Werkgevers zijn er van overtuigd dat gezinsvriendelijke investeringen zich terugbetalen
Ook werkgevers zijn er inmiddels van overtuigd dat gezinsvriendelijke investeringen zich terugbetalen. Wel valt er nog veel winst te behalen op de mogelijkheden om een organisatie gezinsvriendelijker in te richten.
Keuzevrijheid
Elk gezin maakt zijn eigen keuzes in de combinatie tussen werk en privé en volgens deskundigen levert deze keuzevrijheid energie, voldoening en betrokkenheid op. En ook bedrijven profiteren. Ze krijgen of behouden goed opgeleid, goed gemotiveerd en loyaal personeel, dat minder te kampen heeft met stress of ziekte.
Koplopers
Er zijn koplopers in deze ontwikkeling. Vorige week werd er een lijst (pdf-alert) met gezinsvriendelijke bedrijven gepresenteerd door het tijdschrift Lof. Een interview met topvrouw Carolien Bijen van &Samhoud People, een van de bedrijven op de Loflist, vindt u in onze nieuwsbrief van vandaag.
Normaalste zaak
Volgens minister Rouvoet van Jeugd en Gezin, een warm pleitbezorger van gezinsvriendelijk werken, worden er nu te weinig flexibele regelingen aangegaan, omdat er te weinig openhartige gesprekken tussen werkgevers en werknemers plaatsvinden. Het moet voor arbeidsorganisaties de normaalste zaak van de wereld worden om samen met werknemers te zoeken naar de beste individuele oplossing voor ervaren knelpunten tussen werk en gezin.Ouders bepalen zelf hoe zij gezin en werk combineren en de overheid stimuleert het scheppen van de juiste randvoorwaarden hiervoor. Kinderopvang, verlofregelingen en arbeidstijdarrangementen dragen bij aan een goede harmonie tussen werk en gezin. En ook de rol van leidinggevenden en de algemene cultuur in een organisatie spelen hierbij een belangrijke rol. Goed gezinsbeleid zorgt ervoor dat gezin en werk goed kunnen worden gecombineerd. Het ondersteunt de opvoeding en verzorging van kinderen, de betrokkenheid van vaders en de arbeidsparticipatie en ontplooiing van vrouwen.
Het stimuleren van vaders
Als vrouwen en mannen ervoor kiezen gezin en werk te combineren, dan is een actieve rol van vaders in het gezin belangrijk. Mannen krijgen nog niet altijd vanzelfsprekend de ruimte op hun werk om meer tijd aan hun gezin te besteden. Mannen ervaren dit in ieder geval niet altijd zo. In het najaar van 2009 zal onderzoek starten om de belemmeringen die kostwinners ervaren in beeld te brengen.
Huidig beleid
Er is door de universiteit van Utrecht onderzoek (pdf-alert) verricht onder werkgevers naar het beleid, de voorzieningen en de ervaringen van werkgevers met de afstemming tussen werk en gezin. In het onderzoek worden Nederlandse werkgevers vergeleken met Europese werkgevers.
Geleidelijke toename
De onderzoekers constateren een geleidelijke toename van werk-privébeleid bij Nederlandse werkgevers. Nederlandse werkgevers scoren goed op gezinsvriendelijk beleid: kinderopvang en deeltijdwerk zijn goed geregeld. Wel valt er nog veel winst te boeken op mogelijkheden voor flexibele begin- en eindtijden en thuiswerken. Er zijn wel aanzienlijke verschillen tussen kleine en grote bedrijven en tussen sectoren. Koplopers zijn grote arbeidsorganisaties, de overheid en de dienstensector. Typische mannensectoren als de bouw en industrie lopen achter.
Cultuuromslag
De onderzoekers concluderen dat er veel gezinsvriendelijke regelingen zijn, maar dat de cultuur in organisaties de toepassing ervan vaak in de weg staat. Zo wordt minder op het werk aanwezig zijn, nog te vaak gezien als minder betrokken en minder ambitieus. Cruciaal om dit te veranderen is een cultuuromslag binnen arbeidsorganisaties.
Knelpunten
Intomart deed onderzoek (pdf-alert) naar de knelpunten die werkende ouders ervaren bij de combinatie van werk en gezin en geeft mogelijke oplossingen aan.
De ervaren knelpunten zijn ondermeer:
- te druk aan het begin van de avond: 49%
- te weinig tijd voor familie en vrienden: 49%
- te weinig aandacht voor de kinderen: 46%
- te druk op het werk: 44%
- te druk in de ochtend: 35%
Op de vraag waaraan werknemers het meeste hebben om werk en zorg te combineren, scoren thuiswerken en het zelf kunnen indelen van werktijden verreweg het hoogst. Opvallend is dat verbeteringen in de kinderopvang, zorgverlof, verruiming van school- en crêchetijden en flexibel ouderschapsverlof beduidend minder genoemd worden.
Percentages
66% van de werknemers geeft aan vanwege de aard van hun functie niet te kunnen thuiswerken. Van de 34% die dit op zich wel kan, mag een kwart dat niet van hun werkgever.
43% van de werknemers kan vanwege de aard van hun functie niet flexibel werken. Van de 57% die dat wel kan, mag 11% dat niet van hun werkgever.
Mannen geven aan meer tijd voor hun kinderen te willen, als hun werk dat toelaat. Voor vrouwen werkt het andersom: zij willen meer gaan werken, als de opvang en zorg voor hun kinderen goed geregeld is.
Kosten en baten
Wat de kosten en baten van gezinsvriendelijk beleid zijn werd onderzocht (pdf-alert) door de OSA (Organisatie voor Strategisch Arbeidsmarktonderzoek). Opvallend is dat werkgevers aangeven weinig behoefte te hebben aan inzicht in de daadwerkelijke kosten en baten. Ze zijn er namelijk van overtuigd dat gezinsvriendelijk beleid hen veel kan opleveren. Wel vinden ze dat gezinsvriendelijk beleid niet op zichzelf moet staan, maar onderdeel moet uitmaken van het algemene HRM-beleid, gericht op de relatie tussen werk en privé. Dit om te voorkomen dat er scheve gezichten ontstaan onder personeelsleden zonder kinderen.
Kosten
Als kosten van gezinsvriendelijk beleid worden onder andere genoemd:
- discontinuïteit, verlenging van productietijden
- vermindering arbeidstijd bij niet vervangen deeltijdwerk of verlof
- regeldruk
- risico’s in relaties met collega's
- ICT-investeringen
Baten
Bovenstaande kosten wegen in de ogen van de Nederlandse werkgevers niet op tegen baten als:
- hogere productiviteit
- betere wervingspositie, lager personeelsverloop
- meer betrokkenheid en loyaliteit, minder ziekteverzuim en stress onder medewerkers
- goed werkgeverschap
- diversiteit in personeelsbestand
- betere arbeidsverhoudingen
- kostenbesparing door bijvoorbeeld minder werkplekken
Buitenland
Ook in het buitenland staat dit onderwerp op de agenda en wordt er nagedacht over de effecten van ouderschap. Zo stelt Robert Pagliarini, de auteur van het boek 'Six-Day Financial Makeover' op B-net dat werkende ouders veel efficiënter met hun tijd omgaan.
