Wat kunnen bedrijven verwachten in 2012? MT.nl vraagt experts deze week elke dag naar de belangrijkste trends voor het volgende jaar. Vandaag: Theo Camps, hoogleraar organisatie- en bestuurskunde en bestuursvoorzitter van Berenschot, over innovatie.
2012, het jaar waarin Nederland de regelmatig door het kabinet geuite goede voornemens op het gebied van innovatie gaat waarmaken?
“Dat vraag ik me af. Nederland heeft een enorm hoge belastingdruk, terwijl er van de algemene middelen teveel naar onderhoud van de verzorgingsstaat gaat en te weinig terugvloeit naar het aanjagen van de economie en het vergroten van het innovatievermogen. Als je kijkt naar alle internationale innovatie-indexen dan zie je dat we in een dalende trend zitten.
Het kabinet heeft in ieder geval door het clusteren van allerlei potjes het budget overeind gehouden, maar er is ook niets extra’s bijgekomen. Voorlopig blijft het toch altijd meer beleidstekst dan boter bij de vis.”
2012, het jaar waarin oude sectoren zich opnieuw uitvinden
“Wat we zien is dat traditionele bedrijfstakken zoals de bouw wel zo’n beetje klaar zijn met bezuinigen; ze kunnen niet nog meer besparen. Dus die sector moet het wel zoeken in product- en procesinnovaties om toch te kunnen groeien. Ook een sector als de zorg zal het voor een groot deel moeten hebben van innovaties in de bedrijfsvoering en dienstverlening. Denk aan het digitaliseren van allerlei werkprocessen zoals het monitoren van de patiënt en slimme toepassingen zoals robotisering.”
2012, het jaar van de maakindustrie
“Onder meer door ontwikkelingen als 3D-printen zal manufacturing een snellere en slankere business worden. Kleine werkplaatsen kunnen inmiddels concurrerend maatwerk leveren. Voor de productie van kleine onderdelen voor apparaten hoef je straks niet meer een hele fabriek te hebben, maar alleen een printertje. Die ontwikkelingen komt nu echt uit de experimenteerfase, daar wordt een bedrijfsmodel omheen gezet. Dat geldt overigens ook voor allerlei nieuwe materialen en ontwikkelingen in de nano- en biotechnologie. Ook die sector brengt steeds meer praktische toepassingen voort."
2012, het jaar van het gepersonaliseerde personenvervoer
“Er is een interessant fenomeen gaande in het personenvervoer waarbij we op eigendomsniveau minder individualistisch worden, maar op gebruiksniveau juist individualistischer worden. Denk aan de introductie van Car2go. We vinden het geen punt om gebruik te maken van collectieve systemen, maar daarbinnen willen we onszelf weer in een privé cocon verplaatsen. Dat fenomeen zal zich integreren met allerlei gps-systemen.”
En welke trends kunnen we verder optekenen op het gebied van management en leidinggeven?
“In de bestuurskamers is duidelijk sprake van een feminisering van bestuurlijk gedrag. En dan niet alleen doordat er letterlijk meer vrouwen komen, het zit in de stijl van leiderschap. Die verandert van hard naar zacht, van individueel naar collectief en van afgedwongen besluiten naar dialoog-besluiten. Dat komt onder meer door ontwikkelingen als het Nieuwe Werken en het door elkaar heen lopen van werk en vrije tijd. Dat veroorzaakt hele nieuwe samenwerkingspatronen waarin de traditionele, hiërarchische manier van leidinggeven niet echt meer past. De ‘oude’ Tayloriaanse principes laten we langzaam achter ons.”
Zie ook:
Geslaagd 10 lessen in innovatie
