Als het aan minister Hirsch Ballin ligt kan het Nederlandse bedrijfsleven straks kiezen tussen het typisch Nederlandse two-tierboard en het Angelsaksische one-tierboard. Maar wat is wenselijk?
In het huidige two-tierboard zitten de commissarissen in een aparte raad. In het one-tiermodel zitten de commissarissen samen met de bestuurders in één raad. "Het two-tiermodel is typisch Nederlands. De commissarissen zitten er voor iedereen. Het one-tiermodel gaat er vanuit dat de commissarissen er vooral zitten voor de aandeelhouders," legt Auke de Bos, hoogleraar bedrijfseconomie aan de Erasmus universiteit Rotterdam, het verschil uit.
Voordelen
"Het voordeel van het one-tiermodel is dat de commissarissen veel dichter bij het bestuur zitten, waardoor ze beter geïnformeerd zijn. Ze weten meer en kunnen zich dus meer met zaken bemoeien," stelt De Bos. Minister Ballin noemt als voordeel in het Financieele Dagblad dat "je een board krijgt met toezichthouders die op gelijke voet met de executive leden kennis en inzicht delen voor de hoofdbeslissingen over de toekomst van de onderneming." En daarin schuilt nu juist het gevaar, vertelt De Bos.
Opletten
"De commissarissen worden veel meer medebestuurders. Ze zijn daardoor minder onafhankelijk." De Bos zou het vooral een onwenselijke situatie vinden als de ceo ook de voorzitter is van een raad waar zowel bestuurders als commissarissen inzitten. Dit kan volgens hem worden voorkomen "door voor deze functies twee verschillende personen aan te nemen, op te letten met de aandelen die ze hebben en welke persoonlijke relaties er zijn."
Internationalisering
"Het Nederlandse model is een heel goed model. Er is een goede scheiding tussen toezichthouders en het bestuur." De Bos vindt het verstandig om de invoering van het Angelsaksische systeem vooral in het kader van de internationalisering te doen. "Bij sommige bedrijven is de complexiteit zo groot geworden, dat commissarissen dicht op het bestuur moeten zitten." Mochten bedrijven straks inderdaad de keuze krijgen tussen deze twee modellen dan verwacht De Bos dat met name de bedrijven die internationaal opereren zullen kiezen voor het one-tiermodel.
Verantwoord
"In het Rijnslandse model zitten de aandeelhouders er voor de werknemers, de financiers, en dergelijke. Dat is een groot goed. Met het one-tiermodel schuiven we meer op richting een shareholders-model, dat vooral voor aandeelhouders interessant is. Met als risico dat maatschappelijk verantwoord ondernemen minder aandacht krijgt."
