De crisis heeft de consultancy in zijn greep. De gevolgen voor de Big Four: minder omzet, relatief méér partners.
Winnaars MT100 2012:
Ernst & Young staat bovenaan in zowel de categorie Management & organisatie als Accountancy & belastingadvies.
Andere winnaars zijn:
Yacht (Interim management), M2Media (Communicatie & reclame), Schouten & Nelissen (HRM), AKD (Advocatuur & notariaat), Capgemini (ICT) en ABN Amro (Business finance)
Bekijk alle winnaars
Terwijl de adviessector kampt met al weer het vierde jaar crisis, laat het aanpassingsvermogen te wensen over. Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van MT voor de MT100, waarin managers aangeven welke adviesbureaus zij zouden aanbevelen. De respondenten zeggen dat ze weinig hebben gemerkt van nieuwe ideeën of het aanpassen van de businessmodellen door de advieskantoren, om hun diensten toegankelijker te maken voor de klanten. Terwijl die klanten, juist nu tijdens de crisis, goed advies meer dan ooit kunnen gebruiken.
Voor deze kantoren, die in de eerste plaats leven van hun boekhouddiensten, is de crisis niet het enige probleem. De markt voor boekhoudkundige diensten en belastingadvies is al langer verzadigd (al 25 jaar zelfs, volgens kenners zoals de Tilburgs hoogleraar Eddy Vaassen). Naast de crisis heeft de Big Four dus te kampen met een afzetmarkt waar al jaren geen groei meer inzit.
Kwart miljard omzet kwijt
Welke gevolgen de crisis voor de kantoren zelf heeft, is af te zien aan de Big Four, de mondiale top-4 accountants/consultanskantoren. Tot de Big Four behoren de bedrijven Deloitte, Ernst & Young, KPMG en PwC. Een analyse van hun jaarverslagen leert dat hun omzet in Nederland sinds het begin van de crisis gemiddeld 9 procent is gedaald. De Big Four raakte daarmee in de periode 2007-2011 een kwart miljard euro aan omzet kwijt.
Aantal partners neemt toe
Logisch dat de grote vier de afgelopen jaren flink in de loonlijst hebben gesneden, waarmee de overhead is teruggedrongen. Tegelijk is een andere trend te zien, namelijk dat het aantal partners in vergelijking met 2007 is gestegen: in 2007 was gemiddeld nog 5,4 procent van alle werknemers partner, inmiddels is dat opgeklommen tot 5,9 procent. Alleen bij KPMG bleef het aandeel partners in het geheel constant.
Up or out
De verklaring moet worden gezocht in het traditionele carrièremodel bij de Big Four. Wie bij zo’n bedrijf begint als trainee, moet na opwaartse loopbaanstappen kunnen eindigen als vennoot: up or out. Als de omzet niet meer groeit, zelfs krimpt, moet er toch aan de promotiemogelijkheden van de goed presterende professionals worden gedacht. Kortom: ook aan het waterhoofd dat de Big Four-bedrijven aan het ontwikkelen zijn, is de crisis af te lezen.
Groeimogelijkheden? Consultancy
VERANTWOORDING
Voor deze analyse maakten wij gebruik van de gepubliceerde jaarrekeningen en jaarberichten van PwC Nederland (2006-2012), Ernst & Young Nederland (2009-2012), KPMG Nederland (2006-2011) en Deloitte Nederland (2006-2012). Bij de groeipercentages van aantallen partners en overhead hebben wij omwille van de vergelijkbaarheid gecorrigeerd voor ontbrekende waarden.
De stagnerende of zelfs krimpende markt van de accountantsdiensten biedt weinig groeimogelijkheden, dus zoekt de Big Four op een andere plaats naar groei. Ondanks het feit dat de combinatie onder één dak van jaarverslagen goedkeuren en advies geven al vele jaren ter discussie staat, wordt de consultancy toch steeds gezien als de oplossing. Zo blijkt uit de jaarverslagen dat de omzetten van de consultancydochters van de Big Four al jaren sneller groeien dan de rest van de organisatie. Terwijl de omzetten van audits en belastingadviezen sinds 2007 zo’n 13 procent krompen, groeiden de adviesdochters in dezelfde periode met 20 procent.
Vooral bij Deloitte
De sterke groei van de adviespoot is vooral goed te zien bij Deloitte, dat vorig jaar zijn Audit Advisory-praktijk (goed voor zo’n 15 miljoen euro omzet) van zijn boekhoudafdeling naar de consultingdochter overhevelde. Maar zelfs zonder die kunstmatige omzetstijging groeide de adviespoot van Deloitte met 16,5 procent, zo meldt het jaarverslag. Dat is een percentage dat veel goedmaakt van de krimp van 1 procent die de Big Four met hun reguliere boekhoud- en belastingadviespraktijken boekten.
