Veel mensen zullen in het nieuwe jaar op het werk komen met een katterig gevoel alsof ze een jetlag hebben. De feestdagen gooien ons vertrouwde 24-uurs ritme behoorlijk in de war. Daar is maar één oplossing voor: zet de wekker ook in de vakantie.
Zowel kerst als oudjaar valt dit jaar in het weekend. Dat betekent voor wie geen vakantie heeft dat er geen extra dag is om even lang uit te slapen en bij te komen van de late kerstdiners en de nachtelijke uitspatting met de jaarwisseling. Maar voor het biologische ritme is dat wel stukken beter; het verkleint de kans op het gevoel van een jetlag na de feestdagen.
De mensen die wel kerstvakantie hebben, nemen hun dagelijkse bezigheden doorgaans namelijk zodanig op de schop dat ze hun leefpatroon verstoren. Men slaapt een keer uit, staat laat op, voert overdag weinig uit; allemaal ingrediënten die funest zijn voor het slaapritme.
Slaapkliniek
Volgens Dé Waterman, slaappsycholoog bij onder meer de slaapkliniek Sleepfactory in Amsterdam, is het een bekend probleem. “Jonge mensen die in het weekend uitgaan, hebben ook veel met het verschijnsel te maken. Die maken het laat of halen een nacht door, drinken veel en slapen dan de volgende dag uit tot 12 uur. Als ze dan zondagavond extra vroeg naar bed gaan omdat ze de volgende dag moeten werken, kunnen ze natuurlijk niet slapen. Dat is logisch, want ze zijn veel te kort wakker geweest en dus niet moe genoeg.”
Ochtend- of avondmens
Het slaapritme is daardoor wel al verlegd, dat wordt al na twee afwijkende nachten in de war geschopt. Hoe lang het duurt voordat iemand weer in het ritme zit, hangt volgens Waterman af van de persoon. “Als je van Nederland naar de VS vliegt dan duurt het ongeveer een week voordat je het ritme hebt aangenomen. Maar het hangt er vooral vanaf of je een avond- of een ochtendmens bent. Bij avondmensen duurt het wat langer.”
Middagdutje
De slaappsycholoog adviseert om ook in de vakantie op hetzelfde tijdstip op te staan. “Ook al ga je laat naar bed, sta dan toch op een redelijk tijdstip op. Dan raak je ook niet uit je ritme.” Een middagdutje kan op zich geen kwaad, maar moet dan wel zo vroeg mogelijk op de dag: niet later dan 2 uur ’s middags, niet langer dan een half uur á drie kwartier. En er moet tussen dutje en de nachtslaap minstens 11 uur zitten.
Lees ook:
-
Een gezond lijf door meer slaap en minder informatie
-
Ga de strijd aan met vakantiestress
- Werkstress tijdens vakantie door bereikbaarheid
