De reden om duurzaam te worden is intrinsiek: managers doen het omdat ze het zelf belangrijk vinden. Dat is de meest opvallende uitkomst van de Duurzaamheid Enquête van MT en Eneco.
"Duurzaamheid? Dat doe je toch gewoon?”, aldus een van de respondenten van MT’s Nationale Duurzaamheid Enquête 2011. Het is kenmerkend voor de houding van veel leidinggevenden. Je kunt duurzaamheidsmaatregelen om verschillende redenen invoeren: om energie te besparen of je imago op te poetsen, bijvoorbeeld. Maar eigenlijk: ‘doe je het gewoon’. Het gaat om de innerlijke overtuiging om iets voor de planeet te doen, vindt althans 72 procent van de respondenten.
Positief? Inderdaad, maar het beeld dat naar voren komt uit het onderzoek dat Management Team samen met Eneco deed onder Nederlandse leidinggevenden, is niet op alle punten even rooskleurig. Zo vindt 23,7 procent van de managers dat zijn of haar bedrijf (helemaal) niet duurzaam is. Van hen zegt 41 procent dat duurzaam doen ze te veel tijd, geld of moeite kost, terwijl 26 procent aangeeft niet eens te weten hoe te beginnen met die duurzame strategie. “We willen het volgend jaar serieus gaan aanpakken”, schrijft een van hen, hoopvol.
Efficiencyvoordelen
Dat het zo moeilijk niet hoeft te zijn, bewijzen de overige respondenten, die op verschillende niveaus werken aan een gezonde mix van people, planet en profit. De meeste nadruk blijkt daarbij te liggen op efficiencyvoordelen: 81 procent van de managers zegt zich vooral te richten op energiebesparing, 73 procent probeert de milieubelasting van het bedrijf te verminderen. Ook als gevraagd wordt naar de meest renderende duurzaamheidsactie binnen bedrijven worden besparingen vaak als eerste genoemd. Dat loopt uiteen van het vervangen van de plastic koffiebekers door stenen mokken en het simpelweg op tijd uitdoen van het licht, tot het terugwinnen van warmte uit verbrandingsgassen. Allemaal aspecten die geld kunnen opleveren.
De efficiencyvoordelen kunnen substantieel oplopen: voor 32 procent van de managers bedragen de energiekosten meer dan 5 procent van de bedrijfskosten, terwijl ruim 9 procent zelfs zegt dat ze meer dan eentiende van de bedrijfskosten uitmaken. Het resultaat van kostenbesparingen op de energierekening is snel zichtbaar. Niet gek dus dat 51 procent van de managers zegt: ‘Duurzaamheid staat voor mij gelijk aan besparen.’
Meer dan greenwashing
Een focus op besparing wil niet zeggen dat er geen oog is voor andere aspecten van duurzaamheid. Het reputatievoordeel van een duurzame bedrijfsvoering wordt bijvoorbeeld door veel bedrijven gezien én benut. Van de respondenten geeft 85 procent aan dat duurzaam ondernemen uitstekend is voor het imago, terwijl 67 procent zegt het imago te willen versterken door een duurzame strategie te gaan voeren. Het betreft hier geen pure greenwashing: 72,4 procent van de respondenten zegt zich namelijk te richten op duurzaamheid, omdat ze het milieu belangrijk vinden.
Dat vinden ze vaak niet alleen zelf, ook de buitenwereld kijkt er zo tegenaan. Afnemers en directe klanten bijvoorbeeld: 37 procent van de managers zegt dat zijn of haar bedrijf is begonnen met duurzaamheid als gevolg van de klantwens. Tegelijkertijd kan die klantwens voor bedrijven die zich nog niet op een duurzame strategie hebben gestort, een drijfveer zijn om er toch eens naar te kijken. 48 procent van hen zegt bijvoorbeeld aan de slag te gaan met duurzaamheid als de klanten erom gaan vragen. Uiteraard heeft wet- en regelgeving ook invloed op de koers van bedrijven: 12 procent zegt dat de duurzame activiteiten van zijn bedrijf zijn opgelegd door de overheid.
Persoonlijke doelstellingen
Deskundigen hameren erop dat enkele geïsoleerde maatregelen niet voldoende zijn. Als een duurzame strategie niet in het hele bedrijf verankerd zit, haal je er op de lange termijn geen winst mee. Onder leidinggevenden lijkt dat besef goed doorgedrongen te zijn: 67 procent zegt dat de duurzaamheidsactiviteiten onderdeel zijn van een uitgewerkte strategie, terwijl 66 procent er kpi’s aan heeft gehangen, waarop regelmatig wordt gestuurd door het management.
De medewerkers worden uiteraard niet vergeten: 32,5 procent van de managers zegt dat de duurzame strategie is opgenomen in de persoonlijke doelstelling van medewerkers. Daarnaast voert 79,5 procent bewustwordingscampagnes richting het personeel en zijn wedstrijden rond het thema duurzaamheid populair.
Wernemers aan het werk
Van de managers heeft 17 procent de werknemers wel eens met behulp van een wedstrijd aan het werk gezet. De één heeft zich daarbij gericht op het vinden van extra besparingen, de ander liet medewerkers het beste duurzame idee bedenken. Het zijn kleine beetjes – beetjes die niet alleen de duurzame strategie van bedrijven ondersteunen. Want, zo zegt 74 procent van de respondenten, de wereld gaat naar de knoppen als ondernemers niet duurzaam worden. Hoe intrinsiek gemotiveerd kun je zijn…
Ga naar www.mt.nl/duurzaam om meer te lezen over duurzaam ondernemen.
Foto bovenaan: CarbonNYC via Flikr