Aan groene producten zitten vaak nogal wat haken en ogen. Dat geldt voor groene stroom, maar ook voor groen bankieren.
De nationalisatie van SNS Reaal vestigde de aandacht op het duurzame dochterbedrijf ASN. Dat deze bank het overgrote deel van het geld van zijn spaarders steekt in hypotheken van de moeder was op zich geen geheim. Maar de bijna-ondergang van SNS bracht het onder de aandacht van een groot publiek dat van niets wist. MT-eindredacteur Peter Boerman somde onlangs de redenen op waarom het allemaal wel meevalt met ASN. De bank steekt in ieder geval geen geld in wapens, kernenergie, olie, mijnbouw, bio-industrie, kinderarbeid of dictatoriale regimes en is bovendien heel erg transparant over zijn beleggingen.
Verschillende gradaties van duurzaamheid
Dit is in het kort ook het verweer van ASN zelf. Hoogleraar Bert Scholtens van de Rijksuniversiteit Groningen vindt dit echter te makkelijk. ‘Voor een deel hebben Triodos en met name ASN heel duidelijk geclaimd dat zij duurzaam waren en de rest niet. Dat was vanuit wetenschappelijk oogpunt dubieus. Nu wordt duidelijk dat je verschillende gradaties van duurzaamheid hebt.’ Dat laatste blijkt ook uit de Eerlijke Bankwijzer. ASN en Triodos komen daarin overall wel als beste uit de bus, maar scoren op sommige onderdelen minder dan concurrenten die niet het label duurzame bank voeren. NIBC scoort bijvoorbeeld beter dan ASN wat betreft dierenwelzijn en beter dan Triodos wat betreft Belastingen en corruptie.
Transparantie = duurzaamheid
Titus Bolten van Amnesty International zit in de projectgroep die de Eerlijke Bankwijzer heeft gelanceerd. Hij is het niet met de kritiek op ASN eens. ‘ASN beweert niet duurzamer te zijn dan ze is. Omdat de bank inzichtelijk maakt waarin ze investeert, is het voor klanten en andere belangstellenden goed mogelijk om over het duurzaamheidsgehalte daarvan een boom op te zetten en vragen te stellen. Transparantie is ook duurzaamheid. Helaas is ASN nu nog een van de weinige banken die niet geheimzinnig doet over de eigen investeringen. Ik ben benieuwd wat voor discussies we krijgen als meer banken zo transparant zijn over investeringsbeslissingen als ASN. Er is heel veel vraag van consumenten die willen zien waarin de banken investeren.’
Duizenden burgerinitiatieven die geld nodig hebben
Tegelijkertijd denkt hij wel dat ook ASN meer zou kunnen investeren in echt duurzame initiatieven. ‘Ze steken 188 miljoen in duurzame energie. Dat is eigenlijk niet zo gek veel op 10 miljard uitstaand kapitaal. Ik denk dat ze daar ook best wel wat meer schwung aan zouden willen geven. Er sneuvelen ook duizenden duurzame burgerinitiatieven omdat banken weigeren er geld in te stoppen. Hoogleraar Jan Rotmans heeft onlangs op een symposium van Eerlijke Bankwijzer gezegd dat er veel meer mogelijk is. Hij daagde de banken uit om grotere stappen te zetten.’
Net groene stroom
Hoogleraar Scholtens denkt dat duurzaam bankieren ook gebaat zou zijn bij een meer pragmatische houding. ‘Het wordt snel een zwart-wit discussie over principes: je mág geen vrachtwagens en vliegtuigen financieren. Maar als ING zegt tegen de transportjongens ‘jullie moet een efficiënter brandstofgebruik hebben’ levert dat misschien veel meer besparing aan stikstof en zwavel op dan dat heel ASN ooit levert. Op zo’n manier kun je er ook naar kijken.’ Hij denkt in ieder geval dat de discussie over het duurzaamheidsgehalte van de duurzame banken de ontwikkeling van duurzaam bankieren een handje kan helpen. ‘Het is net als met groene stroom. Misschien dat de publieke pressie meehelpt.’
Meer over duurzaamheid?
-
Scheuren met de duurzame leasebak
-
Duurzaam bedrijf? De winst zit in de inkoop
- Greenpeace wil Gasunie niet 'greenwashen
