Sommige mensen hebben een bijzondere passie. Maar hoe vind je de diepere zin van je werk als je ‘maar gewoon’ manager bent?
#hetblijewerken Praat met chefkoks, kunstenaars, succesvolle ondernemers of topmanagers en ze vertellen je alles over hun passie. Hoe ze als kind al precies wisten wat ze later wilden worden, hoe ze alles op alles hebben gezet om dat te bereiken en hoe ze nog steeds 80 uur in de week werken zonder dat het ze enige moeite kost.
Het Blije Werken
Dit is het zesde deel in de serie Het blije werken. MT onderzoekt dit voorjaar de oorzaken van zowel tevredenheid als onvrede op de werkvloer. Waarom moeten allerlei coaches ons helpen omgaan met stress, in onze kracht staan of onze passie vinden? Is er iets mis met het Nederlandse werkklimaat of vinden we zelfs de leukste baan nog niet goed genoeg? Deze week onder de loep: zingeving.Inspirerend zijn die verhalen zeker. Maar ze kunnen je ook achterlaten met het knagende gevoel dat je ergens de boot hebt gemist. Had je niet ooit een droom om huizen te bouwen in een ontwikkelingsland? Eindelijk die bestseller te schrijven? Je goedbetaalde baan als salesmanager op te geven en te gaan studeren voor dierenarts?
Betekenis van een ‘gewone’ baan
Zingeving in je werk is een actueel thema. Nu de meeste Nederlanders zich in de top van de piramide van Maslow bevinden, zoeken we naar werk waarin we onszelf kunnen ontwikkelen en waarmee we ons leven meer betekenis kunnen geven. Dat laatste lijkt een stuk makkelijker als je een bijzonder talent of aansprekend beroep hebt. Maar interessanter is de vraag hoe je betekenis vindt in je werk als je marketingmanager of hoofd binnendienst bent.
Zichtbaar maken wat je in je hebt
Volgens Petra Pronk, mede-auteur van het boek Business Spiritualiteit, zit zingeving niet in het soort werk dat je doet maar in het feit dat je doet wat je leuk vindt én waar je goed in bent. Ze sprak voor haar boek ‘Hart voor de zaak’ bekende mensen die in hun werk bewust met zingeving bezig zijn, zoals Doekle Terpstra, Andries Knevel en Tex Gunning. “Wat hen bindt is dat ze allemaal hun hart volgen, Ze doen waar ze blij van worden. Voor de een is dat het geloof verkondigen, voor de ander is het zakendoen maar tegelijk wat toevoegen.” Zo zegt Doekle Terpstra in haar boek “Via arbeid krijg je een stem, kun je zichtbaar maken wat je in je hebt. Wat je doet heeft alles te maken met wie je bent, met wat je overeind houdt, waar je van droomt, wat je bronnen zijn. Dat overstijgt het economisch nut. Dat is pure spiritualiteit.”
Zichtbaar maken wat je in je hebt kan heel goed in een baan met minder prestige, zegt ook organisatieadviseur Lenette Schuijt, auteur van onder meer ‘Met ziel en zakelijkheid’ en ‘De kracht van bezieling’. “Zingeving is in vrijwel elk beroep te vinden. Het gaat erom dat je je kunt toeleggen op wat voor jou echt belangrijk is in het leven. Dat hoeft helemaal niet hoogdravend te zijn. Klanten helpen aan de telefoon, of een product verkopen waar je zelf in gelooft, kan net zoveel voldoening geven.”
Klanten gelukkig maken
Bedrijfskundige Peter Henneveld van De Bewustzijnsfabriek is het daarmee eens. “Ik ken een directeur van een plastic bakjesfabriek die zegt ‘wij maken geen plastic bakjes, wij maken onze klanten gelukkig’. Zingeving is niet alleen doen wat je leuk vindt en goed kan, het is verbinding maken met een hogere waarde. Het is je ego opzij kunnen schuiven en je dienend opstellen. Een verpleegkundige die na een lange nachtdienst een paar uur langer blijft om nazorg te bieden aan de nabestaanden van een overleden patiënt. Een serveerster die glimlacht als ze je koffie brengt. Een postbode die door weer en wind gaat om jouw brief op tijd te bezorgen. Als je op die manier kijkt, kunnen juist de banen die minder aantrekkelijk lijken de meeste voldoening geven.”
In dat licht is het niet zo verrasend dat mensen die klussen doen waar anderen hun neus voor ophalen vaak een enorme passie hebben voor hun werk. In ‘Iemand moet het doen’ interviewt journalist Joeri Boom mensen met ‘vies’ werk, zoals riolen reinigen, huizen uitmesten, incontinente bejaarden verzorgen of ongedierte bestrijden. Geen flitsende banen maar alle geïnterviewden beschouwen hun werk als zinvol. En terecht, want we kunnen niet zonder ze.
Dienend leiderschap
Als manager kun je het opzij zetten van je eigen ego en het dienen van een hoger doel vorm geven in het steeds populairder wordende dienend leiderschap. “Nieuwe leiders zijn nederig, stellen zich in dienst van de organisatie en richten zich op duurzaamheid en kwaliteiten van mensen”, schreef MT-hoofdredacteur Ewald Smits vorig jaar in het artikel Nieuwe leider is op de eerste plaats dienend.
Dienend leiderschap is dus meer dan één van de vele modegrillen op managementvlak. Het is een manier om zingeving en, voor wie dat wil, spiritualiteit te vinden in het werk. Volgens Lenette Schuijt kun je als manager het gevoel van zingeving niet stimuleren bij je mensen. “Motivatie zit in mensen zelf. Je hoeft het werk dus niet leuker te maken. Het enige wat je kunt doen is zorgen dat medewerkers hun plezier in het werk niet verliezen door bureaucratische rompslomp en overbodige regels.”
Geld als gestolde vrijheid
Uiteindelijk kan iedereen een baan vinden die aansluit bij wat hij of zij leuk vindt en kan, zegt Petra Pronk. “Mensen nemen soms een slachtofferrol aan, alsof ze geen andere keus hebben dan hun huidige baan. Maar je hebt vrijwel altijd keus. Soms betekent dat genoegen nemen met minder geld. Bedenk wat voor jou belangrijk is: je huidige salaris of doen wat je leuk vindt.” Soms is het antwoord het salaris. “Ik ken een salesmanager die zijn vak niet leuk vindt maar er wel erg goed in is. Hij zou liever wat anders doen maar vanwege de ingewikkelde scheiding waarin hij is verwikkeld blijft hij zitten waar hij zit. Zijn baan geeft hem op dit moment de rust en de financiële zekerheid die hij nodig heeft. Geld is voor hem gestolde vrijheid. Dat is dus ook zingeving.”
Ook Lenette Schuijt komt veel mensen tegen die financiële zekerheid verkiezen boven hun passie. “Ik begrijp dat, maar adviseer mensen wel om een termijn te verbinden aan hun keuze. Je passie buiten je werk zoeken is altijd de tweede prijs. Je stopt niet het beste van jezelf in je werk. De organisatie is daar ook niet bij gebaat. Maar durven kiezen voor je passie is best eng. Dromen van je geweldige baan is soms makkelijker dan de consequenties aanvaarden. Je plan kan altijd tegenvallen of mislukken.”
De zin van je werk vind je op het snijvlak van wat je leuk vindt, wat je goed kan en waar je je idealen kan verwezenlijken. Overwin ego, angst om te falen en gehechtheid aan financiële zekerheid en ga ervoor!
Lees ook:
- Welvaart dwingt tot zelfontwikkeling
- Nieuwe werknemer vraagt sociale betrokkenheid
- Status: stiekem toch wel belangrijk
-
Nieuwe leider is op de eerste plaats dienend
