Het ondernemen van nu en de toekomst is zingevingsgestuurd. En dat begint bij zingeving op een persoonlijk niveau. MT.nl sprak Engelsman over de kernwaarden van zijn bedrijf en hoe hij deze doorvoert op alle organisatieniveaus.
Eosta staat te boek als een organisatie die op gebied van duurzaamheid de kar trekt. Het bedrijf is een van de eerste bedrijven wereldwijd dat True Cost-berekeningen (volgens de principes van True Pricing) van zijn producten openbaar heeft gemaakt. Naast de financiële kosten en baten zijn in een dergelijk rapport zowel de impact op het natuurlijk kapitaal (de planeet) als sociaal kapitaal (mensen) becijferd in euro’s. Maar ook het management van het hele bedrijf wordt gespiegeld aan dezelfde waarden als het productieproces van de groente en fruit – duurzaam, samen en authentiek.
Kun je de kernwaarden van Eosta – duurzaam, samen en authentiek – toelichten?
‘De kernwaarden zijn eigenlijk vrij simpel. Onder duurzaam verstaan we het werken met gezonde, biologische, fair trade verhandelde producten. Onder samen verstaan we de samenwerkingsformule die wij hanteren, waarbij we op elk niveau zo direct mogelijk willen communiceren en betrokken willen zijn bij elkaar. Met ketenpartners maar ook binnen de organisatie. Onze teams zijn bijvoorbeeld zelfsturend. Er is geen baas of manager. Ideeën worden samen gegenereerd en problemen worden zo direct mogelijk samen opgelost.
Mensen vragen mij weleens: werk je top-down of bottom-up? Dan antwoord ik dat deze methoden beiden verouderd zijn en niet werken. Het ene is kapitalistisch en het andere communistisch. Wij vervangen dit door zingevingsgedreven zelfsturing. Deze gelijkwaardige samenwerking is gebaseerd op alignement van persoonlijke waarden, de derde kernwaarde: authentiek. Die is nodig om sociale veerkracht te creëren en die sociale veerkracht zorgt weer voor duurzaamheid in het bedrijf en bij de werknemers.’
Waarom is deze nieuwe, zelfsturende manier van leidinggeven nodig?
In ons HR-beleid werken we met de drie D’s: dream, dance en deliver
‘Mensen laten zich steeds minder aansturen door een baas, een kerk of de paus. De mens wil steeds meer vanuit de eigen energie, passie en zingeving zijn of haar werk doen. Bij willen dragen aan de realisatie van de SDG’s (Sustainable Development Goals) bijvoorbeeld. Die energie is niet iets statisch, maar iets dat veranderlijk en dynamisch is. Als je werken vanuit deze persoonlijke energie faciliteert, ontstaat er persoonlijke veerkracht en sociale veerkracht. Dat levert uiteindelijk ook prestatieveerkracht voor het bedrijf. Ons leiderschapsbeleid bestaat eigenlijk puur uit het managen van deze veerkracht.’
Hoe vertaal je de kernwaarden van je bedrijf in je HR-beleid?
In ons HR-beleid werken we met de drie D’s, namelijk dream, dance en deliver. Dream staat voor de persoonlijke dromen en waarden, dance staat voor het samenwerken met anderen en deliver staat voor de gezamenlijke prestaties. Aan deze drie D’s hangt ook een zogenaamde ‘fuck-up kant’, die we onder drie F’s hebben samengebracht. Namelijk fake, freeze en fail. Als je niet eerlijk naar jezelf bent over je eigen dromen, ben je fake. Als je de dans niet danst, bevries je en als je niet presteert faal je. Om deze waarden te blijven toetsen organiseren we ook halfjaarlijkse zelfevaluatierondes. Hierbij zit je met je collega’s aan tafel en benoem je de punten waarop je volgens jezelf slaagt en de punten waar je nog aan moet werken. Iedereen moet drie punten benoemen waar ze nog aan willen werken.’
Welke acties neem je concreet om deze kernwaarden uit te blijven dragen?
‘Naast de evaluatierondes hebben we open haarden, powernap- en meditatie ruimtes en organiseren we bijvoorbeeld Duurzame Donderdagen, waarbij we inspirerende sprekers uitnodigen bij ons op kantoor. Dit zijn sprekers die variëren van ondernemers, duurzaamheidsactivisten tot imams en altijd een zingevingsgerichte talk houden. Ik heb gezien hoe mensen tot tranen ontroerd zijn tijdens deze sessies. Het idee achter deze dagen is om mensen te laten nadenken en zo bij zichzelf te rade te gaan waar zij voor werken en leven. Wat ook helpt zijn de Marvelous Mondays waarop conservatorium studenten lunchconcerten geven.
Op vrijdagen hebben we de Freaking Fridays, waarbij we bespreken wat er die week goed en fout ging. Door ook onze ergernissen te bespreken, wordt er lucht geschapen en saamhorigheid gecreëerd. Mensen beseffen dat ze niet de enige zijn die ergens mee zitten en dit zorgt weer voor meer sociale veerkracht.’
Welke tips heb je voor andere ondernemers om het bedrijf (op alle vlakken) duurzamer te maken?
‘Wees eerlijk naar jezelf over je waarden en dromen. En gas op de lollie houden. Al dat geneuzel schiet niet op. Er staat een planeet in de fik en er worden mensen uitgebuit. Zo kan het niet langer. We moeten kappen met lullen en beginnen met poetsen. Kijk niet naar het probleem, maar naar je mogelijkheden en begin gewoon met iets te doen. Volg je hart en denk daarna pas na. O, en: meer mediteren!’
