Gabriel Wyner leerde in enkele jaren perfect Duits, Frans, Italiaans en Russisch. Zijn beste tips verzameld.
Ingenieur, operazanger en ‘taalhacker’ Gabriel Wyner weet hoe je een taal razendsnel eigen kunt maken. Soms leerde hij slechts in enkele maanden een nieuwe taal vloeiend spreken. Hoe deed hij dat? In een exclusief MT-interview legt hij het uit.
Meer bonussen
Er zijn heel wat redenen waarom het zinvol is om een tweede (of derde, vierde, etc) taal te leren. Allereerst is het natuurlijk prettig om jezelf goed uit te kunnen drukken over de grens . Het opent mogelijkheden om beter met buitenlandse cliënten en partners te communiceren en zou, volgens een artikel in The Economist, ook moeten leiden tot een stijgende lijn in het ontvangen van salarissen dan wel bonussen.
Beter beslissen
En er zijn meer argumenten voor het leren van een taal of het aanbieden van een taalcursus aan werknemers voor een verbetering van de productiviteit. Zo vergroot het leren van een andere taal, volgens een Zweeds wetenschappelijk onderzoek, je hersencapaciteit. Ook zou denken in een andere taal je beter in staat stellen om beslissingen te nemen, zo bleek uit een Spaans-Amerikaans onderzoek van vorig jaar.
Taalshortcuts
Een taal leren kost echter veel tijd, en daar ontbreekt het ons zo vaak aan. Welnee, zegt de Amerikaan Gabriel Wyner, schrijver van het gloednieuwe boek De taalhacker. Hij schetst daarin de beste en snelste manier om een taal te leren (en nooit meer te vergeten), en stelt: een taal heb je zo opgepikt. Tenminste: als je de shortcuts gebruikt die hij de afgelopen jaren ontdekte.
Hebreeuws
De incentive voor Wyner, van huis uit ingenieur, was zijn carrière als operazanger. ‘Als je een taal niet echt begijpt’, zegt Wyner, ‘boots je alleen maar klanken na. Je brengt geen gevoel over en dat hoor je direct.’ Nu was Wyner, in tegenstelling tot heel wat Amerikanen, al aan heel wat vreemde talen blootgesteld. Zo had hij in zijn jeugd 7 jaar Hebreeuws gehad en ook Russisch op school ‘Maar,’ zegt Wyner, ‘daar leerde ik weinig meer dan het alfabet.’
Spiekbriefjes
Beter ging het toen hij talen ging leren in het kader van zijn opleiding als operazanger. Eerst leerde hij Duits aan een taleninstituut en deed vervolgens een zomercursus Italiaans in Perugia. Eindelijk bleef er iets hangen en beloot hij ook maar aan Frans te beginnen. Om niet helemaal in de beginnersklas te belanden, gebruikte hij spiekbriefjes tijdens het toelatingsexamen. Tot zijn eigen schrik werd hij in de klas voor gevorderden geplaatst. ‘Ik moest een manier vinden om razendsnel Frans op te pikken om niet voor gek te staan bij het vervolggesprek.’
Internet effectiever dan traditionele leermethodes
En dus wendde Wyner zich tot het internet. De trucs die hij vervolgens vond, werkten buitengewoon effectief, veel beter dan de traditionele manieren die hij eerder had geprobeerd. Hij handhaafde zich in de Franse klas van gevorderden en spreekt inmiddels de taal vloeiend, verbeterde dankzij zijn nieuwe leermethode de talen die hij eerder leerde en besloot ook nog maar Russisch aan zijn talenlijst te voegen. Zijn taalhackingtrucs vormden bovendien de basis voor zijn boek en hij geeft ons 6 tips die direct helpen met een taal beter leren.
#1. Leer eerst de klanken
Door eerst goed naar een taal te luisteren, wellicht zonder er ook maar een woord van te verstaan, pak je de klanken veel beter op. Dat maakt het makkelijker om woorden vervolgens te onthouden en beter te spellen. Als een taal al direct ‘verkeerd’ wordt opgepakt, denk aan een uitspraak à la inspector Clouseau in The Pink Panther, is het volgens Wyner eigenlijk al te laat om het nog echt goed te herstellen. Maak jezelf ook eerst goed bekend met het internationaal fonetisch alfabet voor het vaststellen van de klanken van de te leren taal vergeleken bij de eigen taal. En bij traditionele leermethodes is het meestal één leraar en dus één accent die als voorbeeld dient. Wyner wijst erop dat het handig is te wennen aan diverse accenten en dialecten, zodat je niet totaal van de wijs bent als iemand opeens iets anders klinkt dan je leraar.
#2. Koppel woorden aan beelden
Ons visuele geheugen is geweldig, dat hebben vele studies reeds vastgesteld. De cognitieve wetenschapper Roger Shepard toonde ooit in een onderzoek 612 kleurenadvertenties uit tijdschriften aan studenten. Vervolgens moesten zij diezelfde advertenties herkennen uit een willekeurige stapel van nieuwe en oude advertenties. Ze sooorden 98 procent accuraat.Vervolgens spendeerden de studenten 5 dagen in donker gemaakte kamers waar ze 10.000 beelden aan hun ogen zagen langsflitsen. Hun score bleef hoog, want met 83 procent herkenden ze nog steeds de juiste beelden.
Door de koppeling van beeld en woord onthouden we iets beter en al helemaal als een woord aan een bepaalde herinnering is gekoppeld. Wyner haalt het voorbeeld aan van een drinkspelletje dat hij ooit speelde in een bar is IJsland waarbij de naam van de alcoholische drankje ‘mjöður’, luidt door omstanders werd geroepen. Vergeten zal hij het woord ‘mjöður’ dan ook nooit meer. Probeer liever een foto van bijvoorbeeld een tafel te koppelen aan het woord in de nieuwe taal, dan terug te vertalen naar het Nederlands. Of combineer een woord als hond in de nieuwe taal met de herinnering aan de hond die je vroeger als kind had.
#3. Half uur per dag aan de flashcards
Gebruik voor de opbouw van het vocabulaire een flashcardprogramma, zegt Wyner. Hij raadt hiervoor Anki aan, een gratis online programma voor smartphones of computer. Het systeem heeft een schema waarin het je kennis test en uitbreidt op basis van hoe goed je iets onthoudt. Het werkt volgens Wyner beter en meer systematisch dan een gewone leraar. Met een systeem als Anki kun je zo’n 20 à 30 woorden per dag onthouden, met een half uurtje oefenen. Het werkt overigens ook goed voor bijvoorbeeld het leren onthouden van (veel) namen.
#4. Niet steeds terug naar de eigen taal
‘Sla bij het opbouwen van het vocabulaire ook de eigen taal over als tussenstapje en leer direct in de nieuwe taal’ zegt Wyner ‘Je moet leren denken in de andere taal en niet steeds terugvertalen.’ Gebruik in eerste instantie lijsten met de meest frequent gebruikte woorden. Zo verspil je geen tijd aan woorden die amper door de locals worden gebruikt.
#5. Directe feedback helpt
Kleine kinderen kunnen geweldig de verschillende klanken uit verschillende talen oppikken. Daarom kun je niet vroeg genoeg met het leren van andere talen beginnen. Onze oudere oren hebben een stuk meer moeite met de verschillen te horen. Een klassiek voorbeeld is de problemen die Japanners vaak hebben met het uitspreken en horen van het verschil tussen de ‘l’ en de ‘r’. Tijdens een onderzoek uit 2002 van de psycholoog James McClelland van Carnegie Mellon University werd een groep volwassen Japanners met koptelefoons op voor een computer geplaatst waarbij willekeurig het woord ‘rock’ of ‘lock’ werd afgespeeld en zij de ‘r’ of de ‘l’ moesten intoetsen. De resultaten waren dramatisch en niet veel beter dan puur gokken. Een uur oefenen leiden tot geen enkele verbetering. Vervolgens werd dezelfde test met een andere groep volwassen Japanners uitgevoerd maar ditmaal krijgen ze direct feedback of hun antwoord correct of incorrect was. Nu begon de groep wel te leren een zaten ze een uur later op 83 procent juiste antwoorden. ‘Directe feedback’, zo zegt Wyner, ‘versnelt het leerproces immens.’
#6. Dompel jezelf onder in de taal en cultuur
‘Het is niet genoeg’, zegt Wyner, ‘om te weten dat 'dog' hond is in het engels, of 'hund' in het Duits. Je moet weten wat voor beeld een Duitser voor ogen heeft als hij 'hund' zegt. Als voorbeeld geeft Wyner het woord ‘meisje' in het Russisch. De standaard vertaling is ‘де́вушка’. Daarbij denk je waarschijnlijk aan een klein meisje van een jaar of 5. Zoek je ‘де́вушка’ echter op via google images, dan zie je allemaal foto’s van wulps kijkende tienermeiden, voornamelijk in badpak. Dat beeld van dat kleine vijfjarige meisje, is ‘klein meisje’ in het Russisch: ‘маленькая девочка’. Met google images verschijnt nu het juiste beeld. Zo simpel worden vergissingen in andere talen gemaakt. Niet voor niets leer je een taal het beste in het land zelf, door helemaal ondergedompeld te worden in taal en cultuur, zonder ook maar met iemand in je eigen taal te kunnen spreken.
