Met efficiëntere processen alleen kom je er niet meer. Wie wil blijven groeien, houdt zijn hele businessmodel tegen het licht. "Een andere houding is nodig."
De juiste man op de juiste plaats, zo zou je Alex Osterwalder kunnen omschrijven. Als wetenschapper aan de Universiteit van Lausanne bedacht hij een methode om businessmodellen te bestuderen. Zijn proefschrift op internet werd tot zijn eigen verrassing veel gedownload. "Daarna kreeg ik uitnodigingen voor lezingen. Ik ging een blog bijhouden en er ontstond een vast publiek van mensen die zich met innovatie bezighouden. Ik was eigenlijk verbaasd. Ik wist helemaal niet dat promotieonderzoeken ook echt gelezen werden!" Inmiddels is de 35-jarige Zwitser een congresnomade die de hele wereld afreist met zijn innovatiemethode en over enkele weken verschijnt zijn eerste boek.
Vanwaar de toenemende aandacht voor businessmodellen?
"Businessmodelinnovatie heeft altijd bestaan. We noemen dat meestal gewoon ondernemerschap. Maar het is nu veel belangrijker geworden, doordat de mogelijkheden groter zijn dan ooit tevoren. twintig jaar terug werden de meeste bedrijfstakken nog gedomineerd door één businessmodel. Maar neem nu de muziekindustrie of uitgeverijsector – allerlei verschillende modellen lopen daar door elkaar. Om te weten wat de keuzemogelijkheden zijn, moeten bedrijven hun eigen model in elk geval snappen."
Bedrijven begrijpen hun eigen model niet?
"Elke manager heeft een bepaald idee van het businessmodel van zijn of haar bedrijf. Maar ik denk dat ze het niet makkelijk in woorden kunnen omschrijven. Als je een kamer volzet met managers en over hun businessmodel gaat praten, blijkt iedereen een ander mentaal plaatje te hebben. We gebruiken allemaal de term ‘businessmodel', maar we bedoelen verschillende dingen. De een heeft het over inkomstenstromen, de ander over het afzetnetwerk. Mensen benaderen het vanuit hun eigen expertise, zoals marketing of financiën. Het ontbreekt aan een gemeenschappelijke taal. Ze praten met elkaar, maar begrijpen elkaar niet."
Waarom zou ik, als manager van een bedrijf, over mijn businessmodel willen nadenken?
"Omdat je riskeert dat je anders uitsterft. De concurrentie komt nu uit nieuwe hoeken. Weinig mensen in de muziekindustrie hadden gedacht dat Apple op een dag hun grootste concurrent zou zijn. Of denk aan de telecomoperators: hun nieuwe concurrent heet Skype, een software bedrijf zonder eigen netwerk, dat zijn producten grotendeels gratis weggeeft. Hoe concurreer je daarmee? Als je wilt blijven groeien, moet je dus kijken naar businessmodelinnovatie. Het is een must."
Toekomstmodellen
Van 13 oktober tot 17 november wordt aan de Nyenrode Business Universiteit een serie colleges georganiseerd onder de titel ‘Businessmodellen van de toekomst'. Naast Alex Osterwalder zijn de sprekers onder meer Vincent Everts en C.K. Prahalad. Inschrijving is mogelijk voor de volledige reeks of voor individuele colleges. Meer informatie: mt.nl/businessmodellen
Lees het hele interview met Alex Osterwalder vanaf aanstaande vrijdag in de nieuwste Management Team.
