Henk Koop is een man met twee gezichten: goed voor de mensen die hem lief zijn, bikkelhard voor degenen die hem dwarszitten. Het laatste wat de boerenzoon die zich opwerkte tot bouwmagnaat zal doen, is de handdoek in de ring gooien. 'Henk is geen Nina Brink.'
Het verhaal wil dat Henk Koop de ganzen die in de vijver bij het hoofdkantoor van de Koop Holding in Groningen rondzwemmen vernoemd heeft naar managers die hij heeft ontslagen. Een paar jaar geleden is er dan ongetwijfeld een gansje Bos genoemd. Naar Ad Bos, de spijtoptant die zijn voormalige werkgever een enorme hak zette door met zijn schaduwboekhouding de publiciteit te zoeken. Bos voelt zich niet nu niet meer geroepen wat over zijn voormalige werkgever te zeggen, zegt zijn broer en ghostwriter Cock Bos.
Henk Koop zei ooit het enige wat hem uit zijn slaap hield, kiespijn was. Dat was voordat Bos zijn verhaal deed bij het tv-programma Zembla en voordat Henk Koop publiek bezit werd. Er zijn aardig wat interviews met hem verschenen, die een behoorlijk beeld geven van wie Henk Koop is. Nu hij zo negatief in het nieuws staat, is het stil in Groningen.
Zijn pr-dame Annette de Zeeuw geeft aan dat zolang de perikelen rond de bouwfraude spelen niemand van het bedrijf commentaar geeft. Of het nu over de fraude gaat of over Koop zelf.
Een van zijn meest kleurrijke collega's uit de bouwwereld, Joop Janssen, die onlangs zijn functie bij Heijmans neerlegde, zegt Koop helemaal niet te kennen. “Als ik aan Koop denk, denk ik aan Lenin,” zegt Jansen. Koop bracht ooit een metershoog beeld van de Russische politicus mee naar huis. Niet omdat hij zo'n grote fan van de bolsjewiekenleider is, gewoon voor de hoeveelheid brons die in het beeld verwerkt is.
Wat Jansen over Koop weet, weet hij uit de pers. “Ik heb zelf nooit de behoefte gehad om bij hem te gaan buurten. Hij is ook nooit lid geweest van de overkoepelende bond AVBB. Een beetje een outsider.”
Toch wist Koop in de loop der jaren een netwerk op te bouwen waar anderen een puntje aan kunnen zuigen. Beroemd is de foto waarop Koop en voormalig minister Annemarie Jorritsma in zijn vliegtuigje stappen om naar het schaatsen te gaan kijken. Koop deed daar nog een schepje bovenop door vol trots aan de enquêtecommissie Bouwnijverheid te melden dat hij ook op haar vijfentwintigjarig huwelijksfeest is geweest. Ook met haar opvolgster op Verkeer, Tineke Netelenbos kon Koop het goed vinden. Toen de bouwfraude ter sprake kwam vroeg toenmalig PvdA-kamerlid Rob van Gijzel aan de minister wat zij ervan wist. “Zij zei mij toen dat ze het aan Henk had laten vragen en dat het niet zo was,” weet Van Gijzel zich te herinneren. Niets aan de hand dus.
Provoceren
Koop heeft verzamelt mensen om zich heen te die belangrijk zijn en liever nog, waar hij wat aan heeft. Zo trok hij de Groningse oud-gedeputeerde Roel Vos aan als adviseur voor de Koop Holding en haalde hij zijn fiscalist Blom weg bij de Belastingdienst. Oud Van Leer-topman Willem de Vlugt was voor de Nationale Investeringsbank (NIB) commissaris bij Koop. Parnib, onderdeel van de NIB, kreeg 13,6 procent van het bedrijf in handen toen een lening werd omgezet in aandelen.
“Die zijn inmiddels teruggekocht,” zegt De Vlugt. Hijzelf is gebleven. “Henk en ik bekijken de wereld op dezelfde manier.” Wat niet onmiddellijk een aanbeveling hoeft te zijn. “Soms vindt hij het leuk om anderen een beetje te provoceren. Zijn stijl is uiterst direct, daar moet je tegen kunnen.” Door die directheid zijn de lijnen binnen Koop kort. “Je hebt daardoor ook geen politiek geduw en getrek binnen het bedrijf. Henk zegt het zoals het is en daarmee klaar.”
Met belangrijke mensen verzamelen is Koop pas begonnen toen hij zelf al redelijk belangrijk was. Dat is hij geworden door keihard te werken, daar twijfelt niemand aan. Ook zijn vijanden niet. Zo kwam het in 1996 tot een rechtszaak tussen Henk Koop en Tribune, het partijblad van de SP. Partijlid Peter Verschuren schreef een stuk over 'De man die Groningen in zijn zak heeft', naar aanleiding van Koops handelwijze bij de aanleg van een bungalowpark aan de rand van het Oost-Groningse Schildmeer. Koop zou stacaravanbezitters weggepest hebben van twee campings die hij opgekocht had. Nog vóór hij een vergunning kreeg, waren de bomen al gekapt. Uit een meer zou hij illegaal zand gewonnen hebben en een ander stukje illegaal gedempt hebben. Dit alles met dank aan de invloedrijke (oud-)politici die Koop om zich heen had verzameld. Verschuren zei later in de Volkskrant dat hij toch bewondering heeft voor de manier waarop Koop zijn imperium heeft opgebouwd. “Maar dit alles wel met de mentaliteit: regeltjes en overheden zijn leuk, maar voor anderen.”
Zijn advocaat B.D. Roelink stoort zich mateloos aan de negatieve berichtgeving over Koop. “Hij is een verschrikkelijk harde werker, een integere goede vent.” Volgens hem interesseren geld en macht hem niet meer; dat heeft hij nu genoeg. Hij wil nu gewoon een goede en grote aannemer zijn. Juist nu hij zo negatief in het nieuws is, zal hij de handdoek niet in de ring gooien. “Hij is niet zo als Nina Brink.”
Jostiband
Iedereen met een gezonde dosis mensenkennis weet gelijk dat Henk Koop het type mens is waar je beter geen ruzie mee kan krijgen. Dat straalt hij uit. Anderzijds heeft hij ook een gevoelige, menselijke kant. Zo wordt hij op handen gedragen door de Jostiband, een orkest van geestelijk gehandicapten. Toen hij de eerste keer een concert van hen bijwoonde 'stond hij te grienen achter in de zaal.' “Een man met een gouden hart” noemt orkestleidster Lyan Verburg hem. Moppen tappen kan Koop als de beste, en ook voor een schuine mop schrikt hij niet terug, hoewel hij te boek staat als streng gelovig.
Voor de ongeveer 5000 werknemers die tot in Azië en Rusland voor Tjuchem werken, is Henk Koop een goede werkgever. Vakbond FNV Bouw in het noorden van het land bevestigt dat volmondig. “We hebben nog nooit iets negatiefs over hem gehoord in die zin.” Toch lukte het de bond niet om bij de Koop Holding een ondernemingsraad van de grond te krijgen. “Alle pogingen strandden op het gebrek aan animo binnen de holding.” Qua betalen hoort Koop tot de allerbesten. “Als alle bouwbedrijven zo omgingen met betalingen als Koop, was ons leven een stuk gemakkelijker.” De Belgische vakbond ABVV is een andere mening toegedaan. “De Koop Holding wil geen tegenspraak, van niemand. Wat de heer Koop beslist, wordt uitgevoerd,” riep een woordvoerder geërgerd van de bond toen problemen ontstonden
bij het overgenomen Carnoy.
In een interview zei Koop eens dat hij 'begrepen had' dat de pensioengerechtigde leeftijd op 65 ligt en hij tot die tijd wil doorwerken. Daarna ziet hij zichzelf nog wel tot zijn 72 als commissaris verbonden blijven aan het bedrijf. Wellicht heeft hij dan wat meer tijd voor zijn hobby´s. Zoals zeilen in zijn bootje, Miss Koop.
CV Henk Koop
1945 geboren te Slochteren
? MULO
? Middelbare landbouwschool
1968 Stapt in de zaak van zijn overleden vader
1984 Koop neemt pijpenlegger Nacap over
2002 Koop Holding draait een omzet van 975 miljoen euro
Burgerlijke staat getrouwd, drie kinderen
Woont Steendam
Opmerkelijk gereformeerd (artikel 31)
Hobby´s zeilen, schaatsen, geschiedenisboeken lezen
Bijzonderheden vliegt rond in zijn eigen vliegtuigje
