en 28 procent ja, nu is dat 26 en 25 procent. De beveiliging van vertrouwelijke data op mobiele apparatuur krijgt de hoogste prioriteit, vindt 44 procent van de ceo's en 35 procent van de cio's. Vorig jaar was respectievelijk 26 en 38 procent het hiermee (helemaal) eens.
Kortom, de ict krijgt vooral volgens de ceo's in Nederland een steeds belangrijke plaats in bedrijven. En dat is misschien wel de grootste winst.